Persbericht: België niet van de partij op ondertekening nieuw VN-verbodsverdrag kernwapens

Op woensdag 20 september 2017 wordt het nieuwe VN-kernwapenverbod in New York opengesteld voor ondertekening. Hoewel Minister Reynders in New York is voor de jaarlijkse VN-top, zal hij het verdrag niet ondertekenen. De federale regering boycotte de onderhandelingen voor dit historische verdrag, dat in juli 2017 door 122 landen werd goedgekeurd. De Belgische Coalitie tegen Kernwapens roept België op het VN-verdrag te ondertekenen, de kernwapens uit Kleine Brogel te verwijderen en geplande nieuwe gevechtsvliegtuigen niet uit te rusten met een nucleaire capaciteit.

Op 7 juli 2017 keurden 122 VN-lidstaten in New York een verdrag goed dat kernwapens verbiedt. België weigerde echter, voor het eerst in jaren, deel te nemen aan multilaterale VN-onderhandelingen. De Belgische regering schoof in plaats daarvan een zogeheten "progressieve benadering" naar voren als enig "realistisch" alternatief. Een rapport van de Belgische Coalitie tegen Kernwapens uit juni 2017, "Gerecycleerd en Gevaarlijk", toont dat deze "progressieve" benadering louter een recyclage is van oude voorstellen die al meer dan twee decennia op tafel liggen en niet worden geïmplementeerd¹.

Nieuwe Noord-Korea's

Het nieuwe kernwapenverbod verhoogt juist de druk op de kernwapenstaten om sneller te ontwapenen, heeft een concrete impact op de financiering van kernwapens en bemoeilijkt het nucleair beleid van de kernwapenstaten. Dit wordt stilaan ook door tegenstanders van het verbodsverdrag erkend.

Zo'n ontwapeningsversnelling is dringend nodig. Kernwapenstaten en niet-kernwapenstaten sloten immers in het Non-proliferatieverdrag (NPV) van 1970 een akkoord: volledige ontwapening in ruil voor de belofte om geen kernwapens te verwerven. Het gebrek aan nucleaire ontwapening dreigt ertoe te leiden dat niet-kernwapenstaten zich niet langer iets aantrekken van hun deel van het akkoord, waardoor niet enkel landen als Noord-Korea nucleaire ambities zullen koesteren. Nucleaire ontwapening en non-proliferatie gaan immers hand in hand.

Impact België

Hoewel België het nieuw verdrag wellicht niet zal ondertekenen op korte termijn, heeft het verdrag hoe dan ook een belangrijke impact op het Belgische kernwapenbeleid. Het nieuwe verbodsverdrag verbiedt immers expliciet de stationering van andermans kernwapens op het eigen grondgebied. Met andere woorden: een ruime meerderheid van VN-lidstaten beschouwt vanaf nu de stationering van Amerikaanse kernwapens in Kleine Brogel als illegaal onder internationaal recht. 'Zelfs als België het verdrag niet ondertekent, schendt het voortaan het internationaal recht als het illegale kernwapens blijft stationeren in Kleine Brogel', stelt Willem Staes van Pax Christi Vlaanderen.

Het verdrag is echter behoorlijk flexibel: landen die andermans kernwapens stationeren (zoals België) kunnen toetreden tot het verdrag, zolang ze maar beloven de kernwapens van hun grondgebied te verwijderen tegen een afgesproken deadline. Dat zou niet controversieel hoeven te zijn: zowel het federale als het Vlaamse parlement namen in 2015 nog resoluties aan die oproepen om België kernwapenvrij te maken. De N-VA stelde in 2010 dat de kernwapens in Kleine Brogel een 'anachronisme' en 'relikwie' zijn die 'elk politiek, laat staan militair doel ontberen.'

'Het is dus nu of nooit voor de kernwapens in Kleine Brogel. De federale regering moet zich dringend bezinnen: wil ze af van illegale kernwapens of niet?', besluit Pieter Teirlinck van Vrede vzw.

Zie ook een uitgebreide analyse van de inhoud en impact van het nieuwe VN-verdrag:

ACTIE: Op 20 september (16h) organiseert de Belgische Coalitie tegen Kernwapens een publieke actie aan de FOD Buitenlandse Zaken. We heffen er het glas op de ondertekening van dit historische VN-verdrag, en nodigen Belgische diplomaten en gewone burgers uit om samen een glas te drinken op deze heuglijke gebeurtenis.

Contact: Willem Staes,
Beleidsmedewerker Pax Christi Vlaanderen
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., 0476/348177.