Donderdag 21 maart 2019 — Ter gelegenheid van de ‘Werelddag van de Bossen’ publiceert WWF België een studie naar de Belgische bijdrage aan de internationale ontbossing. Het landbouw- en bosareaal dat nodig is om de voornaamste 7 grondstoffen die we importeren (hout, soja, rundvlees, cacao, palmolie, koffie en rubber) te produceren, vertegenwoordigt een gebied ter grote van 3× het Belgische grondgebied. WWF roept de Belgische autoriteiten op om een nationale strategie tegen ontbossing in te voeren en roept de Belgen op hun consumptie aan te passen.

BRUSSEL, 21 maart 2019 - Ter gelegenheid van de ‘Werelddag van de Bossen’ publiceert WWF België een studie naar de Belgische bijdrage aan de internationale ontbossing. Het landbouw- en bosareaal dat nodig is om de voornaamste 7 grondstoffen die we importeren (hout, soja, rundvlees, cacao, palmolie, koffie en rubber) te produceren, vertegenwoordigt 10,4 miljoen hectare per jaar. Dat is een gebied ter grote van 3× het Belgische grondgebied. Tussen 2013 en 2017 nam onze voetafdruk nog toe met 30%. 40% van onze voetafdruk bevindt zich in landen met een hoge mate van ontbossing. Sommige van onze meubels, kleding en voedingsmiddelen zijn verantwoordelijk voor de vernietiging van tropische bossen die rijk zijn aan biodiversiteit. WWF roept de Belgische autoriteiten op om met spoed een nationale strategie tegen ontbossing in te voeren en roept de Belgen op hun consumptie aan te passen.

Veel producten uit ons dagelijks leven zorgen voor ontbossing, zonder dat we ons daarvan bewust zijn. Soja, gebruikt om onze veestapel te voeden en diesel te produceren vertegenwoordigt de grootste voetafdruk (1.286.000 hectaren van onze voetafdruk bevinden zich in landen met een hoge ontbossingsgraad). Cacao staat op de 2e plaats (1.005.000 ha) voor hout en papier (755.000 ha), palmolie (521.000 ha), koffie (246.000 ha), rund en leer (215 000 ha) en natuurlijk rubber (167 000 ha). Onze voetafdruk steeg tussen 2013 en 2017 met 30%, voornamelijk als gevolg van de hogere vraag naar grondstoffen (soja, hout en cacao).

Een enorme ecologische en sociale impact

Bossen herbergen 80% van de biodiversiteit op aarde en bieden levensonderhoud aan 1,6 miljard mensen. Ze zijn het grootste koolstofreservoir na de oceanen. Ontbossing is verantwoordelijk voor 20% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Bestrijding van bosdegradatie is een cruciale stap in het tegengaan van klimaatverandering. België is mee verantwoordelijk omdat 40% van de Belgische voetafdruk in het buitenland ligt, in landen waar de ecologische en sociale risico's hoog zijn (Brazilië, Ivoorkust, Argentinië, Rusland en Indonesië). In deze landen wordt de vernietiging van biodiversiteitrijke natuurlijke bossen en savannes voor landbouw of houtkap vaak geassocieerd met corruptie, landroof en het niet respecteren van de rechten van werknemers en de lokale bevolking.

Om de druk op bossen en de lokale bevolking te verminderen, moet België zijn inspanningen richten op producten met een hoog niveau van ontbossing: sojabonen (Brazilië, Argentinië, Paraguay), cacao (Ivoorkust), hout en papier (Rusland en Brazilië) en palmolie (Indonesië en Maleisië). Deze producten vertegenwoordigen 85% van de Belgische voetafdruk met een hoog risico op ontbossing. Het gebruik van agrobrandstoffen op basis van soja- en palmolie moet worden verboden vanwege de hoge druk die zij op bossen uitoefenen.

Gebrek aan transparantie

De WWF-studie wijst op een gebrek aan transparantie over de informatie die aan de consument wordt verstrekt. Ze weten vaak niet of de producten die ze kopen gekoppeld zijn aan ontbossing of niet. Er zijn weinig beschikbare en consistente gegevens over de milieu- en sociale certificeringsstatus op de Belgische markt. WWF roept de Belgische autoriteiten op zich in te zetten voor het beëindigen van geïmporteerde ontbossing. Op Europees niveau pleit WWF voor een wet om import van producten met betrekking tot ontbossing te verbieden.

Consumeer minder en beter

De consument mist informatie over mogelijke sporen van ontbossing in de producten die hij koopt. Nochtans kan hij de impact van zijn consumptie beperken en het verbruik van verwerkte voedingsmiddelen en producten van dierlijke oorsprong verminderen door te kiezen voor vlees van een lokale, biologische en extensieve fokkerij. Hij kan kiezen voor tweedehands artikelen (meubels, leren tassen, ...), gerecycleerd papier en gecertificeerde producten (FSC voor hout en papier, RSPO voor palmolie, Rainforest Alliance en Fairtrade voor cacao en koffie).

Sofie Luyten, directeur beleidsdienst van WWF-België: "Het beëindigen van ontbossing is een prioritaire maatregel tegen de klimaatverandering en de achteruitgang van de biodiversiteit. De voetafdruk van België is aanzienlijk. We moeten verantwoordelijkheid nemen en meer verantwoorde productiemethoden bevorderen. De overheid, die passief is gebleven over dit onderwerp, moet zich nu dringend engageren. Bedrijven moeten transparanter zijn en ervoor zorgen dat hun producten niet bijdragen aan aantasting van bossen, waardevolle bondgenoten tegen CO2-emissies."

Meer informatie:

• Link naar het rapport: ‘Geïmporteerde ontbossing: tijd om er mee te kappen!'
• Link naar het technische rapport: 'Risky Business: The risk of corruption and forest loss in Belgium’s imports of commodities'

Noot aan de Redactie