De deelnemers van de vorming 'Geweldloze conflicthantering door middel van Actieve Geweldloosheid' van 2015 waren toen, twee jaar geleden, erg enthousiast over de aangeboden methodieken. Annemarie Gielen en kapucijn Luc Vansina keerden in oktober 2017 terug. Wat is er van het engagement van de deelnemers van 2015 geworden?

Geweldloosheid omarmd

Heel wat mensen die in 2015 deelnamen, hebben de idee van de geweldloosheid omarmd. In een tussentijdse bevraging in 2016, ondersteund door een bezoek van Luc (i.k.v. bacherelorproef voor CIMIC), beaamden verschillende respondenten, dat zij vrijer in hun communicatie met anderen stonden, minder bevooroordeeld, met een opener geest. Ze gaven ook aan dat de geweldloze aanpak voor een positievere sfeer op het werk of thuis zorgde.

Ze zijn blij dat we zijn teruggekomen om verder op weg te gaan. Ze, dat zijn: Julia, Alina, Irina, en nog een Irina, Jurij, Elena en Aleksia, en uiteraard de gemeenschap van de kapucijnen. De deelname van Jelena Vilenskaja uit Sint-Petersburg, Rusland, aan de ontmoeting, is voor hen niet alleen een unieke gelegenheid om met een geestesgenoot van de 'andere kant' te kunnen spreken, maar zelfs een geschenk. Zeker de ervaring die Jelena meebrengt over het verzoeningswerk met het Tsjetsjeense dorp Aldy, laat niemand onberoerd. Nieuwe plannen van samenwerking worden gesmeed!

Tijdens de vorming komt de ontoereikende steun vanuit de overheid voor veteranen als pertinent onrecht aan bod: veel mannen waren bereid hun leven te geven voor hun land, maar dat land heeft hen blijkbaar na hun dienst niet meer nodig. Er is geen geld voor psychologische begeleiding of revalidatie. Vaak zitten veteranen thuis, isoleren zij zichzelf van de samenleving, waarvan zij het gevoel hebben dat die hen in de steek heeft gelaten of waarvan zij menen dat die niet de nodige soelaas voor de opgelopen trauma's kan brengen. Zij vluchten in roesmiddelen. Een groot percentage pleegt uiteindelijk zelfmoord. Zij laten gebroken families achter. Waar komt dit onrecht vandaan? We hebben het proberen vast te grijpen via de methode van de Omgekeerde driehoek. Enkele concrete ideeën om hier iets aan te doen, zullen nog wat moeten rijpen, maar onrealistisch lijkt het de deelnemers niet. Alleen zal het veel tijd en geduld vragen ...

Stemmen van het terrein

We ontmoeten Mgr. Stanislaw Szyrokoradiuk in het gebouw van Caritas Spes, de Rooms-Katholieke tak van Caritas in Oekraïne: hij vertelt ons hoe blij hij is met de steun van de Vlaamse Kapucijnen voor de aankoop van een huis voor alleenstaande moeders in Charkiv, de belangrijkste stad van zijn bisdom en tevens toevluchtsoord voor heel wat vluchtelingen. Kinderen en vrouwen blijken ook hier de meest kwetsbare groep te zijn, zoals meestal in een geval van gewapend conflict. De oorlog blijft woeden tussen gewapende machten in de zogeheten volksrepublieken Donetsk en Loehansk aan de ene kant en het Oekraïens leger aan de andere. Er zijn zes 'hot spots', waar dagelijks wordt geschoten.

Ook de Belgische ambassadeur, Luc Jacobs, vertelt over de situatie aan het 'front'. Hij was onlangs te gast in Volnovacha, een stad op 15 km van het front: hij werd warm onthaald, want hij was de eerste ambassadeur die het aandurfde om het oorlogsgebied te bezoeken. Enkel de pauselijke nuntius deed beter. Anna Krisjoek, een actieve zakenvrouw uit Kiev, coördineerde al verschillende projecten voor kinderen uit de 'grijze zone' (d.i. de bufferzone van 15km langs de frontlinie) en de zone van de 'antiterroristische operatie', ATO geheten. Zo kwam de ambassadeur in Volnovacha terecht, en waren enkele tieners dit jaar nog te gast in het Xaveriuscollege in Borgerhout, op het stadhuis in Antwerpen en in het Europees Parlement!

Op onze vraag waar er nood aan is, antwoordt Anna dat er bij de kinderen vooral behoefte is aan rust en een normaal leven, en bij de volwassenen nood aan psychologische ondersteuning voor de vele trauma's. En dit niet alleen bij mensen die in het oorlogsgebied wonen, maar ook bij de vluchtelingen her en der in Oekraïne. De armoede is groot en corruptie maakt heel veel opbouwwerk onmogelijk.

Luc en ik bezochten ook een 'corruptievrije' vleugel van een staatsziekenhuis: de verdienste van chirurg Ivan Iavorski. Met financiële hulp van enkele mecenassen kon hij een gang van een enorm ziekenhuis in sovjetstijl ombouwen tot een ziekenhuisgang zoals bij ons. Niemand die daar ligt, moet smeergeld betalen. Uniek in Kiev! En elke patiënt wordt met menselijke waardigheid verzorgd. Hij voelt echter de hete adem van het staatsziekenhuis in zijn nek: alvorens zij beslag zouden kunnen leggen op zijn uitrusting, zou hij een privéeigendom moeten kunnen vinden om vrij van jaloezie en bedreigingen te kunnen werken.

Ze zijn met weinig, de mensen die op een positieve en geweldloze manier in het leven staan. Maar die tientallen mensen zorgen wel voor een wereld van verschil voor mensen in nood in Oekraïne. Luc en ik zijn blij hier ons 'Pax Christi'-steentje aan bij te kunnen dragen!

Bron: https://www.paxchristi.be/nieuws/terreinbezoek-aan-oekraine