Op 22 december 2015 hakte de federale regering knopen door over het Strategisch Plan voor Defensie (2019-2030). De landmacht slankt af van 32.000 naar 25.000 manschappen, en er wordt 9,2 miljard euro vrijgemaakt voor nieuwe investeringen. Op die manier stijgt het legerbudget van 0,90 % van het BNP vandaag tot 1,3 % in 2030. Concreet gaat het om investeringen in 34 nieuwe gevechtsvliegtuigen, 2 fregatten, 6 mijnenjagers, 6 drones, en hoogtechnologische snufjes voor de uitrusting van de landmacht.

Pax Christi Vlaanderen verzet zich uitdrukkelijk tegen de aankoop van nieuwe gevechtsvliegtuigen. Deze hebben een onverantwoord hoge kostprijs (5 miljard euro voor de aankoop én 7,2 miljard onderhoud en instandhouding), en zijn overbodig. Op EU-niveau bestaat immers al een overcapaciteit van meer dan 2.000 gevechtsvliegtuigen.

Nieuwe gevechtsvliegtuigen slorpen bovendien de middelen op die nodig zijn om het Belgisch leger te transformeren tot een beschermingsmacht voor burgers in conflictgebieden. In de huidige context is er geen behoefte aan méér gevechtsvliegtuigen, wel aan landen die zich specialiseren in peacekeepingmissies. Investeringen in grondtroepen en politionele capaciteiten, luchttransportcapaciteiten, gespecialiseerde eenheden voor de opruiming van onontplofte oorlogsresten en geïmproviseerde explosieven, en inlichtingencapaciteiten zijn hiervoor veel nuttiger.

Vredesopbouw en conflictpreventie blijven achterwege

In plaats van een strategische totaalvisie te ontwikkelen, gaat de regering voor een eenzijdig militaire benadering die de middelen voor een geïntegreerde veiligheidsstrategie opsoupeert. Op EU- en VN-niveau bestaan bijvoorbeeld al tal van mechanismen voor conflictpreventie en vredesopbouw, maar die blijven chronisch ondergefinancierd. Op Belgisch niveau werd de dienst vredesopbouw bij Buitenlandse Zaken enkele jaren geleden simpelweg afgeschaft, terwijl het budget voor conflictpreventie/vredesopbouw een schamele 5 miljoen euro bedraagt. Een fractie van de miljarden die besteed worden aan nieuwe gevechtsvliegtuigen zou daar een écht verschil maken.

Beschermingsmacht voor burgers

Een klein land kan en moet niet alles hebben: een ‘strategisch plan’ vereist strategische keuzes. Pax Christi Vlaanderen kiest voor een Belgisch leger dat optreedt als effectieve beschermingsmacht voor burgers in conflictgebieden, en dat zich specialiseert in peacekeepingmissies onder VN-mandaat. Dat draagt veel meer bij aan vrede en stabiliteit en kost een pak minder. Vrede heeft inderdaad een prijs, maar méér gevechtsvliegtuigen zullen die vrede niet verzekeren.

Lees hier het Koerierdossier (november 2015) dat onze visie op Defensie en internationale vrede en veiligheid uiteenzet.

Pax Christi Vlaanderen - 31 december 2015