Open brief aan de politici

Beste Politici

Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen zou men toch mogen verwachten dat politici aandacht zouden hebben voor de kiezer en de problemen van zijn gemeente. Toch zien we dat vele politici, en vooral de partijvoorzitters van de regeringspartijen, bestendig bittere discussies voeren over het tegenhouden en opsluiten van vluchtelingen, van mensen zoals u en ik.
Het zijn nochtans allemaal mensen op de vlucht voor een onmenselijk bestaan ten gevolge van geweld, oorlog en/of extreme armoede, van het klimaat of ten gevolge van vervolging en marteling omwille van hun politieke of godsdienstige overtuiging.
Het is natuurlijk geen toeval dat juist nu, met twee verkiezingen in 't zicht, het taalgebruik en de maatregelen tegenover vluchtelingen verharden. Zeer dikwijls spreekt men over vluchtelingen alsof het criminelen zijn. De problemen zijn de laatste jaren nochtans niet vergroot; er zijn zelfs minder vluchtelingen België en Europa binnenkomen. Bovendien vangen de buurlanden van de conflictgebieden miljoenen vluchtelingen op, België een paar tienduizend.
Zoals de houding van politici de laatste tijd evolueert, kunnen we alleen maar concluderen dat velen onder hen de ellende van vluchtelingen misbruiken voor eigen electoraal gewin. Schande!
Zelfs de Europese president Tusk vindt dat.
Natuurlijk zullen bijna alle politici verontwaardigd reageren en zeggen dat dit niet zo is en ze "een streng maar rechtvaardig en humaan beleid" voeren.
Vertel me eens beste politici, wat er nu zo menselijk en humaan is aan de razzia's om vluchtelingen op te sporen, om ze op te pakken en in een gevangenis op te sluiten.
Men gaat zo'n gevangenis dan een 'gesloten centrum' noemen. Ook dat past in de communicatiestrategie. Sommige vluchtelingen worden nadien gedeporteerd, anderen losgelaten als vee om ze nadien terug te kunnen opjagen en oppakken. NV-A wil ze nu zelfs vervolgen....Humaan en menselijk?
Met een beetje empathisch vermogen, of menselijkheid, zou men beseffen dat men vluchtelingen niet opsluit, maar opvangt en helpt. Het konden je vader, moeder of kinderen zijn. Rechtvaardigheid en solidariteit zijn voor mij de echte waarden en normen van Europa en van België en Vlaanderen. Eigenaardig dat men een reeks van maatregelen bedenkt om vluchtelingen buiten Europa te houden of op te sluiten maar we de politici niets horen naar voor brengen om die mensen goed op te vangen noch om de oorzaken van het vluchten aan te pakken. Dat is nochtans de enige oplossing op lange termijn.

Geen enkele persoon moet opgesloten worden omwille van het niet bezitten van een verblijfsvergunning. En dat geldt niet alleen voor gezinnen met kinderen.
Pleegt men zware misdrijven, dan moeten de vluchtelingen zoals iedereen, voor een rechter komen die dan maar moet oordelen welke straf die vluchteling krijgt. Geen probleem.
Men sluit zeker geen mensen op die we toch niet kunnen terugsturen naar hun land.
Het gaat bijvoorbeeld om personen die uit een land komen waar België geen akkoorden mee heeft om ze terug te sturen. Wat doet men daar dan mee, ze bestendig in de illegaliteit laten leven?
Of wat doet men bijvoorbeeld met een gezin waarvan de kinderen hier geboren zijn, school volgen en perfect Nederlands spreken en hier reeds vele jaren, soms 10 jaar in een door de wet voorziene procedure zijn? Zulke gevallen moet men regulariseren.
Een argument dat we de laatste tijd horen om vluchtelingen op te sluiten is: "We doen dit als ontradingseffect." Dit is schandalig en de politici weten evengoed als alle experten dat dit geen enkel effect zal hebben. Deze mensen hebben in eigen land en ook onderweg te veel afgezien om zich nu te laten afschrikken door een opsluiting. Velen onder hen werden op hun vlucht gemarteld en verkracht. Tussendoor toch een bedenking, hoeveel mensensmokkelaars heeft men al opgepakt, opgesloten en veroordeeld?

