Persbericht WWF. Brussel, 15 december 2018 – Bij het slot van de VN-klimaatbesprekingen, verwelkomt WWF de vooruitgang die geboekt is bij het vaststellen van de regels voor de operationalisering van de Overeenkomst van Parijs en het signaal van de COP dat de ambitie moet verhoogd worden. België dreigt intussen volledig de boot te missen. Op de COP hoorden we gelukkig ook politici uit onze regeringen die wél werk willen maken van een hoger ambitieniveau of van een Belgische klimaatwet. Wij roepen deze politici op om zich niet te verschuilen achter de critici, maar hun volle politieke gewicht in de weegschaal te gooien om zo binnen de Regeringen de nodige eensgezindheid te bekomen.

"De wereldleiders kwamen aan in Katowice met de opdracht om te reageren op de nieuwste klimaatwetenschap, die duidelijk maakte dat we slechts 12 jaar hebben om de uitstoot te halveren en catastrofale opwarming van de aarde te voorkomen. Ze hebben belangrijke vooruitgang geboekt, maar wat we in Polen hebben gezien, onthult een fundamenteel gebrek aan erkenning van onze huidige crisis door sommige landen. Gelukkig blijkt de Overeenkomst van Parijs veerkrachtig te zijn tegen de stormen van de wereldwijde geopolitiek. Nu moeten we alle landen ertoe brengen vóór 2020 de klimaatambitie te verhogen, omdat de toekomst van iedereen op het spel staat", zegt Manuel Pulgar-Vidal, leider van de klimaat- en energiedienst van WWF.

De conclusie van de COP24 geeft landen het signaal dat ze hun klimaatdoelstellingen tegen 2020 moeten verhogen. Dat is ook wat de nieuwste klimaatwetenschap zegt, via het speciale rapport van het IPCC over opwarming van de aarde van 1,5°C. Verschillende ontwikkelde en zich ontwikkelende landen hebben zich verenigd in het ondersteunen van de versnelde wereldwijde inspanningen om onze toekomst veilig te stellen. De finale tekst van de COP wijst naar de nieuwe VN-klimaattop op hoog niveau die de secretaris-generaal organiseert op 23 september 2019. Die wordt een belangrijke kans voor wereldleiders om te reageren op de oproep van COP24 voor meer ambitie. Op dat moment kunnen ze ambitieuzere nieuwe klimaatdoelstellingen aankondigen voor 2020.

Tijdens deze gespreksronde werden de regels vastgesteld om de Overeenkomst van Parijs te operationaliseren, maar er zijn nog steeds belangrijke lacunes die moeten worden aangepakt in toekomstige klimaatonderhandelingen. Zo is er meer duidelijkheid over transparantie en boekhouding van de klimaatvoortgang van landen, met enige flexibiliteit voor ontwikkelingslanden. De klimaatfinanciering van ontwikkelde landen aan ontwikkelingslanden, hoe het doel van $ 100 miljard tegen 2020 zal worden bereikt, of hoe de algehele financieringsdoelstelling na 2025 zal worden overeengekomen, blijft vooralsnog onduidelijk.

WWF verwelkomt initiatieven zoals de ‘High Ambition Coalition’. De landen die lid zijn van deze coalitie waren de klimaatkampioenen van deze top. Het gaat om onder meer de Europese Unie, Marshalleilanden, Fiji, Ethiopië, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Duitsland, Nieuw-Zeeland, Mexico en Columbia. Zij beloven om vóór 2020 hun nationale klimaatplannen te verbeteren en zowel de korte als de lange termijn acties te versterken.

Een klimaatwet die de waan van de dag overstijgt
België toonde helaas niet het gehoopte engagement om ambitie te verhogen. Ondanks de dwingende vraag van 75000 mensen in de straten van Brussel verkoos ons land aan de zijlijn te blijven staan door als een van de enige in Europa te weigeren een voorstel voor het verhogen van de energie-efficiëntie goed te keuren. Ondanks de voluntaristische verklaring van de premier was ons land tegen een verhoging van de Europese uitstoot doelstelling van -40 naar -55%.
Het gebrek aan coherent beleid over de regio’s heen en politieke meningsverschillen die enkel de korte termijn in aanmerking nemen beletten de totstandkoming van elk serieus klimaatbeleid. Daardoor dreigt ons land niet alleen de internationale boot te missen maar brengen onze bewindvoerders ook de bevolking in gevaar.
WWF pleit er daarom voor in België werk te maken van een wetgevend kader om de langtermijndoelstelling, namelijk CO2-neutraal worden ruim vóór 2050, vast te leggen, te plannen en uit te voeren. Dat kan alleen met een echte ‘klimaatwet’ die voorkomt dat kortetermijndoelstellingen van elke legislatuur de langetermijndoelstelling uit het oog verliezen. Zo kunnen de regeringen, maatschappelijke actoren en economische sectoren noodzakelijke aanpassingen plannen en tijdig uitvoeren. In andere Europese landen heeft deze aanpak bewezen om effectief te zijn.

- Om doeltreffend te zijn moet een klimaatwetgeving volgende elementen bevatten: Langetermijn- en tussentijdse doelstellingen voor de uitstootvermindering;
- De oprichting van een onafhankelijke ‘Klimaatraad’, samengesteld uit experts die alle regeringen adviseren, belanghebbenden raadplegen, voortgang rapporteren aan de parlementen en wiens aanbevelingen door de regeringen worden gevolgd;
- Een uitvoeringsplan met concrete maatregelen, dat om de 5 jaar herzien en verbeterd wordt (in lijn met het Akkoord van Parijs);
- Een investeringsplan voor 5 jaar en een jaarlijks budget, aangepast aan het uitvoeringsplan en inclusief de kosten voor de ‘Klimaatraad’;
- Een bindende procedure in geval van niet-naleving van de regelgeving.

Ondanks de Belgische posities hoorden we op de COP gelukkig ook politici in de regeringen die wél werk willen maken van een hoger ambitieniveau of van een klimaatwet. Wij roepen deze politici op om zich niet te verschuilen achter de critici, maar hun volle politieke gewicht in de weegschaal te gooien om zo binnen de Regeringen de nodige eensgezindheid te bekomen.

De 25e zitting van de Conferentie van de Partijen (COP25) bij het UNFCCC vindt plaats in Chili in november 2019, met de Pre-COP in Costa Rica.