Voor de BBTK zijn twee zaken duidelijk: de samenleving van morgen moet beter zijn dan gisteren en het zijn in geen geval de werknemers en de uitkeringstrekkers die daar opnieuw de gevolgen van mogen dragen. Solidariteit is en zal meer dan ooit noodzakelijk zijn. Een gesprek met voorzitter Myriam Delmée en ondervoorzitter Jan-Piet Bauwens over de coronastorm: over gisteren, vandaag en morgen.

Wat is jullie visie op de aanpak van de crisis door de regering?

M.D.: “We mogen gerust stellen dat die rampzalig was. De regering heeft op heel wat vlakken gefaald en beging monumentale fouten. Denken we maar aan de saga van de door Defensie bestelde mondmaskers, het tekort aan beschermingsmateriaal voor het zorgpersoneel op het toppunt van de crisis, het totale gebrek aan aandacht (en het soms zelfs gewoon opgeven) voor de dramatische situatie in de woonzorgcentra, het ontbreken van testkits, de uiteenlopende manieren waarop sommige maatregelen in de deelstaten werden toegepast, de tegenstrijdige verklaringen, de beslissingen die van de ene week op de andere helemaal omgedraaid werden zoals met de heropstart van de scholen bijvoorbeeld ... Het waren drie maanden van pure chaos en deze regering van bijzondere volmachten kon het duidelijk niet aan. We konden helaas ook de desastreuze gevolgen inschatten van het bezuinigingsbeleid dat de laatste regeringen hebben gevoerd, vooral dan in de gezondheidszorg. Alleen dankzij de moedige, uiterst professionele zorgwerkers is ons gezondheidsstelsel niet in elkaar gestuikt!”

J-P. B.: “Omdat het zogezegd “nodig” was in de noodsituatie waarin we verkeerden, nam ook de sociale achteruitgang een hoge vlucht (denken we bijvoorbeeld aan de opvordering van verpleegkundigen, enz.). Andere maatregelen, zoals de tracking van besmette personen, roepen eveneens heel wat vragen op en nopen tot de grootste voorzichtigheid. Onze individuele vrijheden moeten immers absoluut gevrijwaard blijven, dat is van fundamenteel belang. Sommige werkgevers daarentegen hebben maar al te graag misbruik gemaakt van de situatie en van de soms vage wetgeving om de rechten van de werknemers te ondermijnen en hun eigen belangen voorop te stellen.”

En vermoedelijk zal ook het post-coronatijdperk nog een zware dobber worden. Vrezen jullie voor de toekomst?

J-P.B.: “De afgelopen dagen werden ons herstructureringen aangekondigd in diverse grote bedrijven zoals Swissport of was er sprake van hevige sociale spanningen zoals bij Decathlon en Sports Direct. We verwachten dat dit soort toestanden de komende maanden nog zal toenemen. De coronacrisis zal sporen nalaten, dat staat vast. Maar we willen vermijden dat bepaalde werkgevers dat aangrijpen om naar hartelust te ontslaan. De pandemie mag niet als excuus dienen. Nu niet en in de toekomst evenmin. We zullen zoals altijd aan de zijde van de werknemers staan om hun rechten te verdedigen en hun jobs veilig te stellen. We zullen er alles aan doen om de sociale impact te beperken.”

