Als Gentse armoedewerking met honderden vrijwilligers en een bereik van meer dan 13.000 mensen in armoede, willen we reageren op de politieke hetze over het sociaal woonbeleid.
Wonen is voor ons al jaren de grootste prioriteit. Vanuit alle Kraswerkingen verzamelen we "Krasse woonverhalen" over de vele drempels die mensen en gezinnen ervaren in hun zoektocht naar een menswaardige woning. Via overleg met het beleid en andere stakeholders, zoeken we mee naar oplossingen voor de grote noden in onze stad.
We merken dat het Gentse beleid de voorbije 6 jaar sterk de kaart van armoedebestrijding trok. Samenwerking, uitwisseling van informatie en het betrekken van mensen in armoede stonden daarbij voorop. Bestuur en OCMW beluisterden onze signalen en gingen er, waar mogelijk, mee aan de slag.
Maar de woonnood blijft hoog en vaak schrijnend, zoals we ook konden zien in de recente Pano-reportage.
Kras ijvert voor een woonbeleid dat kwetsbare gezinnen niet langer benadeelt
Van al het geld dat de Vlaamse overheid aan wonen besteedt, gaat er 84% naar eigenaars, 14% naar sociale huur en 2% naar private huur. (Bron: Steunpunt Wonen). Eigenaars krijgen belastingsvermindering voor de aankoop van een woning (woonbonus) en steun voor energiebesparende maatregelen. De woonbonus maakt koopwoningen kunstmatig duurder.
Ondertussen wachten 135.000 Vlamingen op een sociale huurwoning en dit aantal neemt gestaag toe. Aan het tempo waarmee er nu sociale huurwoningen bijkomen, zal het nog minstens tweehonderd jaar duren vooraleer deze mensen allemaal over een woning kunnen beschikken. Nochtans is een sociale huurwoning een krachtige hefboom om uit het armoedeweb te geraken.
Private huurders betalen vaak teveel voor te lage kwaliteit. Zij krijgen de kruimels van het woonbudget.
De meest kwetsbaren in onze samenleving worden zo overgelaten aan de vrije markt of erger nog... aan malafide huisjesmelkers.
Woonarmoede zou effectiever aangepakt kunnen worden indien de ondersteuning zou worden omgedraaid: 84% voor private en sociale huur en nog 16% voor de eigenaars.
Samen zoeken naar oplossingen voor de woningnood in Gent
Er is in Gent een groot tekort aan betaal- en leefbare woningen.
Onze vrijwilligers merken op dat mensen in nood uit andere regio's naar Gent komen, omdat ze hier vaak meer ondersteuning krijgen. Dit doet de nood aan betaalbare woningen verder toenemen.
Toch heeft de stad Gent met meer dan 12% sociale huurwoningen , op Genk na, het hoogste aantal sociale huurwoningen van Vlaanderen. Gent biedt daarmee dubbel zoveel sociale woningen als het Vlaamse streefcijfer en gemiddelde van 6%. (Bron: Stadsmonitor 2017)
Dit streefcijfer blijft ver onder de noden. Meer dan 10% Vlamingen leeft immers in financiële armoede en 15% (ongeveer 1 miljoen mensen!) loopt het risico op sociale uitsluiting (volgens de EU 2020 definitie). Binnen de grootstedelijke context - dus ook in Gent- is dit nog een pak meer. (Armoedemonitor 2017).
De voorwaarde dat bij ieder nieuw project minstens 20% sociale woningen moeten worden voorzien, zou een stap vooruit zijn.
Onze ervaring als armoedewerking is dat de stad Gent binnen haar mogelijkheden zoekt naar oplossingen. Gent heeft vernieuwende initiatieven en modellen voor wonen ontwikkeld die perspectieven bieden op betaalbare woonvormen. Zoals de Community Land Trust (CLT) en "Dampoort knapt op!".
De Taskforce Wonen zocht en zoekt, samen met Kras vzw en alle stakeholders, naar oplossingen om de hoge nood aan betaal- en leefbare woningen doeltreffend aan te pakken.
Maar de situatie blijft nijpend, de noden worden groter en complexer. Het is dus van essentieel belang dat alle partners samen blijven werken om sneller meer goede oplossingen uit te werken.
Een betere werking van de sociale huisvestingsmaatschappijen in onze stad is hierbij een noodzaak.
Betaalbare woningen van goede kwaliteit in een goede woonomgeving en met grote woonzekerheid zijn hét middel om uit armoede te ontsnappen.
Het is duidelijk : te veel mensen in armoede blijven -nog al te vaak letterlijk- in de kou staan en wonen! Iedereen moet hiervoor nog meer inspanningen leveren. Maar zolang Vlaanderen niet resoluut kiest om te investeren in wonen voor hen die dat het meest nodig hebben, blijven lokale inspanningen nog te veel druppels op een hete plaat. Zeker in een grootstedelijke context waar er in verhouding veel meer noden zijn. Als vrijwilligers die dagelijks geconfronteerd worden met (woon)armoede in onze stad, hopen we dat men in Vlaanderen eindelijk een écht woonbeleid gaat voeren in het belang van een heel grote groeiende groep kwetsbare mensen.