Herdenkingen nucleaire bombardementen Hiroshima en Nagasaki 77 jaar geleden.
| 
Herdenkingen nucleaire bombardementen Hiroshima en Nagasaki 77 jaar geleden.
Op 6 en 7 augustus werden op diverse plaatsen in België de atoombombardementen herdacht die 77 jaar geleden in Hiroshima en Nagasaki honderdduizenden slachtoffers maakten. Deze herdenkingen zijn belangrijk om de eis tot een wereldwijd (ook in België) verbod op kernwapens kracht bij te zetten. LEF was bij de herdenkingen in Mons en Gent om onze solidariteit te betuigen en de acties op beeld vast te leggen.
Herdenking in Mons
Deze herdenking greep plaats op 6 augustus in het Parc Hibakusha op de campus van de universiteit. Hibakusa is de naam voor een overlevende van de atoom aanvallen. Dit park werd in 1979 opgericht op initiatief van professor Pierre Piérart.
De site zal heraangelegd worden volgens plannen die uitgewerkt werden door studenten architectuur van de universiteit. De eerste steen van de site werd gelegd door de rector.
Meer info: http://www.parc-hibakusha.be/index.php/projet-architectural-2020
Herdenking in Gent
Naar jaarlijkse gewoonte organiseert het brede samenwerkingsverband Vredesoverleg Gent (https://vredesoverleggent.org/) deze herdenking die bestaat uit twee luiken : een concert in de St Niklaaskerk en een plechtigheid op de Korenlei.
Op de Korenlei werden de achtergronden van het gebeuren toegelicht door Arthur Sanders, medewerker van vzw Vrede en werd de steun van het Stadsbestuur uitgesproken door Schepen Sofie Bracke als plaatsvervangend Burgemeester.
Toespraak van Arthur Sanders
Welkom dames en heren op deze jaarlijkse herdenking van de nucleaire aanvallen die Hiroshima en Nagasaki 77 jaar geleden compleet van de kaart veegden.
Graag had ik eerst de vrijwilligers en organisaties van het ‘Vredesoverleg Gent’ bedankt om deze avond mogelijk te maken. Ik wil ook de muzikanten en zangeressen (en andere performers?) bedanken, net zoals de aanwezige politici, en het Gents stadsbestuur voor zijn politieke, financiële en logistieke steun.
----
Terwijl de inwoners van de Japanse stad Hiroshima op 6 augustus 1945 aan hun dag begonnen, werd boven hun hoofden een Amerikaanse atoombom tot ontploffing gebracht. Een plotselinge flits van verblindend rozig wit licht drong overal doorheen, gevolgd door een verstikkende hitte en een drukgolf die alles en iedereen wegvaagde. Gebouwen stortten in en werden overspoeld door een vlammenzee. De hele stad werd in enkele minuten tot puin gereduceerd. 70.000 mensen stierven bij de inslag van de bom. Drie dagen later onderging de bevolking van Nagasaki hetzelfde lot. Daar kwamen op slag 40.000 mensen om na het droppen van een waterstofbom. Vijf jaar later stond het dodental van deze twee nucleaire aanvallen in totaal op 340.000 mensen – de slachtoffers waren voor het overgrote deel burgers.
Mocht in Gent een bom ontploffen met eenzelfde kracht als die in Hiroshima, dan zou alle leven opgeslokt worden door een vuurbal van duizenden graden Celsius en bijna 2 km². Mensen zouden blootgesteld worden aan zware radioactieve straling van Sint-Amandsberg tot aan de rand van Drongen; een enorme schokgolf zou gebouwen vernietigen van de haven van Gent tot in Zwijnaarde. Balans: 115.000 doden en 90.000 gewonden in enkele minuten tijd.
We moeten er ons bewust van blijven dat kernwapens massavernietigingswapens zijn die geen onderscheid maken tussen burgers en militairen. De deelname aan elke nucleaire planning met deze wapens staat gelijk aan de voorbereiding van een genocide. Maar dit besef lijkt maar moeilijk door te dringen bij een machtige politieke en militaire elite. Momenteel zijn er nog altijd ongeveer 13.000 kernwapens in de wereld, 90% daarvan is eigendom van de Verenigde Staten en Rusland.
