Het is tijd om de reproductieve rechten van vrouwen weer centraal te zetten

Op 2 juli zou er terug in de Kamer worden gestemd over de abortuswet. Er was een groot draagvlak voor de verruiming van de huidige abortuswetgeving.
Een meerderheid bestaande uit liberalen, groenen, socialisten, PVDA en DéFi, steunde het voorstel. De stemming is uiteindelijk niet doorgegaan. Vlaams Belang, N-VA, CD&V en CdH stuurden het wetsvoorstel andermaal terug naar de Raad van State voor advies. De Kamer, het hoogste democratische orgaan, werd de pas afgesneden. Allemaal omwille van de chantage van CD&V-voorzitter Joachim Coens die de wet in de regeringsonderhandelingen wil trekken. Intussen wordt CD&V daarin gesteund door N-VA-voorzitter Bart De Wever die van de herziening van de abortuswet zelfs een breekpunt wil maken bij de federale regeringsvorming. Vrijdag 10 juli adviseerde de Raad van State het wetsvoorstel positief. De vrouwenbeweging eist dat de stemming over het wetsvoorstel in de Kamer alsnog plaatsvindt voor de zomervakantie. Het Nederlandstalig feministisch middenveld ziet met lede ogen hoe fundamentele vrouwenrechten de inzet zijn van een politiek machtsspel ten koste van de seksuele gezondheid en de fysieke integriteit van vrouwen. Vrouwen zijn andermaal lijdend voorwerp. Abortus als politieke pasmunt: als symboliek kan het tellen.

De nieuwe abortuswet ligt niet plots op tafel. De nieuwe wet is niet het resultaat van een bevlieging van een aantal partijen in de Kamer onder een volmachtenregering. Er ging een lang en gedegen traject aan vooraf. In 2017 begon er politiek draagvlak te ontstaan voor een herziening van de abortuswetgeving. In de zomer van 2018 lieten maar liefst 38 experten hun licht schijnen op de actualisering van het wettelijk kader voor abortus in de commissie Justitie. Vrijwel alle experten waren het over drie zaken eens: abortus moet uit het strafrecht, de verplichte wachttijd moet worden ingekort en de behandelingstermijn moet worden verlengd. De adviezen waren coherent en eenduidig, op een enkele afwijkende insteek na. Het dossier kwam in het najaar van 2018 in een stroomversnelling. De abortuswet werd gewijzigd. De wijziging was vooral symbolisch van aard, niettemin was het een belangrijke stap en een historische mijlpaal. Abortus werd geschrapt uit het strafrecht. Een oude feministische eis werd daarmee ingelost. De andere wijzigingen waren eerder technisch van aard. Zo werd het woord 'geneesheer' veranderd in de genderneutrale term 'arts' en werd de vereiste 'noodsituatie' waarin een vrouw moest verkeren, geschrapt. Tevens werd de wachttijd verkort op medische indicatie, werd voorzien dat een zwangerschap later dan 12 weken kan worden afgebroken als een vrouw bv. pas in week 11 op eerste consultatie komt en werd de doorverwijsplicht voor artsen geconcretiseerd. Een eerste horde was genomen. Toch kwam het wetsvoorstel maar ten dele tegemoet aan de adviezen van de expertencommissie.

In het najaar van 2019 werd een nieuw wetsontwerp geschreven dat wél spoort met de andere adviezen van de experten, namelijk de inkorting van de verplichte wachttijd tot minstens twee dagen en de verlenging van de behandeltermijn tot 18 weken. De Raad van State wees enkel op een passage over de garantie tot de onbelemmerde toegang van vrouwen tot abortuscentra die niet juridisch sluitend zou zijn. Sindsdien is het wetsvoorstel echter nog verschillende keren teruggestuurd naar de Raad van State. Begin juli lag het weer op hun bureau. Nochtans is er niets aan het voorstel veranderd en blijft het advies van de Raad van State eenduidig. De terugkerende adviesvragen aan de Raad van State getuigen van politieke onwil en ondermijnen de democratie. Dat is een pijnlijke zaak. Intussen wordt de stem van de parlementaire meerderheid genegeerd en blijven alle vrouwen die hun zwangerschap na 12 weken willen afbreken in de kou staan. Voor hen is er nog steeds geen oplossing. Partijpolitieke belangen primeren op de fundamentele reproductieve gezondheidsrechten van vrouwen. De feministische beweging eist dat de focus terug komt te liggen waar hij hoort, namelijk bij het zelfbeschikkingsrecht, het welzijn en de gezondheid van vrouwen.

Furia vzw, ella vzw, GAMS, Vrouwenraad, De Mens Nu, Zij-kant, Marianne, çavaria.

Bron: http://www.vrouwenraad.be/page?orl=1&ssn=&lng=1&page=nieuws&nws=180