Persbericht BBL. De Antwerpse haven bereikte een akkoord met Britse Chemiegroep Ineos voor de bouw van twee nieuwe fabrieken die grondstoffen zullen produceren voor plastics. De fabrieken willen daarbij gebruik maken van schaliegas, één van de meest vervuilende fossiele brandstoffen. Bond Beter Leefmilieu vraagt zich af of deze investering een toekomst heeft binnen een industrie die ruim voor 2050 CO2-neutraal en circulair moet zijn. Sara Van Dyck van Bond Beter Leefmilieu: “De Vlaamse Overheid en het Havenbedrijf moeten garanties vragen aan Ineos om ruim voor 2050 geen CO2 meer uit te stoten en de grondstoffen te hergebruiken. Doet het bedrijf dat niet dan dreigt Vlaanderen zich vast te zetten op een pad met veel te veel vervuiling”.

Om de risico’s van de klimaatverandering binnen de perken te houden, moet de CO2-uitstoot in Europa en Vlaanderen vóór 2050 naar nul. Daar moeten de bedrijven vandaag aan beginnen. De industrie kent investeringsscycli van 20 tot 30 jaar, er rest dus nog maar één grote investeringsronde tot 2050. De investeringsbeslissing van Ineos legt een lacune in het Vlaamse klimaatbeleid bloot: “We willen dat de industrie in Vlaanderen blijft en het is goed dat er hier investeringen gebeuren. Maar de Vlaamse regering heeft nog geen visie of plan om de industrie te begeleiden naar koolstofneutraliteit voor 2050. Daardoor stelt onze regio zich kwetsbaar op omdat ze in tegenstelling tot andere industriële regio’s de kat uit de boom kijkt,” aldus Sara Van Dyck van Bond Beter Leefmilieu.

Know how is er
Een recent rapport van de Vrije Universiteit Brussel en het instituut voor Europese studies op vraag van de Vlaamse overheid geeft een overzicht van mogelijkheden om de energie-intensieve industrie om te schakelen naar een industrie zonder CO2-uitstoot. Om ervoor te zorgen dat deze ook worden toegepast, moet de Vlaamse overheid nu een duidelijk kader scheppen en een plan opmaken om de industrie te leiden naar een productie zonder CO2-uitstoot, binnen het gelijk speelveld van een versterkte Europese EU-ETS (Europese emissiehandel). Daarvoor is een grote industriële transformatie nodig, die verder gaat dan de stapsgewijze efficiëntieverbeteringen die we vandaag zien. Nieuwe technologieën, producten, grondstoffen en productieprocessen zullen daarvoor nodig zijn. Energie en materialen zullen maximaal uitgewisseld worden. Producten komen in een kringloop terecht waarin ze vrijwel eindeloos zullen hergebruikt worden.

Belangrijke keuzes
“Belangrijke keuzes dringen zich daarbij op”, zegt Sara Van Dyck van Bond Beter Leefmilieu. “Moeten we inzetten op de uitbouw van waterstofnetwerken? Hoe produceren we de elektriciteit die de industrie zal gebruiken in plaats van fossiele brandstoffen? Welke producten maken we nog in een CO2-vrije toekomst en welke investeringen trekken we nog aan? Hoe zorgen we voor een omschakeling van bedrijven en een behoud van werkgelegenheid? En op welke manier gaan we dat financieren?”

Plan voor grote vervuilers ontbreekt
Tot op vandaag is er geen duidelijk lange termijn beleid voor een CO2-vrije Vlaamse industrie. De grote energie-intensieve sectoren zoals de raffinage, chemie, ijzer- en staalproductie zijn wel verantwoordelijk voor bijna een derde van de CO2-uitstoot in Vlaanderen. Dat maakt hen tot de grootste klimaatvervuilers van ons gewest. Bovendien bleef de CO2-uitstoot van die bedrijven de voorbije jaren zo goed als stabiel: tussen 2008 en 2016 daalde ze met 5%, tussen 2014 en 2016 zaten de emissies zelfs in een stijgende lijn. Al verbetert de CO2-efficiëntie in de meeste sectoren wel, de absolute daling van de uitstoot van broeikasgassen volgt niet.

“De Vlaamse regering moet nu met een plan komen om van een klimaatneutrale industrie ook realiteit te maken. Een coherent en stabiel regelgevend kader met een duidelijke visie is de beste garantie voor de toekomst van de Vlaamse industrie en haar werknemers. Hoe de regering en het Havenbedrijf nu mee richting geven aan de investering van Ineos, maakt duidelijk of het onze overheden menens is in hun strijd tegen de klimaatverandering”, besluit Sara Van Dyck van Bond Beter Leefmilieu.

Over Bond Beter Leefmilieu

Bond Beter Leefmilieu is een netwerkorganisatie die Vlaamse verenigingen, burgers, overheden en ondernemingen met hetzelfde doel samenbrengt: de switch maken naar een duurzame, hernieuwbare samenleving op vlak van energie, mobiliteit, circulaire economie, voeding en ruimtelijke ordening.