M.D.: “Dus de regering heeft bijzondere volmachten geëist. Om wat te doen? De gezondheidscrisis aanpakken? Neen hoor! Snoeien in sociale verworvenheden en tegemoetkomen aan werkgevers die dromen van meer deregulering, dat wel ja! Goed, die bijzondere volmachten lopen binnenkort af ... Wat staat er ons te wachten: een regering met volle bevoegdheden? Met wie? Om wat te doen? Komen er nieuwe verkiezingen? Laat ons wel wezen: we verwachten ook aanvallen op sociale basisverworvenheden. Als we sommigen horen verklaren dat de jaarlijkse vakantie van werknemers flexibeler moet worden gemaakt (kortom, verlof overdragen dus) zodat bedrijven hun activiteiten kunnen heropstarten of als we bepaalde werkgevers tijdens de crisis horen oproepen om de arbeidsmarkt nog flexibeler te maken door de regels rond flexi-jobs, jobstudenten of nachtwerk nog méér te versoepelen, weten we al wat de werknemers mogelijk boven het hoofd hangt. Ook de sociale zekerheid - waarvan tijdens deze dramatische periode nochtans aangetoond is hoe essentieel en onontbeerlijk ze is - dreigt onder druk komen te staan. Nochtans moet ons stelsel meer dan ooit beschermd en versterkt worden. De BBTK wil niet dat de werknemers en de meest kwetsbaren opnieuw de rekening betalen. Binnen enkele maanden valt opnieuw een IPA te onderhandelen, we zullen dus duidelijke lijnen moet uitzetten!”

Velen zeggen dat we op een keerpunt staan, dat er een periode vóór en na corona zal zijn...

M.D.: “De coronacrisis heeft veel mensen wakker geschud ... maar voor hoelang? Het wordt zomer, het is vakantie, mensen moeten van die crisis bekomen. We moeten onze ogen blijven openhouden voor bepaalde fundamenten van onze samenleving die we in de hectiek van het leven soms zouden vergeten en er werk van maken om zaken te veranderen, te verbeteren. Dat is waarvoor wij als vakbond strijden, dat zijn eigenlijk de eisen die wij altijd al uitdragen. Dat zijn de oplossingen die wij willen doorvoeren voor een samenleving met meer rechtvaardigheid en meer solidariteit. Met openbare diensten en een sociale zekerheid die versterkt worden, voor iedereen toegankelijk zijn en correct gefinancierd worden. Met stabiele en kwaliteitsvolle jobs, een correct loon en arbeidsvoorwaarden zodat iedereen zich kan ontplooien, in een harmonieus evenwicht tussen werk en privéleven. Met voldoende sociale bescherming voor iedereen om waardig te leven. Naar wat we horen, zouden er de komende maanden duizenden jobs verloren gaan. Is het geen tijd om de daad bij het woord te voegen en werk te maken van collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies? Is het geen tijd dat het kapitaal betaalt en niet de minder begoeden, is het geen tijd om met een schone lei te beginnen (lees: schulden kwijtschelden)? Wat wij voor ogen hebben, is rechtvaardig, gegrond en solidair. Daarbij staat de mens, staan álle mensen centraal.”

J-P.B.: “Onze geglobaliseerde en ultraliberale samenleving heeft zijn limieten getoond. Deze gezondheidscrisis zal in de annalen van de geschiedenis komen. Het kan ook het begin betekenen van een koerswijziging, van een ander beleid. Opdat het morgen voor iedereen beter wordt!”

HERINNERING:

Covid-19 en regering van België

De Chinese artsen hebben al in december 2019 alarm geslagen betreffende een onbekend virus , waarvan de Wereld- GezondheisOrganisatie (WHO) op de hoogte gebracht werd op 31/12/19.

Op 30 januari 2020 verklaart de WHO dat deze nieuw virus een internationaal gevaar is voor de gezondheid en dat er nergens genoeg maskers en ademhalingstoestellen voorhanden zijn in de staten die lid van de WHO zijn.

De coronacrisis in België was op 3 februari 2020 een feit, toen het coronavirus SARS-CoV-2 werd vastgesteld bij een van de negen Belgische geëvacueerden die de dag ervoor met een vliegtuig arriveerden uit de Chinese stad Wuhan. De patiënt verkeerde volgens de Belgische federale minister van Volksgezondheid Maggie De Block op 4 februari “ in goede gezondheid en vertoonde geen ongewone symptomen “. “Geen reden voor paniek zei ze”

Op 12 februari waarschuwt viroloog en sarsexpert Marc Warhelet, minister De Block (openVLD) dat het virus heel veel Belgen zou besmetten en doden. Zij zette hem op twitter weg als een “dramaqueen”!

