Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle moet nagaan of de werking van de 7 Belgische reactoren de veiligheid van de burgers respecteert. De belangrijkste elementen om die veiligheid te waarborgen zijn de "drie hermetische barrières": het potlood dat de brandstof bevat, het reactorvat en ten slotte het reactorgebouw¹.
Dit gebouw werd zo ontworpen dat het een lek van radioactief materiaal uit het reactorvat kan opvangen en insluiten. Het moet luchtdicht blijven onder een inwendige druk die bij zo'n ongeval zal optreden. En de uitbater moet te allen tijde in staat zijn om deze hermetische dichtheid onder deze druk te rechtvaardigen.
Het is net het reactorgebouw van Three Mile Island dat grotendeels de radioactiviteit heeft binnengehouden toen het reactorvat het daar op 28 maart 1979 begaf². Nu wordt algemeen aangenomen dat de reactorvaten van Doel 3 (tot 40 scheuren/dm³) niet langer voldoet aan de veiligheidsnormen en steeds meer aftakelt. Daarom wordt hier veel meer waakzaamheid vereist op de luchtdichtheid van dit reactorgebouw, de laatste barrière.
Het is schokkend te vernemen van de huidige Minister van Veiligheid, Jan Jambon, dat dit reactorgebouw slechts op de helft van de verwachte luchtdruk getest worden. Hij schrijft dat de "testen momenteel worden uitgevoerd met een druk die op zijn minst meer bedraagt dan DE HELFT van de verwachte druk na het meest penaliserende ontwerpbasisongeval voor dit criterium" ³ in plaats van de volledige verwachte druk te gebruiken, zoals het gezond verstand vereist.

Hoe kan de luchtdichtheid van een reactorgebouw getest worden wanneer maar de helft gebruikt wordt van de luchtdruk verwacht bij een ongeval?

In Frankrijk is de luchtdruk die het ASN, de Franse nucleaire waakhond, voor deze test vereist de ontwerpdruk in zijn geheel, in de orde van grootte van 5 bar⁴. De test wordt om de tien jaar op elk gebouw herhaald. In de VS is de druk van de door de NRC vereiste tienjarige test ook de ontwerpdruk, eveneens 5 bar , en niet de helft ervan. De Belgische tests zijn daarom niet in overeenstemming met de Noord-Amerikaanse normen, in tegenstelling tot de verklaringen van minister Jambon . De hele planeet heeft de les van Three Mile Island geleerd, behalve ENGIE, het Belgische FANC en Jambon. Dit is des te erger omdat de veroudering van de installaties de kwaliteit van het beton van het reactorgebouw nadelig beïnvloedt door het verlies van de voorspanning van de betonwapening en de betonkruip. En onze reactoren zijn al ouder dan redelijk.

Doel 3, de scheurreactor die op dit moment weer stilligt, mag niet heropgestart worden op 15/4/2018 zoals gepland zonder de volledige test succesvol wordt uitgevoerd, aan de ontwerpdruk en volgens de Franse normen. De resultaten van deze test moeten openbaar worden gemaakt door het FANC. Het gaat hier om de veiligheid van miljoenen mensen die gevaar lopen door een stokoude scheurreactor in een SEVESO-gebied op 12 km van de Grote Markt van Antwerpen en die hiervoor afhangen van het FANC.

Leo Tubbax
Woordvoerder
Nucléaire Stop Kernenergie

¹ Jan Bens voor de Sub-commissie van Nucleaire Veiligheid (Federaal Parlement) van woensdag 2.12.2015 - voormiddag

²Antwoord op parlementaire vraag n° 2763 van 5.12.2017 door JM Nollet (in bijlage) - ik benadruk

³ http://www.irsn.fr/FR/connaissances/Installations_nucleaires/Les-accidents-nucleaires/three-mile-island-1979/Pages/L-accident-de-Three-Mile-Island.aspx#.WpqBjedG02x

⁴ "Recueil d'expérience de M. Costaz" - EDF-SEPTEN 20.12.2001 gepubliceerd door http://lafarcecacheedunucleaire.info/wp-content/ uploads/ sites/ 2/2017/04/06_Rex-M-Costaz-GC-et-enceinte.pdf pp. 18 en 20.

⁵ https://www.nrc.gov/reading-rm/doc-collections/cfr/part050/part050-appj.html (uittreksels in bijlage)