Milieuorganisatie Greenpeace stapt naar de rechter om van de Vlaamse en Waalse overheden representatieve metingen van luchtvervuiling te eisen. De bevoegde ministers krijgen binnenkort een dagvaarding.

• - De antwoorden die de organisatie ontving op de ingebrekestelling die het op 11 september aan beide overheden stuurde, bieden geen garanties op een doorbraak voor gezondere lucht.
• - Vlaanderen erkent kloof tussen officiële cijfers en de realiteit van luchtvervuiling, maar handelt er niet naar.
• - Wallonië ziet geen probleem met luchtvervuiling, maar meet amper in stedelijke omgeving.
• - Representatieve metingen van de luchtvervuiling door stikstofdioxide is een eerste cruciale stap in de strijd voor gezondere lucht.
• 
  

Greenpeace ontving de antwoorden [1] op de ingebrekestelling inzake luchtvervuiling aan beide overheden binnen de opgelegde termijn van 30 dagen [2]. De milieuorganisatie is echter niet gerustgesteld.

Geen representatieve metingen

Daarom start Greenpeace zijn juridische strijd voor gezondere lucht met het eisen van een correctie evaluatie van de schaal van het probleem. De officiële cijfers die Vlaanderen en Wallonië aan Europa rapporteren, onderschatten de échte impact van luchtvervuiling op onze gezondheid. Aandachtspunt nummer één zijn de zogenaamde 'street canyons'. [3]

"Meten is weten. Om de échte impact van de uitstoot van stikstofdioxide op onze gezondheid te kennen moeten de officiële metingen representatiever zijn voor de reële blootstelling", onderstreept Joeri Thijs, expert luchtkwaliteit en mobiliteit bij Greenpeace. "De Vlaamse regering erkent wel dat er een groter probleem is met ongezonde lucht dan wat de officiële cijfers weergeven maar handelt er niet naar."

De Waalse regering doet het op dat vlak nog slechter en ontkent zelfs het probleem. "Omdat er in Wallonië geen officiële overschrijdingen zijn van de Europese drempels voor stikstofdioxide doet minister Di Antonio alsof er geen probleem is", aldus Joeri Thijs. "Terwijl modelkaarten van luchtvervuiling opgesteld door de autoriteiten [4] ook in Wallonië bewijzen dat het officiële meetnet voor stikstofdioxide onvoldoende representatief is: er wordt amper gemeten in stedelijke omgeving met druk verkeer. In Waalse steden worden burgers wél blootgesteld aan ongezonde concentraties die de Europese drempels overschrijden."

Ook eigen metingen door Greenpeace in oktober in 6 Belgische steden bevestigen dit, zowel in Vlaanderen als in Wallonië [5].

Papieren beleid

Zowel de Vlaamse als Waalse regeringen kondigden in hun antwoord aan dat ze met een nieuw luchtactieplan op de proppen komen in de komende maanden.

"De ministers verwijzen naar heel veel plannen, studies en maatregelen in wording. Maar met een 'papieren' beleid gaan we er niet geraken. We hebben politieke daadkracht en harde deadlines voor gezondere lucht nodig", zegt Thijs.

Volgende stappen

De milieuorganisatie bereidt met zijn advocaten de dagvaardingen voor inzake niet-representatieve metingen van stikstofdioxide en stapt dan naar de bevoegde rechtbanken. Ook in Brussel loopt al een rechtszaak tegen de gewestregering omwille van gebrekkig beleid inzake luchtvervuiling [6].

Greenpeace zal om juridische redenen op de nieuwe luchtactieplannen van beide regeringen wachten alvorens andere gerechtelijke stappen te overwegen.

Noten:
[1] De antwoorden van beide ministers op onze ingebrekestellingen zijn beschikbaar op aanvraag.
[2] Hier onze ingebrekestellingen aan bevoegde ministers Schauvliege en Di Antonio.
[3] 'Street-canyons' zijn relatief smalle straten met hogere bebouwing en druk verkeer waar men kampt met veel luchtvervuiling. Deze worden onvoldoende in rekening gebracht in de officiële metingen van luchtvervuiling.
[4] Modelkaart van IRCEL, de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu.
[5] Hier de resultaten van metingen door Greenpeace in 6 Belgische steden in oktober.
[6] De rechtszaak tegen het Brusselse gewest komt voor op 16 november, na een klacht van de vereniging Client Earth en het burgerplatform Clean Air BXL.