Open brief in gemeenschappelijk vakbondsfront verstuurd aan de pers betreffende privatiseren en commercialiseren van openbare woonzorgcentra

In gemeenschappelijk vakbondsfront willen we uw aandacht vestigen op de pogingen om de publieke welzijnsverenigingen (deels) te privatiseren en te commercialiseren zonder dat daarover een maatschappelijk debat wordt gevoerd.

Concreet ligt binnenkort in het Vlaams parlement een vergaand voorstel van wijziging van decreet over het lokaal bestuur ter stemming voor waardoor de publieke welzijnsverenigingen zelf een vzw of een vennootschap kunnen oprichten of er deelgenoot van kunnen worden. En dit met de mogelijkheid tot de overdracht en de terbeschikkingstelling van het personeel en de overdracht van de erkenningen, de subsidies en de infrastructuur.
Hiervoor worden geen wetenschappelijke argumenten aangedragen.

Het voorstel van decreetwijziging werd door enkele parlementsleden van de meerderheid op 25 november 2020 in de plenaire zitting ingediend met het verzoek tot de spoedbehandeling. Opmerkelijk is dat bij de aanvang van de plenaire vergadering het voorstel zelfs nog niet beschikbaar was en de parlementsleden er dus geen kennis van hadden. Pas in de loop van de zitting kregen de parlementsleden het voorstel in handen. Het verzoek om de spoedbehandeling van dergelijke bijzondere complexe problematiek werd door de indieners gemotiveerd als een dringende maatregel die in het kader van de coronacrisis moest worden genomen. Nooit eerder gezien. Of hoe de coronacrisis zelfs aangewend wordt om het personeel uit de zorg voor schut te zetten.

Uiteindelijk kon toch één derde van de parlementsleden bekomen dat er een advies van de Raad van State werd gevraagd.

Maar de Raad van State beoordeelde de vraag om het spoedadvies onontvankelijk waardoor het Vlaams parlement genoodzaakt was de normale termijnen te respecteren.

Binnenkort zal het voorstel opnieuw ter stemming in de plenaire zitting worden voorgelegd, zonder voorafgaand grondig debat in de bevoegde commissie.

Het voorstel lijkt een richting in te gaan waarbij commercialisering van de zorg wordt toegelaten of gestimuleerd in een publieke setting. De indieners laten het na te onderbouwen waarom een beweging naar commerciële bedrijven de zorg efficiënter en performanter zou maken.

De stap naar een volledig geprivatiseerd zorglandschap is dan vlug gezet.

We eisen dat dergelijke fundamentele wijzigingen van de wetgeving, met groot maatschappelijk belang, moeten vooraf gegaan worden door een breed en diepgaand maatschappelijk debat.

Vandaar dat het gemeenschappelijk vakbondsfront het nodig vindt een open brief, die ook onderschreven wordt door een aantal academici, te publiceren.

We zijn ervan overtuigd dat we in plaats van privatisering en commercialisering van de zorg net de omgekeerde beweging moeten maken en opkomen voor sterke openbare voorzieningen die kwalitatieve, betaalbare en voor iedereen toegankelijke zorg centraal zetten, los van het marktmechanisme.

Openbare woonzorgcentra hebben ontegensprekelijk een belangrijke plaats in ons zorglandschap. Het is dan ook geen goed idee om personeel, gebouwen, subsidies over te dragen aan private verenigingen en vennootschappen met winstoogmerk. Openbare voorzieningen waarborgen de continuïteit van dienstverlening. De vrije markt kan deze continuïteit niet garanderen.

De openbare woonzorgcentra en bij uitbreiding alle openbare zorg- en welzijnsvoorzieningen moeten verder deel uitmaken van ons sociaal weefsel. Onze publieke diensten zijn gericht op solidariteit en dat kan je niet verwachten van private spelers die werken op het ritme van de aandeelhoudersvergaderingen.

Wij vragen de Vlaamse regering en het Vlaams parlement om de plannen tot uitverkoop van de publieke welzijnsverenigingen te stoppen en plaats te maken voor een grondig sociaal en maatschappelijk debat.

Voor verdere vragen kan u steeds terecht bij de initiatiefnemers van deze open brief.