Het nieuwe rapport van het IPCC, het klimaatpanel van de VN, toont aan dat we al het mogelijke moeten doen om de klimaatopwarming te beperken tot 1,5°C. In het licht van deze urgentie moeten eerste minister Charles Michel en minister-presidenten Bourgeois, Vervoort en Borsus onze klimaatdoelstellingen stevig verhogen en onze samenleving op weg naar een duurzame transitie zetten.

Het bijzondere rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties dat vandaag gepubliceerd werd, geeft de meest volledige en betrouwbare wetenschappelijke evaluatie van de impact die een klimaatopwarming van 1,5°C boven pre-industriële niveaus zal hebben, en van de noodzakelijke maatregelen om onder deze grens te blijven. [1]

‘Elk honderdste van een graad extra opwarming heeft zware gevolgen’

Als we het klimaatbeleid niet dringend een paar versnellingen hoger schakelen, stevenen we af op een klimaatopwarming van 3,5°C of meer. Dit zou een onomkeerbare impact tot gevolg hebben: verlies van biodiversiteit, de gedwongen migratie van miljoenen mensen, snel smeltende poolkappen en stijgende zeespiegels.

“Om de welvaart en het evenwicht van onze en andere samenlevingen te garanderen, is het absoluut noodzakelijk onder de grens van 1,5°C opwarming te blijven. Elk honderdste van een graad extra opwarming heeft zware gevolgen voor mens en natuur. Dat toont dit rapport onweerlegbaar aan. Bovendien stelt het ook duidelijk dat dit haalbaar is”, verklaren de Belgische milieu-ngo’s met één stem.

CO2-neutraliteit vanaf 2040

Om onder 1,5°C opwarming te blijven, moeten de netto-CO2-emissies op mondiaal niveau nul zijn tegen 2050, stelt het IPCC-rapport. Dat betekent dat de ontwikkelde landen koolstofneutraliteit moeten bereiken rond 2040. De ambities voor 2030 van België (-35% CO2) en Europa (-40% CO2) moeten dus stevig naar boven bijgesteld worden.

“Onmiddellijke politieke maatregelen zijn noodzakelijk om deze maatschappelijke verandering in te zetten”, benadrukken IEW, BBL, WWF, Greenpeace. “De regionale en federale Energie- en Klimaatplannen 2030 die nu op tafel liggen, zijn duidelijk niet op maat van deze uitdaging. Zowel de ambitie als de concrete maatregelen moeten dringend versterkt worden.”

Disruptieve veranderingen in alle sectoren

Volgens het IPCC moeten zo snel mogelijk disruptieve veranderingen plaatsgrijpen in alle sectoren: energie, mobiliteit, ruimtelijke ordening, landbouw en voeding, industrie, natuurbeleid... Zo moeten we bouwen aan een economie die volledig draait op hernieuwbare energie, aan een veel doordachter materiaalgebruik en overstappen naar gezonde plantaardige voeding.

‘Moet prioriteit zijn van elke regeringsdaad’

In hun rol van regeringsleiders zijn eerste minister Charles Michel en minister-presidenten Bourgeois, Vervoort en Borsus er verantwoordelijk voor om onze samenleving op weg naar een duurzame transitie te zetten.

“Klimaatverandering is nu vooral een onderwerp van Charles Michel in zijn toespraken voor de VN of in het parlement. Dat is niet genoeg: het hoort de prioriteit te zijn van elke daad van zijn regering. Bovendien biedt de overstap weg van fossiele energievormen unieke economische mogelijkheden”, herhalen de milieuorganisaties. “En uiteindelijk zal het afwenden van gevaarlijke klimaatverandering maar mogelijk zijn door maatschappelijke doelstellingen met het oog op het uitbouwen van een meer rechtvaardige en veerkrachtige wereld hoger op de agenda te plaatsen dan economische groei”, besluiten ze.

Noot:

[1] Het rapport toont aan dat een wereld met een opwarming van 1,5°C erg zal verschillen van onze wereld vandaag, die al 1°C opgewarmd is. Het toont ook dat het verschil tussen een opwarming van 1,5°C en 2°C significant is. Elk honderdste van een graad telt. Een opwarming van 2°C heeft ook voor de mens veel sterkere gevolgen: risico’s op droogtes, hittegolven, overstromingen en andere extreme weersomstandigheden nemen exponentieel toe, net als de impact op de biodiversiteit zoals het uitsterven van soorten op land en in zee. Gezondheid, veiligheid, voedsel- en waterbevoorrading en infrastructuur zullen aanzienlijk sterker getroffen worden bij een opwarming van 2°C. Die zou ook de adaptatiecapaciteiten van de mens verlagen.