Twee dagen geleden liet de Franse krant 'L'Humanité' een bommetje ontploffen: in de discussies die in het Franse Parlement worden gevoerd over de hervorming van de instellingen en een wijziging van de Grondwet zou stiekem een amendement zijn geslopen om de 'sociale zekerheid' uit de grondwet te halen! Het bleef stil in andere traditionele media, maar de sociale media en de vakbonden schoten meteen in actie met lobbywerk en een petitie.

Vandaag komt er meer duidelijkheid over wat er precies aan de hand is: het recht op sociale zekerheid zou worden vervangen door een recht op sociale bescherming. Laat dat nu net zijn wat al een tiental jaar mondiaal aan de gang is. Internationale instellingen zoals de Wereldbank verdedigen met gloed een 'sociale bescherming' nadat ze eerst hun pijlen hadden afgeschoten op 'sociale verzekeringen'. Ze willen een 'universele' sociale bescherming maar willen daarmee precies het tegenovergestelde zeggen: geen universele sociale zekerheid, maar een minimale bescherming voor al wie werkt en niet werkt, niet betaald uit bijdragen maar uit belastingen.

Hiermee wordt afgestapt van het paritaire beheer, worden de vakbonden verder verzwakt, wordt de klemtoon gelegd op herverdeling in plaats van verzekering, en vooral: wordt sterk geknaagd aan de rechten zoals pensioenen en werkloosheidsuitkeringen. In alle Europese landen is een dergelijke beweging bezig, in het Zuiden is deze verandering al bijna achter de rug.

De petitie heeft heel wat deining veroorzaakt en de 'République en marche', de partij van Macron, krabbelt terug. Het amendement werd ingetrokken, maar er komt iets anders in de plaats. En dat zal onvermijdelijk over de financiering van de sociale zekerheid gaan.

Wie denkt dat het neoliberalisme zijn beste tijd heeft gehad, staat eens te meer in de kou. Sociale rechten worden verder afgebouwd, de 'kathedraal' van de sociale zekerheid moet op de puinhoop. Arbeid moet voor werkgevers goedkoper worden. Kan het niet met een verlokkelijk basisinkomen, dan maar met de botte bijl van een grondwetshervorming. Dit staat ook ons te wachten.

Francine Mestrum`

Dit artikel verscheen eerder op de website van Uitpers