Milieuorganisatie Greenpeace, Antwerpse actiegroep stRaten-Generaal en burgers - waaronder schrijver Jeroen Olyslaegers - dienen vandaag een dubbele dagvaarding in bij de rechtbank van eerste aanleg in Brussel tegen de Vlaamse regering omdat die te weinig onderneemt tegen luchtvervuiling. Ze klagen het gebrekkige luchtsaneringsplan voor Antwerpen aan, en eisen een nieuw Vlaams urgentieplan tegen luchtvervuiling.

"Onze overheden blijven halsstarrig weigeren het probleem van luchtvervuiling ernstig te nemen. Vorige week bleek nog uit onderzoek van Greenpeace dat vele scholen in ons land met ongezonde lucht kampen (1). De reactie vanuit de Vlaamse regering beperkte zich helaas tot lokaal te nemen maatregelen, zonder over de nodige trendbreuken in haar eigen beleid te spreken. Wij zijn het wachten op daadkrachtige maatregelen beu en dagen nu de Vlaamse regering op basis van Europese wetgeving inzake luchtvervuiling voor de rechter", zegt Joeri Thijs, woordvoerder van Greenpeace België.

De Antwerpse burgerbewegingen stRaten-Generaal en Ademloos klagen de kwaliteit van het luchtsaneringsplan voor hun regio aan (2), gesteund door Antwerps schrijver Jeroen Olyslaegers. De Vlaamse overheid moest van Europa zo'n plan publiceren omdat in Antwerpen volgens de officieel gerapporteerde cijfers de Europese normen voor ongezonde stikstofdioxide worden overschreden. "Dit plan getuigt van een nauwelijks verhulde minachting voor de Europese wetgeving en de gezondheid van Antwerpenaren", zegt Thomas Goorden van stRaten-Generaal. "Pas in 2030 verwacht men min of meer de norm te halen, twintig jaar nadat het in orde moest zijn. Dit is totaal onaanvaardbaar."

Recent gepubliceerde modelkaarten van de Vlaamse Milieumaatschappij (3) tonen bovendien dat de Europese norm voor stikstofdioxide niet enkel in de Antwerpse regio maar in tal van Vlaamse steden en gemeenten overschreden wordt. De Europese wetgeving schrijft voor dat voor elke regio waar de EU-norm wordt overschreden een luchtsaneringsplan verplicht is.

"Met onze dagvaarding eisen wij dat de Vlaamse overheid binnen de twee maanden zo'n urgentieplan inzake luchtvervuiling publiceert voor héél Vlaanderen, met concrete maatregelen die de luchtvervuiling op korte termijn verbeteren en deadlines waarbinnen die zullen worden uitgevoerd", zegt Thijs.

In de dagvaarding worden maatregelen geëist om op korte termijn vooral de vervuiling door dieselverkeer aan banden te leggen. Ook wordt een verbod gevraagd op infrastructurele keuzes die de concentraties van stikstofdioxide verder zullen doen stijgen. "Onze politici blijven aanmodderen. Kinderen hebben recht op gezonde lucht, en we hopen dit nu via de rechter voor hen te kunnen afdwingen", besluit hij.

Luchtvervuiling blijft een gigantisch gezondheidsprobleem in ons land. Recent nog riepen Belgische cardiologen op tot een snelle afbouw van diesel- en ook benzinewagens (4). Hun onderzoek (5) legde namelijk een erg duidelijke link tussen de vervuiling door (vooral verkeersgerelateerde) stikstofdioxide en fijn stof, en een verhoogd risico op hartaanvallen.

Greenpeace daagt ook de Waalse regering voor de rechter. Van beide regeringen worden ook representatieve metingen van de luchtvervuiling geëist, iets wat vandaag helaas nog onvoldoende het geval is. De Brusselse overheid werd eerder al door Brusselaars en de ngo Client Earth voor de rechter gedaagd (6).

Noten: