De Kamercommissie Gezondheid heeft op 6 juli ll. een resolutie gestemd die ervoor pleit om het vaccin tegen Covid-19 universeel toegankelijk te maken. Volgens middenveldorganisaties ontbreekt het Belgische standpunt echter aan daadkracht, omdat de resolutie niet expliciet de mogelijkheid tot opheffen van intellectuele eigendom zoals patenten steunt. “De pandemie bereikt wereldwijd een nieuw hoogtepunt, maar in bij onze beleidsmakers lijkt elk gevoel van urgentie verdwenen”.

De leden van de federale Commissie Gezondheid stemden op dinsdag 6 juli over de Belgische positie inzake internationale solidariteit en Covid-19. De stemming baseerde zich op een resolutie van de PVDA-PTB, die sinds april 2020 oproept om geen patenten toe te kennen aan Covid-19 producten, en een resolutie van de PS, gericht op het erkennen van coronavaccins als een ‘universeel, gemeen goed’. Uiteindelijk kreeg een nieuwe tekst, die pas gisterenavond werd ingediend door de regeringspartijen, een meerderheid.

De resolutie pleit ervoor om van het Covid-19-vaccin een publiek goed te maken, toegankelijk voor iedereen in de wereld, maar vraagt niet rechtstreeks om daarvoor de patenten en andere intellectuele eigendom op te heffen. De Belgische positie is daarmee minder ambitieus dan de resolutie die een maand geleden een meerderheid haalde in het Europees parlement. In Frankrijk, Spanje en Nederland sprak een parlementaire meerderheid zich reeds uit voor het opheffen van de patenten.

De voorstellen uit de aangenomen resolutie zullen volgens middenveldorganisaties geen oplossing bieden voor het huidige tekort aan vaccins.

Anne Delespaul, huisarts bij Geneeskunde voor het Volk en initiatiefneemster van het Europees Burgerinitiatief ‘No Profit on Pandemic’: “De pandemie bereikt wereldwijd een nieuw hoogtepunt, maar bij onze beleidsmakers lijkt elk gevoel van urgentie verdwenen. Zolang er patenten zijn, staat er een rem op wereldwijde snelle en goedkopere productie. In Zuid-Afrika zouden vandaag 9 op 10 overlijdens vermeden kunnen worden als men daar al toegang had tot vaccinatie. We zitten in een race tegen de klok. Als samenleving kunnen wij niet accepteren dat COVID-19 geen halt toegeroepen wordt, omdat winst belangrijker is dan gezondheid.”

De Europese Burgercampagne ‘No Profit on Pandemic’ wilt verder de druk opvoeren met een wetgevende voorstel bij de Europese Commissie. Momenteel heeft de petitie al de steun van 207.000 Europeanen en meer dan 360 Europese organisaties.

"Dit is een teleurstelling. Ondanks het maandenlange debat toont België zich nog steeds geen voorstander van de tijdelijke opheffing van de patenten, wat van cruciaal belang is. Het probleem is niet de houding van de bevolking ten opzichte van vaccins, het probleem is niet de bezorgdheid over de kwaliteit: het probleem is dat er op het ogenblik in veel landen geen vaccins beschikbaar zijn. De ontoereikendheid van Covax is meermaals aangetoond, en de liefdadigheid van enkele donaties zal niet volstaan om het gebrek aan structurele maatregelen te compenseren. Als het vaccin eerlijk was verdeeld, zouden we vandaag alle risicogroepen in de wereld hebben gevaccineerd”, reageert Aurore Guieu, Oxfam België.

“Onze petitie toont het draagvlak voor de belofte om van de toekomstige COVID-19-vaccins een universeel, publiek goed te maken, vrij van private monopolies. Onze beleidsmakers moeten luisteren naar de burgers en gezondheidsdeskundigen”, aldus Delespaul