In oktober 2018 lanceerde Meer Democratie een kandidatenbevraging, naar aanleiding van de lokale verkiezingen. 5.435 gemeenteraadskandidaten legden toen een engagementsverklaring af. Uiteindelijk werden 37 als schepen verkozen.
De voorbije maanden ging Meer Democratie met hen in gesprek.
Voorlopig resultaat
In 19 van de 37 gemeenten maakt men (tot dusver) - deels of geheel - werk van de engagementen. Daar is participatie er (fors) op vooruitgegaan en krijgen burgers méér en gemakkelijker inspraak.
Doneer nu aub, zodat we de schepenen kunnen blijven opvolgen.
Het overgrote deel hiervan betreft de opname van het burgerbudget in het bestuursakkoord. Hier was het meeste animo voor te vinden, zowel bij de deelnemers van de pledge als bij de colleges.
Een handvol gemeenten hanteren een handtekeningendrempel waar Meer Democratie zich in kan vinden. Burgers kunnen er met een beperkt aantal handtekeningen voor de gemeenteraad gehoord worden. De meeste schepenen wensten evenwel de huidige drempels te behouden en/of men ziet meer heil in het vragen(half)uurtje voor of na de gemeenteraad om burgerinspraak te bevorderen.
Tot dusver kwam niemand die voor het initiatiefstelsel intekende zijn of haar belofte na. Men ervoer niet de nood hier werk van te maken: lokale volksraadplegingen worden nagenoeg zelden tot nooit gelanceerd. Ook nu zet men liever in op verzoekschriften en vragen(half)uurtjes en verzekerde men doorgaans dat aan alle verzoekschriften en vragen van burgers gevolg wordt gegeven. Bij mogelijke betwistingen wordt in een aantal steden en gemeentes een onafhankelijke ombudsman ingezet.
Uiteindelijk maakten veel schepenen werk van het eigen initiatief dat de kandidaat-gemeenteraadsleden formuleerden bij het intekenen van de democratische pledge: het vragen(half)uurtje voor of na de gemeenteraad, een centrale klachtendienst, een online burgerplatform en het livestreamen van de gemeenteraad met het oog op meer transparantie.
Een pijnlijke vaststelling: 13 van de 37 schepenen antwoordden niet en/of verzochten ons beleefd om alle toekomstige communicatie stop te zetten.
Positief was dat oppositiepartijen uit verschillende gemeentes onze modelreglementen hadden geagendeerd op de gemeenteraadszittingen. PvdA in St-Niklaas won er zelfs persaandacht mee!
Hoewel niet alle beloftes werden nagekomen, wordt er toch - steeds vaker - werk gemaakt van een participatieluik binnen de gemeentes. Zo riep de Vereniging van Verenigde Steden en Gemeente (VVSG) heel recentelijk alle gemeenteraden en colleges op om experimenten rond participatie op te zetten. De oproep wil de gemeenteraad, die het participatiebeleid vastlegt en ook uitwerkt, dynamiseren.
Steun onze regionale, federale en Europese pledge
De tussentijdse resultaten zijn hoopgevend en smaken naar meer. Enkele maanden fors lobbyen en sensibiliseren werpt zijn vruchten af. We hopen dat deze participatietrend zich resoluut verder zet, ook op regionaal, federaal en Europees niveau. Daarom lanceert Meer Democratie naar aanleiding van de verkiezingen op 26 mei drie gelijksoortige kandidatenpledges!
Hiervoor zoeken we dringend de nodige fondsen. Wij kunnen ons werk alleen doen dankzij de gulle giften van mensen als u. Meer Democratie ontvangt geen overheidssubsidie aan en de meeste stichtingen sluiten politieke doelstellingen bij voorbaat uit. Daarom, hartelijk dank voor uw steun!
Doneer hier een bedrag naar keuze
Meer Democratie vzw
Bert, Guido, Eric, Marc, Yves, David