images/headerlefonline.jpg
Delen van artikels

Greenpeace heeft een interactieve kaart opgesteld met de maatregelen die door steden en landen in Europa zijn genomen om het verkeer van vervuilende voertuigen met verbrandingsmotor te verminderen en hun aandeel in de klimaatverandering te beperken. Er bestaan al talrijke maatregelen, maar de steden en regio’s in België hinken achterop in deze onvermijdelijke evolutie.

De
kaart die Greenpeace vandaag publiceerde, laat zien dat veel overheden al de klik gemaakt hebben om te kiezen voor klimaatvriendelijke mobiliteit die de lucht niet langer vervuilt. Volgens het laatste IPCC-rapport dwingt het klimaatprobleem ons om de volgende tien jaar nooit geziene ingrijpende veranderingen door te voeren om catastrofale gevolgen van de klimaatopwarming te voorkomen. Het verkeer speelt hierbij een sleutelrol.
"De dagen van diesel- en benzinevoertuigen zijn geteld. Talrijke steden, regio's en landen bereiden zich voor op deze radicale en noodzakelijke ommekeer om een gezondere en duurzamere toekomst te garanderen", zegt Joeri Thijs, expert Mobiliteit en Luchtkwaliteit bij Greenpeace. "België is passagier in plaats van het stuur vast te grijpen om deze belangrijke weg op te gaan. Dat is een vergissing, want bijna een kwart van de Belgische CO2-emissies is afkomstig van het verkeer. Hoog tijd voor onze overheden om het gaspedaal in te drukken." [1]

Het lot van voertuigen met verbrandingsmotor is bezegeld
De kaart toont dat sommige landen al snel een einde willen maken aan de verkoop van auto's met verbrandingsmotor: in 2025 in Noorwegen; in 2030 in Zweden, Denemarken, onze buren in Nederland, Ierland en Slovenië; en in 2040 in Frankrijk, Engeland en Spanje.
Andere maatregelen zoals lage-emissiezones, autovrije zones en stadstol worden ook aangeduid. In tientallen steden over heel Europa zijn deze al van kracht of is het besluit genomen. In België zijn er twee lage-emissiezones (Antwerpen, Brussel), drie zullen volgen (Gent, Mechelen, Willebroek) en enkele voetgangerszones zijn in volle ontwikkeling. Maar het verloopt aanzienlijk traag, vooral in vergelijking met gelijkaardige steden in de buurlanden. [2]
"Brussel zou best wat inspiratie kunnen opdoen in Parijs, waar het einde van de dieselauto's al voor 2024 is gepland en dat van benzineauto's in 2030", stelt Elodie Mertz. "De volgende regionale regering zal er een prioriteit van moeten maken, voor de gezondheid van haar burgers en om haar uitstoot te beperken. In Vlaanderen roepen wij alle steden op om snel lage-emissiezones in te voeren en die te laten evolueren naar ultra-lage emissiezones, met een einddatum voor diesel- en benzinewagens in de stad. De Vlaamse overheid moet steden hiervoor ondersteunen, want dit is noodzakelijk om onze Europese verplichtingen inzake klimaat én luchtvervuiling na te komen."
Een decreet ter bestrijding van luchtverontreiniging werd trouwens eerder dit jaar goedgekeurd door het Waalse Gewest. Hiermee kunnen gemeenten vanaf januari 2020 lage-emissiezones invoeren. Geen enkele gemeente heeft al aangekondigd hiermee te beginnen.

Omwille van die status-quo, raadt Greenpeace het volgende aan:

  • de toekomstige federale regering moet de verkoop van voertuigen met verbrandingsmotor ten laatste in 2028 verbieden.Een recent rapport toont aan dat België enkel zo zijn klimaatverplichtingen kan nakomen.
  • regionale overheden moeten duurzame mobiliteit promoten in de vorm van actieve mobiliteit, openbaar vervoer en gedeelde elektrische auto's.
  • gemeenten moeten (ultra) lage-emissiezones invoeren die een uiterste datum vooropstellen voor het gebruik van dieselvoertuigen en vervolgens ook benzinevoertuigen op hun grondgebied.

NOTEN :
[1] "De uitstoot van de transportsector vertegenwoordigt 22,5 % van de totale uitstoot (tegenover 14,3 % in 1990). [...] Het wegvervoer is een van de belangrijkste bronnen van broeikasgasemissies in België, zoals blijkt uit de trend- en niveauanalyse. Met een toename van de uitstoot van broeikasgassen met 25 % tussen 1990 en 2017 vormt het wegvervoer één van de belangrijkste drivers van de emissietrends."
https://www.klimaat.be/nl-be/klimaatverandering/belgie/belgische-uitstoot/belangrijkste-sectoren/

[2] Lage emissiezones zijn sinds 2017 van kracht in Antwerpen en sinds 2018 in Brussel. Ook andere steden zullen volgen: Gent in 2020, Mechelen en Willebroek in 2021.
De kunst is echter om niet simpelweg alle voertuigen met verbrandingsmotor te verbieden en ze door elektrische voertuigen te vervangen. Om geloofwaardig en sociaal eerlijker te zijn, moet een restrictief beleid voor gemotoriseerd verkeer of autotypes m.a.w altijd vergezeld gaan van het inzetten op actieve mobiliteit en een goed openbaar vervoer.
Alleen die combinatie kan onze mobiliteit gezonder, klimaatvriendelijk en toegankelijk voor iedereen maken. Steden zoals Gent of Utrecht bv. hebben (nog) geen emissiezones of een beperkte versie, maar ze hebben wel al andere maatregelen genomen tegen luchtvervuiling en tegen het broeikaseffect, zoals een circulatieplan in Gent of een zeer ambitieus fietsbeleid in Utrecht.