Woensdag 25 oktober 2017 publiceerde de staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken zijn nieuwe beleidsnota. Daaruit blijkt dat de staatssecretaris blijft kiezen voor een beleid van wantrouwen, terugsturen en beperken van rechten. Hieronder onze eerste blik op de beleidsnota.

De staatssecretaris kiest ervoor om ook in deze beleidsnota in te zetten op versnelde procedure voor bv. mensen die uit zogenaamde veilige landen komen en mensen die een meervoudige asielaanvraag indienden. Dat terwijl iedereen recht heeft op een kwaliteitsvolle asielprocedure die ruimte laat voor een grondig onderzoek van het asieldossier. Daarnaast wil hij ook meer gerichte informatie per categorie van asielzoekers geven. Asielzoekers die minder 'kans' maken op erkenning krijgen dan andere informatie dan asielzoekers die meer 'kans' maken. Dat betekent dat niet elke asielzoeker dezelfde informatie krijgt en dat de objectiviteit van deze info in gedrang komt.

De staatssecretaris blijft ook verder inzetten op de uitbouw van gesloten centra. In januari 2018 zullen ook familie units in het gesloten centrum 127 bis worden geopend waar vanaf ook kinderen kunnen opgesloten worden. Het VN-Comité voor de Rechten van het Kind oordeelt dat detentie van kinderen hun fundamentele rechten schendt. Enkele maanden geleden trokken het Platform Kinderen op de vlucht, UNICEF België, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, CIRÉ, Caritas International en JRS Belgium al aan de alarmbel. Ze lanceerden de campagne 'Een kind sluit je niet op. Punt.' Ondertussen veroordeelden al meer dan 100 organisaties in België de detentie van kinderen.

Over integratie ontbreekt het de nota aan elke input over het thema wonen. Nochtans heerst er een wooncrisis op het terrein: zo vinden bv. erkende vluchtelingen moeilijk een woning nadat ze erkend zijn en dreigen sommige onder hen op straat terecht te komen. Ook valt het op dat er amper aandacht is voor de ondersteuning van mensen op het veld. Zij vragen nochtans al lang naar een structureel beleid waarmee de overheid met hen samenwerkt in het werk voor asielzoekers en vluchtelingen.

In de nota spreekt dat de staatssecretaris ook over een samenwerkingsovereenkomst met VDAB en Actiris. Dat zo'n samenwerkingsverband er zou komen is een goede zaak maar het ontbreekt de nota aan elke inhoud en duidelijkheid daarover. Nochtans is er net daar steun nodig aan de basis om mensen concreet naar werk te begeleiden.

Op Europees vlak wil de staatssecretaris dat ons land meer meewerkt aan deals zoals de EU-Turkije deal. Dit betekent dat mensen teruggestuurd kunnen worden naar landen die geen garantie op bescherming kunnen bieden. Een permanent relocatiemechanisme (eerlijke spreiding van vluchtelingen over alle Europese landen) is volgens de nota uit den boze. Dit zou enkel kunnen in crisissituaties. Waar blijft de wil om onze verantwoordelijkheid binnen de EU op te nemen in plaats van vluchtelingen zoveel mogelijk te verhinderen de EU binnen te komen?

Positief is dat er in de nota sprake blijft van de hervestiging van vluchtelingen. Dit betekent dat ons land bijvoorbeeld Syrische vluchtelingen uit vluchtelingenkampen uit Turkije, Libanon en Jordanië zal opvangen. We hopen wel dat de regering het hervestigingsaantal aanzienlijk zal optrekken en deze engagementen structureel zal vastleggen voor de volgende jaren. Daarnaast is het positief dat de staatssecretaris wil inzetten op een drastische verbetering van de opvangomstandigheden in de buitenlandse regio's waar veel vluchtelingen worden opgevangen.