Op 7 maart 2018 verscheen 'Don't Bank on the Bomb 2018', het jaarlijkse internationaal rapport van PAX Nederland en ICAN. Dit rapport legt bloot welke financiële instellingen in 2017 investeerden in kernwapenproducenten. De Belgische Coalitie tegen Kernwapens - waarvan Pax Christi Vlaanderen deel uitmaakt - en Fairfin wijzen erop dat ook banken die in België actief zijn, of in België hun hoofdzetel hebben, massaal investeerden in de productie en onderhoud van kernwapens. In 2017 ging het daarbij om een bedrag van 16,16 miljard dollar, een stijging met 10 % tegenover 2016. De Belgische Coalitie tegen Kernwapens en Fairfin dringen er bij de financiële instellingen in ons land op aan om kernwapens te schrappen uit hun investeringsbeleid. Dit is helemaal in lijn met het nieuwe VN-verdrag, dat ondubbelzinning kernwapens verbiedt.

De investeringen in kernwapens druisen volledig in tegen het nieuwe VN-kernwapenverbod, dat expliciet elke steun bij de productie van kernwapens verbiedt. Ze vinden ook plaats in de context van een nieuwe kernwapenwedloop, die reeds gestart werd onder president Obama en verder opgepookt wordt door de beleidsmakers van de VS, UK, Rusland en Noord-Korea. Als gevolg van deze wapenwedloop stijgen de investeringen in vergelijking met het vorige rapport (cijfers van 2016) met 81 miljard dollar. In 2017 werd door 329 financiële instellingen uit 24 landen in totaal zo'n 525 miljard dollar geïnvesteerd in kernwapenproductie. Het merendeel van dat geld ging in hoofdzaak naar 20 kernwapenbedrijven.

Belgische situatie:

- BNP Paribas, ING en Deutsche Bank zijn de grootbanken in ons land die samen miljarden investeren in kernwapens. BNP PARIBAS investeert 8,601 miljard dollar, een daling ten opzichte van vorig jaar (9 miljard dollar). Deutsche Bank stelt 6,62 miljard dollar ter beschikking, een significante stijging t.o.v. vorig jaar (5,15 miljard dollar). ING stelt nu 895 miljoen dollar ter beschikking, wat bijna een verdubbeling betekent ten opzichte van vorig jaar (457 miljoen dollar)!
- Wat betreft de banken met een hoofdzetel in België staat KBC Groep in het rapport met haar lening aan Serco (betrokken bij de onderhoud en productie van Britse kernwapenarsenaal), die daalt naar 45 miljoen dollar (vorig jaar nog 117 miljoen dollar). Dit jaar duikt voor het eerst Bank Degroof Petercam op in het rapport. Deze Belgische vermogensbeheerder investeert 16 miljoen dollar in Fluor (Fluor beheert een kernwapensites in de VS).
- Triodos is de enige bank in België die ondubbelzinnig (kern)wapens uit haar investeringsbeleid sluit en prijkt in de 'Hall of fame'. Vdk bank staat bij de betere spelers in de 'Runners-up'-lijst; de bank wordt gefeliciteerd met haar restrictief kernwapenbeleid, maar heeft nog werk met het sluiten van achterpoortjes. Ook BNP Paribas, ING en KBC staan bij de 'Runners-Up' omdat ze een financieel beleid hebben ten aanzien van kernwapens, maar die zijn duidelijk niet afdoende, gezien hun enorme investeringen in kernwapens.

Lichtpuntje:

Sinds de goedkeuring in juli 2017 van een nieuw VN-kernwapenverbodsverdrag dat kernwapens ondubbelzinnig verbiedt, zijn er dertig financiële instellingen gestopt met investeren in kernwapens. Pensioenfondsen lijken daarbij de toon te zetten: het Noorse overheidspensioenfonds (het tweede grootste pensioenfonds ter wereld met een totaal vermogen van $ 1037 miljard (€ 840 miljard) en het Nederlandse pensioenfonds ABP (het vijfde grootste pensioenfonds ter wereld met een vermogen van 500 miljard dollar (405 miljard euro) kondigden aan kernwapenproducenten uit hun investeringsbeleid te schrappen. ABP verwees hiervoor expliciet naar het nieuwe VN-kernwapenverbod. "Waarop wachten de grote banken nog om te desinvesteren, nu kernwapenproductie illegaal wordt? ", stelt Willem Staes van Pax Christi Vlaanderen.

Opvallend:

- Alle grootbanken actief in België staan opnieuw in het rapport met samen een duizelingwekkend groot bedrag van 16,16 miljard dollar aan investeringen in kernwapens, een stijging van 10% t.o.v. vorig jaar! Het is duidelijk dat de grootbanken meesurfen op de nieuwe nucleaire investeringen. De vraag is of de spaarders bij de grootbanken op de hoogte zijn van deze investeringen? De financiële instellingen verdienen geld aan de nieuwe kernwapenwedloop: BNP Paribas spant daarbij in ons land opnieuw de kroon.
- Het is frappant dat de Belgische Staat, de grootste aandeelhouder van BNP Paribas (7,7% van de aandelen) én met een bestuurderszitje in Parijs, dit zomaar laat passeren. "Als de Belgische overheid haar plicht tot kernontwapening serieus neemt, dan moet ze haar verantwoordelijkheid nemen. Minister Van Overtveldt moet dit kernwapenbeleid binnen BNP Paribas laten bijsturen", zo stelt Pieter Teirlinck van Vrede vzw. Van het brutodividend van meer dan 290 miljoen euro dat de Belgische staat dit jaar incasseert, is er zonder twijfel een deel afkomstig van de winst gehaald uit een nieuwe kernwapenwedloop die de wereld verafschuwt.
- De lening van KBC aan SERCO is significant gedaald volgens het nieuwe rapport, dat lijkt op het eerste gezicht goed nieuws. "Aangezien het beleid ten aanzien van kernwapens niet strenger is geworden is dit echter waarschijnlijk enkel te wijten aan een lening aan SERCO die afgelopen is. Het is dus niet uitgesloten dat er in de toekomst nieuwe kernwapeninvesteringen kunnen gebeuren", zo stelt Sebastien Mortier van Fairfin.
- De Belgische vermogensbeheerder Bank Degroof Petercam is nieuw in het rapport. Is dit een bewuste investering in kernwapens, of is dit een illustratie van de noodzaak aan een transparanter en ondubbelzinnig investeringsbeleid?

Het rapport werd op 7 maart 2018 door PAX en Nobelprijswinnaar ICAN voorgesteld in New York, tijdens een tour langs financiële instellingen.

"Als u zich afvroeg wie er geld verdient aan Donald Trump's nucleaire dreigementen, dan vindt u in dit rapport het antwoord ", stelt de directeur van ICAN Beatrice Fihn. "Deze bedrijven staan erop om geld te verdienen met de meest vernietigende massavernietigingswapens die er bestaan. Zij stellen de toekomst en de veiligheid van de mensheid op het spel, terwijl ze hun winsten tellen."

Banken desinvesteer en voer een ondubbelzinnig beleid!

De Coalitie tegen Kernwapens (de Belgische tak van ICAN) en Fairfin roepen financiële instellingen in ons land op onmiddellijk te desinvesteren en kernwapens te schrappen uit hun investeringsbeleid, in lijn met het nieuwe VN-kernwapenverbod dat ondubbelzinnig elke vorm van assistentie bij kernwapenactiviteiten verbiedt.