images/headerlefonline.jpg
Delen van artikels

Studie Transport & Mobility Leuven becijfert impact van verschuiving publieke middelen in mobiliteit. We kunnen tegen 2030 onze mobiliteit meer in lijn brengen met de klimaatuitdaging, op voorwaarde dat er overheidsgeld wegvloeit van de auto naar alternatieven zoals de fiets en het openbaar vervoer. De sleutel voor deze shift ligt bij een slimme kilometerheffing en de afbouw van steun voor salariswagens. Dat blijkt uit een nieuwe studie door Transport & Mobility Leuven (TML), in opdracht van Greenpeace en partners Trein Tram Bus, Fietsersbond, Bond Beter Leefmilieu en GRACQ.

Het klimaat beheerst al maanden het publieke debat en ook de politieke agenda. De uitstoot van het verkeer in ons land is één van de grootste uitdagingen in het klimaatbeleid. [1] De onderzoekers van TML tonen hoe we het tij kunnen keren, en becijferen de voordelen voor het klimaat, onze gezondheid, de verkeersveiligheid en de files. [2] “Een echt ambitieus klimaatbeleid kan niet om de stijgende uitstoot van ons verkeer heen. Publieke geldstromen verschuiven van de auto naar klimaatvriendelijke alternatieven is cruciaal om dat te doorbreken. Put your money where your mouth is”, zegt Joeri Thijs van Greenpeace.

TML berekende een alternatief maar realistisch beleidsscenario voor 2030, dat op drie pijlers berust: het invoeren van een slimme kilometerheffing, het afbouwen van de salariswagen en het afschaffen van het fiscale voordeel voor professionele diesel. [3] De inkomsten die daaruit voortvloeien, kunnen worden geïnvesteerd in openbaar vervoer en fietsinfrastructuur. Dankzij de afschaffing van de salariswagen daalt het aantal gereden kilometers en is bovendien een verlaging van de lasten op arbeid mogelijk.

Klimaatgrafiek
20% minder CO2-uitstoot

Deze verschuiving van publiek geld vormt de basis voor de noodzakelijke shift naar een klimaatvriendelijke mobiliteit. “In het scenario van TML daalt de CO2-uitstoot met 20% in 2030. Krijgen we er gratis bij: minder luchtvervuiling, verkeersongevallen en files”, zegt Joeri Thijs.

Een versterking van de alternatieven en de afbouw van salariswagens zijn bovendien sociale klimaatmaatregelen. “Vandaag heeft 13,5 procent van de werkende bevolking een salariswagen. Het alternatief scenario voor 2030 komt iedereen ten goede: alle werknemers, dus ook de 86,5 procent zonder salariswagen, zullen kunnen genieten van een hoger nettoloon dankzij een verlaging van de lasten op arbeid. Bij een betere uitbouw van openbaar vervoer en andere alternatieven voor de auto, wint iedereen: jong en oud, rijk en arm, werknemer of niet.” [4]

Prioriteit voor klimaatregering

De daling van 20% in CO2-uitstoot zet ons land een flink eind op weg om de kloof met de ambities in het klimaatakkoord van Parijs te overbruggen. [5] Maar bijkomende maatregelen zijn nodig. “Een versnelde elektrificatie van een gereduceerd wagenpark dankzij een uitstapdatum voor auto’s op fossiele brandstof, de betonstop, lokaal parkeerbeleid en vol inzetten op autodelen en andere innovaties in onze mobiliteit zijn belangrijke bouwstenen. De oplossingen liggen op tafel, de tijd van treuzelen is voorbij. De volgende regeringen moeten klimaatregeringen worden. Mobiliteit en een verschuiving van de publieke geldstromen moet bovenaan hun prioriteitenlijstje.”

Noten
[1] De uitstoot van broeikasgassen door het verkeer neemt nog toe, terwijl die eigenlijk drastisch moet beginnen dalen: tussen 1990 en 2017 steeg die in België met 25%. De totale uitstoot van de transportsector vertegenwoordigt tegenwoordig 22,5 % van de totale uitstoot (tegenover 14,3 % in 1990). Die toename is grotendeels te wijten aan het wegvervoer, dat in 2017 zorgde voor 97,4 % van de totale uitstoot door deze sector. Bron:
https://www.klimaat.be/nl-be/klimaatverandering/belgie/belgische-uitstoot/belangrijkste-sectoren/
[2] U kan de volledige studie en de samenvatting hier raadplegen.
[3] De federale overheid voorziet in een terugbetaling van accijnzen voor professionele gebruikers van diesel. https://financien.belgium.be/nl/douane_accijnzen/ondernemingen/applicaties-da/professionele-diesel
[4] Uit berekeningen van ULB-onderzoeker Xavier May blijkt dat 13,5% van de werknemers over een salariswagen beschikt. Bron: De netelige kwestie van het aantal bedrijfswagens in België
[5] De 20% CO2-reductie die naar voor komt in de studie van TML is al een stevige opstap naar de minimale klimaatdoelstelling vanuit Europa om de uitstoot van het verkeer tegen 2030 met 35% te doen dalen [(t.o.v 2005). Een doel dat nog scherper moet om in lijn te zijn met het klimaatakkoord van Parijs. De doorrekeningen van TML baseren zich op een verderzetting van het huidig beleid en zijn dus relatief voorzichtig. Met bijkomende maatregelen kan de kloof worden gedicht.