Sinds de piek van de Koude Oorlog hebben we op bepaalde vlakken wel vooruitgang geboekt. De Verenigde Staten en Rusland sloten wapenbeheersingsovereenkomsten, er werd onderhandeld over een verbod op kernproeven en in 1970 ging het internationaal Non-proliferatieverdrag van Nucleaire Wapens van kracht. De omvang van de nucleaire arsenalen is in vergelijking met een aantal decennia geleden aanzienlijk gedaald.
Maar tegelijkertijd blijven kernwapens de hoeksteen van de veiligheidsstrategieën van de landen die ze bezitten. In 2021 spendeerden de negen kernwapenstaten samen 82,4 miljard dollar aan de modernisering en het onderhoud van hun kernwapenarsenalen. Dat is 6,5 miljard dollar meer dan het jaar ervoor. Als we weten dat dit 156.000 dollar per minuut inhoudt, wil dit zeggen dat in de 10 minuutjes dat ik hier aan het woord ben, meer dan 1,5 miljoen dollar wegvloeit naar deze massavernietigingswapens!
In de huidige context van stijgende geopolitieke rivaliteit tussen grootmachten en van Russische dreigingen met het gebruik van kernwapens in het Oekraïens conflict, worden we opnieuw in toenemende mate geconfronteerd met de kans op een nucleaire ramp. We mogen daarbij niet enkel kijken naar Rusland en China, want ook de NAVO is een nucleaire militaire alliantie. En zolang er kernwapens blijven bestaan, blijft het vooruitzicht op de inzet ervan reëel.
Een kernoorlog zou de grootste humanitaire noodsituatie in de geschiedenis zijn. Het zou een gezondheidscrisis met zich meebrengen die onze ziekenhuizen onmiddellijk zou overrompelen, een milieuramp die niet meer ongedaan kan worden gemaakt, en een vrijwel zekere economische ineenstorting. Zelfs het overleven van de mensheid zou op het spel kunnen staan, want volgens wetenschappelijk onderzoek kan het roet dat in de stratosfeer terecht zou komen als gevolg van de vlammenzee die gepaard gaat met een kernoorlog, de temperaturen met enkele graden doen dalen - wat dan weer een drastische impact kan hebben op de voedselvoorziening in de wereld.
__________
Internationale wetenschappers hebben de wijzers van de befaamde 'Doomsday Clock' voor het derde jaar op rij op 100 seconden voor middernacht gezet. Middernacht staat daarbij symbool voor een potentiële nucleaire en klimatologische catastrofe. Sinds de klok in 1947 voor het eerst werd ingesteld, stond ze nooit eerder zo dicht bij middernacht.
Maar we mogen niet vervallen in doemdenkerij, want er zijn ook actuele ontwikkelingen die hoopgevend zijn. Eind januari 2021 ging het historische Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens van kracht. Dit verdrag, dat nucleaire wapens illegaal maakt onder het internationaal recht, werd al geratificeerd door 66 landen... maar niet door België. Volgens een opiniepeiling is nochtans meer dan driekwart van de Belgen voorstander van een toetreding tot het Kernwapenverbod. Net zoals een meerderheid van de bevolking ook af wil van de 20-tal Amerikaanse kernwapens die in NAVO-verband al meer dan een halve eeuw in het Limburgse Kleine-Brogel liggen.
In het licht daarvan is het belangrijk om eraan te herinneren dat deze kernwapens op bedrieglijke wijze in ons land zijn terechtgekomen. Via de wet van 11 april 1962 kreeg de regering de bevoegdheid om akkoorden te sluiten over de doortocht en stationering van NAVO-troepen en wapens in België. Toen een senator destijds een amendement wilde indienen om kernwapens van dit wetsvoorstel uit te sluiten, verzekerde de regering hem dat het uiteraard niet de bedoeling was om deze wet te gebruiken om atoomwapens in ons land te installeren. Daarop trok de betreffende senator zijn amendement terug in. Nu weten we dat de regering het parlement toen heeft voorgelogen en dat de overeenkomst om VS-kernwapens toe te laten op Belgische bodem al enkele jaren voor de wet van 1962 gesloten werd.
