De ongelijkheidscrisis wordt erger. Nooit eerder kwamen er zoveel superrijken bij als vorig jaar, stelt Oxfam in het rapport 'Beloon werk, niet rijkdom'. Een nieuw dieptepunt in de strijd tegen ongelijkheid is bereikt.
De 42 rijkste mensen bezitten nu evenveel als de armste helft van de wereldbevolking. 82 procent van de vorig jaar gecreëerde rijkdom ging naar de rijkste één procent van de wereldbevolking. In 2017 kwam er wereldwijd om de twee dagen een nieuwe miljardair bij. Met die rijkdom kan de extreme armoede wereldwijd zeven keer – we herhalen: zeven keer! – uitgeroeid worden. De armste helft van de wereldbevolking, 3,7 miljard mensen, kregen helemaal niets.
Het neoliberalisme doet de kloof tussen arm en rijk stijgen: belastingkortingen en andere cadeaus voor grote ondernemingen enerzijds en besparingen in de openbare diensten voor gewone mensen anderzijds. Een kleine elite accumuleert een enorme rijkdom op de kap van honderden miljoenen werknemers. Voor het ABVV is dit het zoveelste bewijs dat dit een onrechtvaardig en scheef systeem is. Het wordt hoog tijd werk te maken van de strijd tegen belastingontwijking en voor hogere lonen voor wie werkt.
Maak komaf met het fenomeen van werkende armen. Maak komaf met fiscale fraude. Maak komaf met ongelijkheid.
Gelijkheidskloof
Het Oxfam-rapport verschijnt niet toevallig nu. Vorige week verzamelde de rijke, politieke en economische elite zich in het Zwitserse Davos voor het jaarlijks Wereld Economisch Forum. Beseffen ze daar in de Zwitserse Alpen wel dat miljoenen mensen onrecht wordt aangedaan met hun liberale beleidskeuzes?
Tenzij we de kloof tussen arm en rijk dichten, zal men het doel om extreme armoede uit te roeien volledig missen. Oxfam voorspelt dat tegen 2030 bijna een half miljard mensen nog steeds zal leven van minder dan 1,90 dollar per dag. En dat in een wereld die alsmaar rijker wordt.
Wat te denken van het feit dat een CEO van één van de vijf wereldwijde modemerken op vier dagen tijd even veel verdient als een Bengaalse kledingarbeider in haar hele leven? Of dat een CEO uit de Bel-20 een gemiddeld uurloon heeft van ruim 540 euro? Een Bel-20-CEO had op 17 januari al even veel verdiend als zijn of haar werknemer gemiddeld in heel 2018 bijeenraapt.
Meer rechtvaardigheid is geen utopie, armoede overwinnen evenmin. Maar willen we hier wat aan doen, dan zijn beleidskeuzes op dit niveau van primordiaal belang. Daadkrachtig en rechtvaardig beleid, en geen loze woorden.
Armoedekloof
Overal ter wereld, stelt Oxfam, is extreme rijkdom bij weinigen vaak een gevolg van het slecht betaalde werk voor velen. Onze economisch stelsel is gebouwd op de ruggen van gewone werknemers die zich vaak in een arme, uitzichtloze situatie bevinden. De voordelen van economische groei concentreren zich hoe langer hoe meer bij een kleine groep multimiljardairs.
Grote bedrijven en rijke individuen spelen een sleutelrol bij het verbreden van deze armoedekloof. Ze gebruiken hun macht en invloed om ervoor te zorgen dat overheidsbeleid in hun belang werkt. Big business is meedogenloos gericht op het maximaliseren van het rendement voor hun aandeelhouders op alle mogelijke manieren – of dat nu is door de lonen omlaag te drukken of belastingen te ontwijken.
Job is geen garantie
Een baan hebben betekent niet automatisch dat je aan armoede ontsnapt. Werknemers die uit extreme armoede zijn getild, blijven vaak erg arm, hebben schulden en moeite om hun gezin te onderhouden.
Ook hier loopt het fout. Vorig jaar klopten voor het eerst meer dan 150.000 mensen aan bij de voedselbanken. Dat meldde de Belgische Federatie van Voedselbanken. Dat waren er 13.864 meer dan in 2016 (143.287). Op vijf jaar tijd is het aantal hulpbehoevenden met 30 procent gestegen, op tien jaar tijd gaat het zelfs om 45 procent.
Heel wat mensen in armoede ontlenen hun belangrijkste inkomen aan landbouw en kleinschalige voedselproductie. Het is net omdat ze deel uitmaken van een voedselsysteem, waardoor ze door hun armoede machteloos gevangen worden gehouden in dit systeem. Hoeveel ziet de cacaoboer van de opbrengst van chocolade? Wat ziet de mijnwerker terug van het goud dat hij of zij ontgint?
Loonkloof
Ongeveer 56 procent van de wereldbevolking leeft van een bedrag tussen de 2 en 10 dollar per dag. De Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) schat dat bijna één op drie werknemers in ontwikkelingslanden in armoede leeft.
Vrouwen zijn hier vaak de grote verliezers. Over de hele wereld verdienen vrouwen consequent minder dan mannen en is het vrouwelijke aandeel in de laagstbetaalde en onveiligste jobs vaak groter. Dan hebben we het nog niet over de loonkloof gehad. De loonkloof is in veel landen hardnekkig aanwezig en vaak krijgen ze te maken met discriminatie op de werkplek.
#samenkanhetanders
Maar we kunnen dit veranderen. Om de ongelijkheidscrisis te beëindigen, kunnen we een meer menselijke economie opbouwen die voor iedereen werkbaar is, en niet alleen voor the happy few. We hebben nood aan een economie die werken beloont.
Goed leven begint met een redelijk loon. Voor ons is dat minimaal 14 euro per uur of 2.300 euro bruto per maand. Dat willen we graag voor iedereen, ook voor jongeren onder de 21 jaar. Daarbij blijft de loonindex heilig, want die zorgt ervoor dat onze lonen automatisch worden aangepast aan de stijgende prijzen van levensnoodzakelijke producten en diensten.
Onze Belgische pensioenen behoren tot de laagste van Europa. Daarom willen we dat het wettelijk pensioen 75 procent van je gemiddelde loon is, in plaats van 60 procent vandaag, en eisen we een minimumpensioen van 1.500 euro. De niet-gewerkte perioden, zoals bij ziekte en werkloosheid, laten we graag meetellen omdat onze sociale zekerheid een solidair systeem moet blijven, solidair met wie pech heeft gehad. In de toekomst moet iedereen op 65 jaar met pensioen kunnen en vroeger als je 40 jaar hebt gewerkt. Ook wanneer je een zwaar beroep hebt, mag je, als het aan ons ligt, al vroeger met pensioen.
Europa moet werk maken van loonsverhogingen voor werknemers aller landen. Ze hebben daar recht op. Wij onderschrijven deze eis van het Europees Vakverbond ten volle. Loonsverhogingen zijn een motor voor economische groei en werkgelegenheid. Werknemers in Europa (en in de rest van de wereld) hebben daar recht op. Deze eis zorgt voor een boost van hun koopkracht, wat extra jobs en meer sociale rechtvaardigheid tot gevolg heeft. Een win-winsituatie dus.
Doe zelf je verhaal op www.samenkanhetanders.be!
Laat je stem horen en bouw mee aan een andere, warmere samenleving.
Hou vrijdag De Nieuwe Werker hierover zeker in de gaten.
Links en downloads
Check het hele Oxfam-rapport hier
Bron: http://www.abvv.be/-/de-wereld-is-weer-wat-ongelijker