Vluchtelingen in de Balkan: "Ze zetten ons in een kooi"

Ben je op de vlucht voor oorlog en geweld, dan moet je langs de EU-grenzen in de Balkan niet rekenen op een uitgestoken hand. Vluchtelingen en andere migranten krijgen er te maken met geweld, diefstal en onmenselijke behandeling door politie, grenswachten en ambtenaren.

Isaaq vluchtte uit Afghanistan, samen met zijn broers. Tijdens zijn vlucht werd hij meerdere keren slecht behandeld, maar Bulgarije vergeet hij nooit meer. "Ze overschreden een grens in hun wreedheden", vertelt Isaaq. "We werden 3 dagen opgesloten in een kooi. Zonder eten. We werden meerdere keren geslagen en kregen zelfs elektrische schokken toebediend."

Het is je bijna niet voor te stellen, maar het verhaal van Isaaq is niet uniek. Oxfam brengt er vandaag het rapport "A Dangerous Game" over uit. Daarvoor hebben we 140 mensen geïnterviewd, en iedereen werd tijdens zijn vlucht geconfronteerd met wreedheden.

Grenzen belangrijker dan mensenrechten

"Mensen die al vluchten van onvoorstelbaar geweld in hun thuisland, worden in Europa hier nog eens mee geconfronteerd. De 140 getuigenissen die we hebben verzameld, brengen de verschrikkelijke behandeling van vluchtelingen aan het licht. Meerdere regeringen laten deze behandeling toe, ook EU-lidstaten. Alleen maar om te voorkomen dat vluchtelingen de grens oversteken", zegt Ruth Tanner, Oxfam-beleidsadviseur voor Zuid-Oost-Europa.

De vluchtelingen vertellen dat ze al hun kleren moesten uitdoen. Vervolgens werden ze achtervolgd door de politie, die hen sloeg met matrakken. Of de vluchtelingen moesten zonder kleren in de vrieskou zitten, terwijl er koud water over hen werd gegoten. Veel vluchtelingen zijn van beroofd al hun bezittingen. Hun geld, hun gsm, reisbewijzen worden verbrand. Het is te gek voor woorden dat onschuldige mensen, op zoek naar veiligheid en waardigheid, zo behandeld worden in Europa.

Legale asielprocessen moeilijk gemaakt

Vluchtelingen worden regelmatig misleid. Officials beloven hen dat ze naar een officieel meldpunt worden gebracht, maar in de plaats daarvan worden de vluchtelingen de grens overgezet. Meestal verliezen ze dan ook hun spullen.

Dat overkwam ook Fahim. Nadat hij asiel aanvroeg in Zagreb, Kroatië, kreeg hij een formulier. "Onderteken dit, dan brengen we je naar het vluchtelingenkamp", werd hem beloofd. Daarna werd hij gedeporteerd, in elkaar geslagen en werd zijn telefoon gestolen:

Vluchtelingen spreken inmiddels cynisch over The Game (of het Spel): ze proberen om een grens over te steken, om zo ergens rechtmatig asiel aan te vragen. Sommige vluchtelingen hebben dat al tientallen keren geprobeerd, zonder succes. Het is een risicovol spel, waar je normaal gezien asiel moet kunnen aanvragen in alle veiligheid en bescherming, gaat het nu om intimidatie en geweld.

"Wanneer je naar dit onderzoek kijkt, is het onbegrijpelijk dat EU-voorzitter Donald deze week nog de loftrompet stak over de grenswachtcontrole van Bulgarije en Macedonië", zegt Lien De Tavernier, migratie-experte bij Oxfam-Solidariteit. "De EU zou een bastion moeten zijn voor mensenrechten, in plaats van deze misstanden goed te keuren."