België is trouwen niet louter het gastland voor de Amerikaanse B-61 kernbommen. Het zijn Belgische gevechtsvliegtuigen die in oorlogstijd verantwoordelijk zijn voor de ontplooiing van deze moordtuigen. Met dit doel voor ogen wordt hier jaarlijks op getraind door Belgische piloten en werd in 2018 -zonder enige parlementaire inspraak- besloten tot de aankoop van tientallen F-35 gevechtsvliegtuigen met nucleaire capaciteit om de oude F-16's te vervangen. En het zijn niet alleen de gevechtsvliegtuigen die ingeruild worden in de nabije toekomst. De B-61 kernbommen in Kleine-Brogel maken deel uit van een uitgebreid moderniseringsprogramma van het Amerikaans nucleair arsenaal. De komende jaren zullen ze vervangen worden door een geüpgraded versie die wendbaarder en gemakkelijker inzetbaar is.
De aanwezigheid van kernwapens op Belgisch territorium en de afspraken in NAVO-verband om ze door Belgische piloten te droppen, zijn flagrante schendingen van het Non-proliferatieverdrag, waar ons land partij van is. Dat verdrag verbiedt namelijk expliciet de controle en overdracht van nucleaire wapens aan niet-kernwapenstaten. Ondanks de mooie passages in het huidige federale regeerakkoord over het Belgisch engagement voor multilaterale nucleaire ontwapening en het non-proliferatieregime, blijft ons land zich dus onverminderd inschakelen in de heersende logica van militarisering en nucleaire afschrikking die actief gepromoot wordt door de NAVO.
Sinds begin deze maand houden de partijen van het Non-proliferatieverdrag in New York een Herzieningsconferentie. De nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, Hadja Lahbib, wees in haar toespraak tijdens de opening van de conferentie op de verplichtingen van kernwapenstaten om te ontwapenen. Dat is goed, maar weinig geloofwaardig als België zich blijft inschrijven in de nucleaire politiek van de VS en de NAVO. We zouden willen dat er in de geest van het regeerakkoord een krachtig standpunt ingenomen wordt voor kernontwapening. De Vlaamse partijen van de huidige federale regering zijn dezelfde partijen die het Gents stadsbestuur vormen. Onze stad heeft zich bij monde van opeenvolgende burgemeesters en schepenen al herhaaldelijk uitgesproken voor het Kernwapenverbod én voor de verwijdering van kernwapens uit België. We roepen hun collega's op federaal niveau op om de politieke moed te hebben om hetzelfde te doen.
De regering moet stoppen met louter lippendienst te bewijzen aan nucleaire ontwapening en:
- moet er zo vlug mogelijk voor zorgen dat België toetreedt tot het nieuwe Verdrag dat kernwapens verbiedt;
- moet de kernbommen in ons land terug naar afzender sturen en een wettelijk verbod invoeren op de aanwezigheid van deze massavernietigingswapens op Belgisch grondgebied.
- moet het diplomatieke voortouw nemen om van Europa een kernwapenvrije zone te maken, naar het voorbeeld van onder meer heel Afrika en Latijns-Amerika.
Net als dat voor de opwarming van de aarde het geval is, kunnen we het ons niet permitteren om de dreiging die van kernwapens uitgaat, te negeren. En wij burgers mogen het niet louter aan de politiek overlaten om ons van kernwapens te verlossen. Samen kunnen we politieke druk uitoefenen. Vakbonden, vrouwen- en jongerenorganisaties, milieubewegingen, en andere organisatie van het middenveld: laat ons beginnen met ervoor te zorgen dat kernontwapening opnieuw een politieke prioriteit wordt. Om deze boodschap kracht bij te zetten nodig ik jullie alvast allemaal uit om deel te nemen aan de fietsactie ‘Bikes not Bombs’, op 2 oktober in Brussel. Flyers daarover zijn te vinden aan de stand van
Ik geef nu graag het woord aan gemeenteraadslid en plaatsvervanger van de burgemeester, Sofie Bracke.
Film Herdenking in Mons
LEF film HN herdenking in Gent
Film “Gent in Beeld”
https://gentinbeeld.gent/2022/08/07/herdenking-77-jaar-hiroshima-nagasaki/
