Migratiepact en artikel 167 van de grondwet
Door Ludo De Brabander - 7 december 2018

Het hele spektakel rond het migratiepact had kunnen voorkomen worden met een wijziging van het Grondwetsartikel 167 dat bepaalt dat de koning de leiding heeft over buitenlandse betrekkingen met inbegrip van het sluiten van verdragen. Als vredesbeweging vragen we al jaren dat het grondwetsartikel voor herziening vatbaar verklaard wordt, vooral ook omwille van volgende ondemocratische passage:

“De Koning voert het bevel over de krijgsmacht, stelt de staat van oorlog vast alsook het einde van de vijandelijkheden. Hij geeft daarvan kennis aan de Kamers, zodra het belang en de veiligheid van de Staat het toelaten, onder toevoeging van de passende mededelingen.”

De democratische controle – zelfs al gaat het over een loutere vertegenwoordigingsdemocratie in een particratie – voor oorlog, vredesmissies, e.d. is m.a.w. onbestaande. De huidige gang van zaken hoort niet meer thuis in een moderne democratie.

In het verkiezingsmemorandum van Vrede vzw in de aanloop van de verkiezingen van 2014 staat de volgende eis:

“Artikel 167 van de Belgische Grondwet moet geamendeerd worden:
– Daarvoor is het nodig dat het betrokken artikel voor herziening vatbaar wordt verklaard, nog voor de ontbinding van het parlement.
– Het parlement moet kunnen stemmen over de staat van oorlog, maar ook over elke interventie (met inbegrip van vredesmissies) van het Belgisch leger. De toestemming van het parlement om ergens in te grijpen zou verbonden moeten zijn aan een duidelijke begrenzing van de missie in de tijd.”

Bij uitbreiding gaat het dan ook over het goedkeuren van internationale verdragen. Misschien dat de parlementairen – er zijn al diverse vruchteloze pogingen ondernomen om artikel 167 voor herziening vatbaar te verklaren – er nu eindelijk klaar voor zijn om een einde te maken aan het stenen tijdperk in onze grondwet!