Het gebrek aan maskers of tests hebben de problemen in de gezondheidssector aan het licht gebracht. Al jaren veroordelen gezondheidswerkers de opeenvolgende bezuinigingen die de sector moest ondergaan zoals dat ook het geval is met de meeste andere openbare diensten. Dergelijke besnoeiingen op de begroting zijn het gevolg van politieke keuzes die hebben geleid tot de huidige situatie. De huidige crisis bevestigt hoe nefast deze politieke keuzes zijn en waarom ze krachtig moeten worden afgewezen. Zo kondigde de regering van Charles Michel in haar beleidsverklaring een besparing aan van maar liefst 3,8 miljard euro in de gezondheidszorg voor het geheel van de legislatuur. Nochtans maakte de regering 9,3 miljard euro vrij voor de aankoop van militair materieel: twee fregatten, mijnenjagers, 450 pantservoertuigen, drones,... en 34 gevechtsvliegtuigen. Over de periode 2014-2018 werd al 1,7 miljard euro in de gezondheidszorg bespaart!

Maar ondertussen is duidelijk dat wegens de besparingen door de rechtse regering van NVA, Vld en CDV er geen maskers en andere geneesmateriaal en middelen genoeg zijn voor iedereen. Deze besparingen hebben er zelfs toe geleid dat er te laat begonnen is met de noodzakelijke maatregelen.

Een tweede besmette persoon werd op 29 februari opgenomen in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Deze kwam terug van een bezoek aan Frankrijk.

De verspreiding van het virus ging vanaf 1 maart in stijgende lijn. Oorzaak hiervan was dat velen die tijdens de schoolvakantie in Noord-Italië op skivakantie waren geweest, terug naar het werk of naar school gingen. België riep op 1 maart fase 2 uit van het zogenaamde "Corona-noodplan". Als de overheid het overzicht zou verliezen van wie er in contact waren gekomen met geïnfecteerden, dan zou fase 3 uitgeroepen worden.

Op 11 maart maakte de overheid bekend dat het virus een eerste dode had geëist. Op dezelfde dag overleden nog twee patiënten.

Op 27 maart raakte bekend dat in België, als eerste land van Europa, een dier besmet was geraakt. Het ging over een huiskat. Het werd ontdekt in de Universiteit van Luik.

De Belgische federale regering heeft dan toch een aantal maatregelen getroffen. In eerste instantie werd dan maar

• Op 6 maart een reisverbod voor schoolreizen naar Italië opgelegd.
• Vanaf 13 maart middernacht, en dit tot en met 3 april, werden zware beperkingen opgelegd aan horecazaken en werden de lessen in het onderwijs opgeschort, niet essentiële handelszaken dienen te sluiten tijdens het weekend.
• Op 17 maart werd beslist tot een zogenaamde lockdown light ingaand op 18 maart 's middags. Vanaf dan blijven enkel essentiële winkels open (voedingszaken, apotheken etc.) en zijn alle niet essentiële verplaatsingen verboden.
• Op 20 maart besloot de regering om de grenzen grotendeels te sluiten. Al het niet-essentiële grensverkeer werd verboden. Al deze maatregelen werden op 27 maart verlengd tot en met minstens 19 april, met de mogelijkheid om deze nog zeker tot en met 3 mei te verlengen.
  Op 15 april besloot de Nationale Veiligheidsraad.
  - de geldende inperkingsmaatregelen te verlengen tot en met 3 mei
  - doe-het-zelfwinkels en tuincentra mogen opnieuw openen vanaf 18 april, mits de veiligheidsafstanden die ook gelden in de supermarkten
  - bewoners van rust- en verzorgingstehuizen of centra voor personen met een beperking, en mensen die geïsoleerd leven en zich niet kunnen verplaatsen, mogen bezoek krijgen van een vaste, vooraf aangeduide persoon, op voorwaarde dat die persoon 2 weken vrij is van symptomen. Na protest vanuit de sector van woon-zorgcentra ging de versoepeling in de praktijk niet door.
• Op 24 april besloot de Nationale Veiligheidsraad:
  - stoffen- en fourniturenwinkels op 4 mei weer open mogen
  - alle ondernemingen op 4 mei weer mogen opstarten, mits ze de afstandsregels respecteren
  - sportieve activiteiten in de buitenlucht en zonder contact vanaf 4 mei opnieuw zijn toegelaten, met maximaal twee personen (of meer als ze onder hetzelfde dak wonen)
  - alle winkels op 11 mei weer open mogen, ongeacht de grootte of sector.
  - contactberoepen zoals kappers mogen vanaf maandag 18 mei weer open gaan.

