Bron illustratie: GDAMS, 2021

In 2020 bedroegen de wereldwijde militaire uitgaven 1981 miljard dollar. Dat is een stijging met 2,6% ten opzichte van 2019. Nooit eerder waren de militaire uitgaven zo hoog. 2019 en 2018 waren ook al recordjaren.

Elk jaar publiceert het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) de data van de wereldwijde militaire uitgaven. De stijging van de militaire uitgaven is opvallend omdat de wereldwijde economie in 2020 met 4,4% kromp als gevolg van de COVID-pandemie. Daardoor is de gemiddelde ‘militaire last’ toegenomen van 2,2% naar 2,4% van het Bruto Binnenlands Product (BBP).

Militaire uitgaven van VS: 39% van het wereldtotaal
In de VS stegen de militaire uitgaven tot 778 miljard dollar (+4,4%). Dat is ruimschoots meer dan het totaal van alle andere landen in de top 10 die samen 703 miljard dollar uitgeven. Washington is zo goed voor 39% van het wereldwijde totaal. De stijging is een gevolg van zware investeringen in militair onderzoek en ontwikkeling en grootschalige meerjarenprogramma’s zoals de modernisering van het kernwapenarsenaal.

De Chinese militaire uitgaven worden geschat op 252 miljard dollar (+1,9%). China vormt een uitzondering in de toplijst van de landen met de hoogste militaire uitgaven omdat het zijn militaire last ten opzichte van de economie niet heeft doen toenemen.

Ook de volgende 3 landen van de top vijf, India (72,9 miljard, +2,1%), Rusland (61,7 miljard, +2,5%) en het Verenigd Koninkrijk (59,2 miljard, +2,9%), zagen hun militaire uitgaven stijgen. De Russische militaire uitgaven stegen evenwel minder sterk dan voorzien (-6,6% lager dan begroot).

NAVO-landen goed voor 55% van wereldtotaal
De sterke stijging van de wereldwijde militaire uitgaven is mee een gevolg van de afspraak in NAVO-verband in 2014 om deze tot minstens 2% van het BBP te laten groeien. Volgens SIPRI bereikten inmiddels 12 lidstaten deze NAVO-norm. De NAVO-landen zien hun aandeel in de wereldwijde militaire uitgaven stijgen tot ongeveer 55%. Volgens de NAVO zelf stegen de militaire budgetten van de lidstaten tussen 2015 en 2020 met 132 miljard dollar.

Opvallend is de evolutie voor België. Volgens SIPRI stegen de Belgische militaire uitgaven met maar liefst 12% tot (omgerekend) 5,5 miljard dollar. Ook het jongste NAVO-rapport meldt een stijging van de militaire budgetten van België met 11%. Ons land schuift op in de wereldwijde ranking naar plaats 37 (13e van de 30 landen in de NAVO-lijst).

De Europese uitgaven stegen met 4% sinds 2019: +6% in Centraal-Europa en +3,9% in West-Europa, als gevolg van de druk van de NAVO en de gepercipieerde Russische dreiging. De Russische militaire uitgaven bedragen nochtans maar 5,6% van die van de NAVO-lidstaten.

Enkel Zuid-Amerika en Midden-Oosten laten daling optekenen
In Afrika stegen de militaire uitgaven met 5,1% (6,4% in Noord-Afrika en 3,4% in Sub-Sahara). In Zuid-Amerika daalden de militaire uitgaven met 2,1%. De pandemie zorgde ook voor een daling van de militaire uitgaven in het Midden-Oosten met 6,5%. In Azië en Oceanië stegen de militaire uitgaven met 2,5%, wellicht als gevolg van toegenomen spanningen in en rond de Zuid-Chinese Zee. Naast China en India, dat nu kampt met een zware Covid-crisis en een groot tekort aan bedden in de intensive care, gingen de militaire uitgaven van Japan (49,1 miljard, + 1,2), Zuid-Korea (45,7 miljard, +4,9%), Taiwan (12,2 miljard, +5,5%), Singapore (10,9 miljard, + 3,4%) en Indonesië (9,4 miljard, + 5,4%) de hoogte in.

Militaire capaciteiten ‘nutteloos in strijd tegen pandemie’
De Campagne tegen Militaire Uitgaven roept regeringen wereldwijd op om werk te maken van een drastische daling van de militaire budgetten om de vrijgemaakte middelen te besteden aan de menselijke veiligheid. “De steeds groter wordende militaire capaciteiten van onze regeringen, in naam van de nationale veiligheid, zijn volkomen nutteloos gebleken om mensen te verdedigen tegen de COVID-19-pandemie. Ze beschermen ons ook niet tegen andere wereldwijde noodsituaties zoals klimaatveranderingen. Bovendien, zoals de slachtoffers van de oorlogen in Afghanistan, Irak, Jemen en elders kunnen getuigen, maakt militarisme conflicten erger in plaats van ze op te lossen.”

Bron: https://www.uitpers.be/wereldwijde-militaire-uitgaven-stijgen-ondanks-pandemie/