Greenpeace vraagt meer steun voor kleinschalige, ecologische landbouw
Megastallen zijn in opmars in België. Zeventig procent van het Belgisch varkensvlees is afkomstig uit zo’n megastal. Ook in de pluimveesector zien we dezelfde schaalvergroting. Deze ondernemingen worden volop gesubsidieerd door de Europese Unie, met rampzalige gevolgen voor de kleine boeren, en voor klimaat en milieu. Greenpeace roept op tot een drastische hervorming van het Europese landbouwbeleid.
Milieuorganisatie Greenpeace liet onderzoeken hoe de subsidies van het Gemeenschappelijke Europese Landbouwbeleid (Common Agricultural Policy of CAP) momenteel worden gebruikt. [1] Het rapport toont aan dat de subsidiëring leidt tot een steeds grotere concentratie van vlees- en zuivelproductie in steeds minder en grotere bedrijven.
Ook in België zijn deze trends duidelijk zichtbaar. De megastallen - veeteeltbedrijven met een omzet van minstens 500.000 euro per jaar- kenden de voorbije twaalf jaar een enorme groei. Op dit moment zijn er 4120 megastallen op een totaal van 28.730 boerderijen in België.
In 2016 kwam 70% van het varkensvlees uit de grootste veeboerderijen (vergelijking met 29% in 2004). 72% van het pluimvee werd in 2016 in megastallen gekweekt (in vergelijking met 27% in 2004). In het geval van zuivel kwam 25% uit megastallen (in vergelijking met 3% in 2004). [2]
“Deze situatie is niet langer houdbaar. De kleine boeren zijn het slachtoffer van de manier waarop de Europese subsidies nu worden verdeeld. Dat is ontoelaatbaar. Het CAP zou net die boeren moeten helpen die de natuur beschermen”, zegt Sebastien Snoeck, expert Duurzame Landbouw bij Greenpeace. “De megaboerderijen hebben een enorme impact op het klimaat, het milieu en op de water- en luchtvervuiling.” [3]
Hervorming van CAP
Het Europese landbouwbeleid werkt deze schaalvergroting in de hand. In het kader van het CAP gaat er elk jaar tussen de 28,5 en 32,6 miljard euro naar de veeteelt, dat is 18 à 20 procent van het totale jaarbudget van de EU. 600 miljoen euro hiervan is bestemd voor Belgische landbouw. Slechts een fractie gaat naar de de kleinschalige en ecologische landbouw. Een radicale hervorming van het Europese landbouwbeleid dringt zich op.
“De Europese subsidies moeten deze transitie sturen, mét voldoende aandacht voor de penibele situatie waarin heel wat Belgische veehouders zich vandaag bevinden”, besluit Sebastien Snoeck. “Het EU-geld moet gaan naar boeren die de natuur actief herstellen en beschermen. Dan is de omslag naar een veesector met minder uitstoot, minder impact op de biodiversiteit en met meer respect voor dierenwelzijn mogelijk.”
Dit toekomstbeeld is realistisch, zoals een recente studie van de Université Catholique de Louvain (UCL) op vraag van Greenpeace bewijst. De onderzoekers tonen aan dat het perfect mogelijk is om met een kleinere veestapel toch in onze voedingsnoden te voorzien. [4]
Noten:
[1] Het volledige rapport (in het Engels) is hier beschikbaar. Het neemt megastallen in acht landen onder de loep. U vindt de cijfers over België op p. 7-9.
[2] Het cijfer voor melkveebedrijven is heel wat lager dan de andere. Een van de redenen hiervoor is het feit dat er tot 2015 melkquota golden.
[3] Volgens officiële cijfers, die geen rekening houden met de import van veevoeder, is de landbouw en veeteelt in ons land verantwoordelijk voor respectievelijk 12 en 7 procent van de totale uitstoot van broeikasgassen.
[4] Vind hier het volledige UCL-rapport, de briefing en het persbericht over deze studie.