Vlaamse regering

Eindelijk: De Vlaamse Regering nam vanaf 13 maart 2020 een hele reeks maatregelen inzake de sluiting van dienstencentra, woon-zorgcentra, dagopvang en dagverzorging, de rijopleiding, de autokeuring, bustickets, rauwe koemelk, noodsituatie volksgezondheid, uitstel van procedures, en allerlei tegemoetkomingen.

Gebrek aan beschermend materiaal voor medisch personeel

Bij het uitbreken van de pandemie bleek er een tekort te zijn aan beschermende middelen voor het medisch personeel, zoals chirurgische en andere mondmaskers, en ook desinfecterende handgels. Op 26 maart klaagde de Franstalige Belgische federatie van zelfstandige verplegers aan dat distributie van mondmaskers aan verpleegkundigen chaotisch verloopt. Er bleek geen officieel register te bestaan, al werd daar al meer dan tien jaar om gevraagd.

De textielsector in België bleek niet in staat om mondmaskers te produceren om het tekort op te vangen.

Op 25 maart klaagde kamerlid Sofie Merckx aan dat sinds 2009 de verschillende regeringen de strategische reserves van mondmaskers niet hebben vernieuwd, ten gevolge van besparingen in de gezondheidszorg. Bij het bereiken van hun vervaldatum in 2018 besliste minister van Volksgezondheid Maggie De Block om 6 miljoen mondmaskers te vernietigen en niet te vervangen als besparingsmaatregel.

Mondmaskers

Bij de aanvang van de crisis werd burgers afgeraden mondmaskers te dragen. Maskers zouden "geen zin hebben", "een vals gevoel van veiligheid geven", en "doorgaans verkeerd worden gebruikt, met nog hoger risico". Nadien werd de communicatie bijgesteld naar "nuttig", en uiteindelijk zelfs "aanbevolen" tijdens het afbouwen van de maatregelen. Critici vermoedden dat het ontraden van mondmaskers niet zozeer ingegeven was door medische redenen, maar eerder door een tekort aan maskers, vooral voor de zorgsector, en hekelden de schijnbaar tegenstrijdige communicatie.

Strikte lockdown: Antwerps burgemeester en N-VA-voortzitter Bart De Wever liet in een Facebook-reclame verstaan dat hij het strikt uitgaansverbod in parken een overdreven maatregel vond: "Er staan dingen in het ministerieel besluit die ik niet wil toepassen, omdat ik ze niet kan uitleggen (…) Men mag ook niet rusten op een bank? Dat ga ik niet handhaven."[ De advertentie werd spoedig ingetrokken, en op 13 april verontschuldigde De Wever zich voor wat hij “geen goede advertentie” noemde, omdat het suggereerde “dat we de regels niet zouden moeten volgen".

Ondertussen zijn er in België bijna 10.000 mensen gestorven, hoeveel nog?

Bron: Nieuwsbrief van de BBTK