Antwerpen, 1 februari 2019
PERSBERICHT – De Verenigde Staten kondigden vandaag aan zich te zullen terugtrekken uit het historische INF-verdrag uit 1987. Dit maakt decennia van vooruitgang inzake nucleaire ontwapening ongedaan en kan een nieuwe nucleaire wapenwedloop ontketenen op Europees grondgebied. Europese landen moeten hun nucleaire ambiguïteit eindelijk laten varen en concrete stappen zetten richting volledige nucleaire ontwapening.
Historische mijlpaal
Het INF-verdrag, dat in 1987 werd afgesloten tussen Michael Gorbatsjov en Ronald Reagan, was een historische mijlpaal: de eerste keer dat een volledige ‘categorie’ van nucleaire wapens verboden werd.
Dankzij het verdrag vernietigden de Verenigde Staten en de Sovjetunie 2,692 raketten tegen 1 juni 1991. Hieronder bevonden zich ook de Amerikaanse kruisvluchtwapens en Pershing II-raketten die in Europa geplaatst waren na het beruchte NAVO-dubbelbesluit (1979).
Pax Christi Vlaanderen en andere Belgische vredesorganisaties speelden in de jaren 1980 een leidende rol in de organisatie van massademonstraties tegen dit dubbelbesluit. Honderdduizenden Belgen betoogden tegen de plaatsing van kruisvluchtwapens in de vliegbasis van Florennes. De zogenaamde kruisraketten werden uiteindelijk dankzij het INF-verdrag verwijderd.
Europese reactie
Een opzegging van het INF-verdrag is een directe veiligheidsbedreiging voor Europa. Het neemt alle beperkingen weg voor Rusland om grond-kruisvluchtwapens te ontwikkelen, die in de eerste plaats gericht zullen zijn op Europa. Als de VS op hun beurt nieuwe nucleaire raketten ontplooien, zullen die wellicht op Europees grondgebied worden geplaatst.
“Trump speelt Russische roulette met de Europese veiligheid, aangezien Rusland nu de handen vrij heeft om onbeperkt en zonder enig toezicht nucleaire raketten te richten op Europa. De Amerikaanse beslissing dreigt het openingssalvo te zijn van een Koude Oorlog 2.0 en te leiden tot een nieuwe nucleaire wapenwedloop op Europees grondgebied” zegt Willem Staes van Pax Christi Vlaanderen.
Daarnaast toont de mogelijke Amerikaanse terugtrekking uit het INF-verdrag de kwetsbaarheid van bilaterale verdragen, en de noodzaak van multilaterale ontwapeningsverdragen zoals het VN-Verdrag voor een Verbod op Kernwapens (UN Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons). Dit laatste verdrag werd in 2017 afgesloten tussen 122 VN-lidstaten.
“Europese landen moeten dringende maatregelen nemen om deze nucleaire waanzin te de-escaleren. Ze mogen niet langer aarzelen om het VN-kernwapenverbod te ratificeren en om Amerikaanse kernwapens te verwijderen van Europees grondgebied. Enkel op die manier kan een nieuwe nucleaire wapenwedloop vermeden worden die de Europese veiligheid ernstig bedreigt”, besluit Staes.
Pax Christi Vlaanderen is een prominent lid van de International Campaign to Abolish Nuclear Weapons (ICAN), de Nobelprijswinnaar voor de Vrede 2017.