Oplopende energiefactuur: structurele maatregelen nodig!

De brutale inval van de Russische troepen in Oekraïne treft in de eerste plaats de inwoners van dat land. Dat spreekt. Maar er zijn ook indirecte sociaal- economische gevolgen voor de werknemers in Europa en in ons land. Sommige activiteiten zoals de ganse voedselketen zullen ernstige hinder ervaren van de oorlog en van de economische sancties. En alle bedrijven en inwoners zullen geconfronteerd worden met stijgende energieprijzen. Europa is sterk afhankelijk van gas en petroleum uit de Russische federatie. Dit komt bovenop de stijging van de energieprijzen ingevolge het economisch herstel na corona, die een sterke energie- en grondstoffenvraag tot gevolg heeft.

De regeringen namen reeds maatregelen om die oplopende energiefactuur te lijf te gaan. De federale regering besliste reeds een eerste pakket in februari en zopas werd een nieuw pakket goedgekeurd voor de 2 volgende trimesters, dus tot en met september. In grote lijnen zijn dit de maatregelen ten gunste van de gezinnen:

• verlaging van BTW naar 6%, niet alleen op elektriciteit, maar nu ook op gas;
• toekenning van een eenmalige korting van 200 euro op de factuur voor mazout/propaan/butaan;
• verlenging van het sociaal tarief voor de uitgebreide doelgroep;
• tijdelijke verlaging van accijnzen op benzine en diesel aan de pomp met 0,175 euro per liter en invoering van een cliquet- systeem (accijnzen hernemen van zodra de prijs onder 1,7 euro per liter daalt).

De regering neemt zich ook voor om de overwinsten van de energiebedrijven af te romen en aan te wenden voor de verbruikers. De impact van de energie- en grondstoffenprijzen op de kosten voor de ondernemingen zal door de NBB in kaart worden gebracht. De soepele tijdelijke werkloosheid wegens overmacht zoals van toepassing tijdens corona zal worden verlengd tot eind juni.

Dit zijn nuttige en noodzakelijke maatregelen in lijn met onze ABVV- eisen, maar onvoldoende in het licht van de koopkrachtproblemen waarmee veel werknemers nu worden geconfronteerd. Gezien de prijzen wellicht voor een langere tijd op een hoger dan normaal niveau zullen blijven, wil het ABVV dat er nu wordt ingezet op structurele maatregelen: structurele vermindering van de BTW op 6% voor elektriciteit en aardgas. Bestendig maken van het uitgebreide sociaal tarief. Bestendigen van het cliquet- systeem op energieprijzen en prijzen aan de pomp (vergelijkbaar met de invoering van een maximumprijs). Maar ook door een versterking van onze loonindexatie door het opnieuw opnemen van de brandstofprijs in de index.

Voor de zoveelste keer op rij wordt aangetoond dat de liberalisering van de energiemarkt niet werkt. Zelfs de premier, nochtans een volbloed liberaal, gaf dit openlijk toe. Het wordt tijd dat de politiek daar de nodige consequenties uit trekt. De energietransitie moet sociaal en duurzaam zijn en de overheid moet opnieuw aan het stuur komen te zitten.

Deze tekst verscheen eerder als editoriaal in het maart nummer  van Echo ABVV, de maandelijkse nieuwsbrief van de studiediensten van het ABVV.