Nog nooit kwamen zoveel mensen op straat voor klimaatrechtvaardigheid. Toch blijven onze vier klimaatministers kibbelen over een coherent klimaatplan. Cuba heeft wel zo'n plan, en wat voor één: 'Tarea Vida' – ofwel Plan Leven – stippelt uit hoe het land zich de komende 100 jaar zal beschermen tegen de effecten van klimaatverandering.

Cuba's langetermijnvisie staat in schril contrast met het beleid van landen als het onze die zich al te vaak laten leiden door de korte termijnwinsten van multinationals

Het is nodig

Cuba is al decennialang koploper op vlak van duurzaamheid. Het heeft één van de meest geavanceerde systeem van biologische stadslandbouw. Stadstuintjes produceren 90% van alle groenten en fruit én mogen bij wet geen chemische pesticiden gebruiken.

Helaas houdt het klimaat daar geen rekening mee. De grootste uitdaging voor het eiland is de stijgende zeespiegel. De Caraïbische Zee dringt de Cubaanse zuidkust binnen met 1,2 meter per jaar. In 2050 zullen een vijftal zuidelijk gelegen kustdorpen van de kaart geveegd zijn. In 2100 zijn dat er 122. Het aantal intense orkanen die Cuba raakten, verdubbelde tussen 1971 en 2010. Deze orkanen duwt zeewater verder landinwaarts en vervuilen zo kustwateren en akkerland.

Klimaatplan voor 100 jaar

Het Cubaanse klimaatplan 'Tarea Vida' ging van start in 2017 en heeft de ambitie om Cuba voor te bereiden op de effecten van klimaatverandering in de komende eeuw.

Het klimaatplan maakt de bescherming en heraanleg van mangrovebossen prioritair. Deze 'waterbossen' slaan tot wel vier keer meer koolstof op dan andere tropische wouden. Bovendien zijn ze een natuurlijke bescherming van de Cubaanse kusten. Cuba organiseerde het voorbije jaar verschillende 'plant'brigades die 36 000 hectare mangrovebos aanplanten. Deze bossen beschermen is geen evidente keuze. De bevolking gebruikt namelijk mangrove als brandstof en voor haar medische eigenschappen. Er is dus ook nood aan een mentaliteitsverandering bij lokale overheden en bij de bevolking.

Het plan verbiedt de bouw van huizen in bedreigde kustgebieden en voorziet de verhuis van ganse kustgemeenschappen. Dit laatste is toch wel één van de zwaarste taken die de Cubaanse overheid zichzelf heeft opgelegd. Het betekent bewustmaking en vorming van de mensen in die dorpen. Het betekent ook dat ze moeten betrokken worden bij de planning van hun verhuizing.

Deze langetermijnvisie van Cuba staat in schril contrast met het beleid van kapitalistische landen die zich al te vaak laten leiden door de korte termijnwinsten van multinationals. Bouwpromotoren aan onze kust hebben geen direct belang bij een bouwstop of bij bescherming van de kusten. In Cuba, daarentegen, bepalen de beleidsmakers hun beleid door de behoeften van de bevolking en niet door de private winst.

Paascampagne voor de Cubaanse mangroves

Centro Felix Varela, de Cubaanse partner van Viva Salud en Cubanismo.be, is al jarenlang actief in de meest kwetsbare gemeenschappen, zoals het kustplaatsje Guanabo vlakbij Havana. Een tiental jaar terug richtte onze partner een educatiecentrum over het lokale mangrovegebied op. Omwille van haar expertise en goede banden met de bevolking, werken de lokale overheden nauw samen met Centro Felix Varela om het klimaatplan uit te voeren.

De opbrengst van onze Paascampagne dit jaar gaat naar de projecten van Centro Felix Varela in het kader van het Cubaanse klimaatplan.

Zin om de Paascampagne te steunen? Dat is lekker makkelijk via ons online bestelformulier: