Maandag jl. bespraken de leden van de gemeenteraad in de commissie WWM het burgerinitiatief "Gent vrij van Israëlische Apartheid". Een groep Gentse burgers vraagt daarin dat het stadsbestuur standpunt inneemt tegen de apartheidspolitiek van de staat Israël en haar gedrag daaraan aanpast. Als zij dit voorstel aanvaardt, zal de stad voortaan geen zaken meer doen met leveranciers die profiteren van de Israëlische mensenrechtenschendingen en op geen enkele manier samenwerken met de Israëlische overheid. De Stedelijke Adviesraad voor Noord-Zuid adviseerde positief. Zij gaf ook al een aanzet tot een uitvoerbaar stappenplan dat deze eis uitbreidt naar alle instanties die mensenrechten schenden, overal ter wereld.

De juridische dienst stelde zich daarentegen tijdens de bespreking uitermate kritisch op. Daarom verschenen er in de pers al berichten dat de eisen in de voorgestelde motie juridisch niet haalbaar zijn. Dat is een iets te vroege conclusie. Dat zou namelijk betekenen dat steden en gemeenten nooit daden kunnen stellen in verband met mensenrechten. De preambule van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens stelde nochtans reeds in 1948 dat de verwezenlijking van mensenrechten een taak is van elk individu èn "elk orgaan van de samenleving". Dus ook een gemeentebestuur.

De Gentenaars nemen deze eis duidelijk ernstiger dan de overheden in ons land. Israël negeert al jarenlang ongestraft de VN resoluties en blijft de mensenrechten schenden. De politici "betreuren" de situatie bij elke opvallende overtreding, maar nemen geen concrete actie. Dit jaar keurde de Israëlische regering zelfs een wet goed die expliciet aan de inwoners van joodse afkomst een ander statuut en burgerrechten geeft dan zij die geen joden zijn. Zoals in Zuid-Afrika de blanken andere rechten hadden dan de zwarten.

Met het burgerinitiatief "Gent, stad vrij van Israëlische Apartheid" vragen de Gentenaars aan hun stadsbestuur om een duidelijk standpunt in te nemen en daar in haar aankoopbeleid en samenwerkingen actief rekening mee te houden. Er zijn zo al tientallen steden in Europa die geen zaken meer willen doen met bedrijven die profiteren van het Israëlische apartheidssysteem en geen samenwerking toestaan van welke aard ook met de Israëlische regering. Steden als Dublin, Trondheim, Iruña/Pamplona hebben al dergelijke moties aangenomen. In Spanje sloten tientallen steden en gemeenten zich aan bij het initiatief ELAI "Espacios Libre de Apartheid Israeli".

De Stedelijke Adviesraad Noord-Zuid adviseerde "zich te onthouden van elke vorm van samenwerking met alle Israëlische entiteiten die de mensenrechten, VN resoluties of de conventies van Genève niet respecteren." De juridische dienst van de stad Gent stelt zich heel defensief op. Zij zegt in haar advies bijvoorbeeld dat de regelgeving van de EU niet toestaat om bedrijven uit te sluiten bij offertes. Dublin doet dat nochtans wel. En de Ierse senaat heeft een wetsvoorstel goedgekeurd dat voor gans Ierland de import van goederen en diensten uit de kolonies verbiedt. De dienst beweert verder dat het quasi onmogelijk is om na te gaan bij welke firma's niet meer mag aangekocht worden. Dit is echter gemakkelijk, vermits de VN Mensenrechtenraad een database opstelt van bedrijven die -illegaal- actief zijn in de bezette gebieden.

De juridische dienst 'vergeet' in haar advies ook een en ander te vermelden. Er is bijvoorbeeld geen enkel juridisch obstakel om, zoals gevraagd, de stad Gent "Vrij van Israëlische Apartheid" verklaren. Bovendien sluit de voorgestelde motie volkomen aan bij heel wat bestaande reglementen en adviezen: VN-resolutie 2334; de VN Guiding Principles on Business and Human Rights; de EU guidelines on Human Rights and International Humanitarian Law; de Belgische Kamer resolutie van 24/11/2016; het advies van de Belgische Adviesraad inzake beleidscoherentie ten gunste van Ontwikkeling van 18/1/2018 en de Gentse Beleidsnota Internationale Solidariteit 2015-2019.

De stad Gent voert internationale solidariteit hoog in het vaandel. Het stadsbestuur spreekt zich uit tegen kernwapens, roept op tot internationale actie tegen klimaatwijziging, werkt actief aan de realisatie van de Sustainable Development Goals, ... Zij won met dat beleid al prijzen en internationale erkenning. Ze zal financieel bijdragen aan een standbeeld voor Nelson Mandela die in Zuid-Afrika streed tegen de apartheid. Het zou wel héél contradictorisch zijn om wél erkenning geven aan de apartheidsstrijd in Zuid Afrika, maar géén politiek signaal tegen de huidige Apartheid in bezet Palestina.

Wij rekenen er dan ook op dat dit stadsbestuur de moed heeft om het politiek signaal te geven waar die Gentenaars én de Noord-Zuid-raad om vragen. Dat kan op de gemeenteraad van maandag 19 november, waar het burgerinitiatief op de agenda staat.