En dan komt de vraag: "hoe moeten we dit vluchtelingenprobleem dan oplossen".
Zeker niet zoals de Belgische regering en Europa nu bezig zijn. Iedereen kan dagelijks vaststellen dat deze aanpak niet lukt. Bovendien kan je de vraag stellen of dit kleine aantal vluchtelingen, die men nu benoemt als 'Transmigranten' wel een probleem vormen. Het gaat hier over enkele honderden vluchtelingen. In sommige landen komen er duizenden binnen.
Hallo politici, kan je dat niet menselijk oplossen, zonder vluchtelingen op te sluiten?
Ik wil niet alleen commentaar geven op het beleid maar ook enkel voorstellen doen voor een andere aanpak. Zo wil ik mijn (klein) steentje bijdragen in de discussie rond vluchtelingen.

Er zijn volgens mij wel degelijk oplossingen.
Er is nochtans een voorafgaande voorwaarde nodig: men moet vluchtelingen willen opvangen en ze niet weigeren en uitstoten omwille van electorale of ideologische redenen.
Bovendien moet men eindelijk het onderscheid maken tussen migratie en vluchtelingenopvang. Beiden moeten onderzocht en geregeld worden.

Oplossingen op korte termijn zijn
 Niet: extra plaatsen creëren om nog meer mensen op te sluiten. Dat werkt niet en brengt geen enkele oplossing voor het probleem.
 Wel: de huidige open opvangplaatsen niet afbouwen maar juist verhogen en openstellen voor alle vluchtelingen. Kostprijs 10 x minder dan die van een gesloten centra.
 Open opvang voor de huidige vluchtelingen die naar Engeland willen, de zogenaamde 'transmigranten'. Zo kan men ze ook de nodige informatie en bijstand geven.

Op halflange termijn
 Kan men zorgen voor reguliere migratie. We hebben veel mensen nodig om vrijstaande vacatures in te vullen. Denk maar aan de ITC beroepen en aan de verpleegsters.
 Men kan meer vluchtelingen opvangen door hervestiging en door asielaanvragen in bepaalde risicolanden zelf te behandelen. In Italië en Griekenland zitten tienduizenden vluchtelingen te wachten. Zo moeten de mensen niet meer illegaal reizen en snijden we de weg af voor de mensensmokkelaars. Zo kan men meer vluchtelingen opvangen in België
en zonder problemen 1% van de bevolking opvangen. Voor een stad of gemeente van 30 000 inwoners zijn er dat slechts 300. Zo'n aantal kunnen we goed dragen als dit evenredig verdeeld wordt over alle gemeenten.
( Zweden vangt bijvoorbeeld 420 vluchtelingen op per 30 000 inwoners). Als alle Europese landen hun deel zouden dragen van de opvang dan zijn de problemen van de opvang van vluchtelingen waarschijnlijk opgelost. Op een bevolking van 510 miljoen, 1% vluchtelingen opvangen dat zouden 5 milj vluchten zijn die Europa zou kunnen opvangen. België kan hierin het voortouw nemen.
 Een commissie oprichten, waar alle groepen die met vluchtelingen bezig zijn, in vertegenwoordigd zijn. Die moet op wetenschappelijke basis concrete oplossingen zoeken voor de problemen van opvang van vluchtelingen en hoe men de oorzaken kan verminderen of wegnemen. Daarnaast moet deze eveneens onderzoeken hoe men reguliere migratie kan regelen, becijferen, beheersen en invoeren.

Op lange termijn moet men zorgen dat er bijna geen vluchtelingen meer zijn. Dat kan door eindelijk de oorzaken aan te pakken die mensen op de vlucht drijft. Daar zijn genoeg rapporten over geschreven en de oorzaken en mogelijke oplossingen zijn gekend. In elk geval zal dat een ander beleid vragen van de politici. Men kan toch niet verwachten dat men heel Syrië bombardeert, men wapens levert aan strijdende partijen, men veel te weinig doet voor het klimaat, geen eerlijk handel voert, en tezelfdertijd hopen dat er geen vluchtelingen zijn...
Maar voor degelijke oplossingen is er wel de politieke nodig, en die ontbreekt nu.

Tot slot nog dit. Al neemt NV-A en speciaal Theo Francken het voortouw in de aanvallen op de vluchtelingen, ook de andere regeringspartijen zijn medeplichtig. MR, Open-Vld en CD&V. keuren het regeringsbeleid van Theo Francken goed. Tezelfdertijd komen hun voorzitters kritiek geven in de media. De hypocrisie die sommige politici tentoonspreiden, niet alleen in het vluchtelingendebat, is erg en verziekt het vertrouwen in de politiek.
Gelukkig zijn er uitzonderingen en vinden we nog politici die zich inzetten voor de vluchtelingen. Een rechtvaardige en betere wereld is nog mogelijk.

Pol Van Camp

vredesactivist.