| 
Wereldwijde militaire uitgaven naar recordhoogte
In 2018 bedroegen de wereldwijde militaire uitgaven 1.822 miljard dollar, een stijging met 2,6% in vergelijking met 2017. Dat is het hoogste niveau sinds het Zweeds vredesonderzoeksinstituut SIPRI begon met het verzamelen en rapporteren van de gegevens in 1988.
Sinds 1998, het jaar met de laagste wereldwijde militaire uitgaven, gaat het om een stijging van 76%.
De Verenigde Staten: een derde van alle militaire uitgaven
De Verenigde Staten (VS), China, Saoedi-Arabië, Indië en Frankrijk vormen de top vijf en zijn volgens SIPRI samen goed voor 60% van de militaire uitgaven in de wereld. De VS heeft voor het eerst sinds 2010 zijn militaire uitgaven met 4,6% sterk laten stijgen tot 649 miljard dollar, goed voor 36% van het wereldtotaal. Onder president Trump heeft de VS een begin gemaakt van een groot militair aankoopprogramma. Volgens het Pentagon moet het Amerikaanse leger in staat zijn om de aanval van een grootmacht beter af te slaan of deze te vernietigen. Voor het fiscale jaar (FY) 2020 voorziet de VS-regering een defensiebudget van 718 miljard dollar. Volgens de plannen van de regering Trump moeten die verder stijgen tot 747 miljard dollar in FY 2024. Washington geeft nu al bijna evenveel uit aan het militair apparaat als de 8 volgende landen in de top tien van de militaire uitgaven.
China, vertraagde stijgende trend
China staat met 250 miljard dollar op een verre tweede plaats, 14% van de mondiale uitgaven. Het Chinese militaire budget is het afgelopen kwart eeuw vertienvoudigd. China heeft een enorme inhaalbeweging gemaakt en hanteert een beleid waarbij de militaire uitgaven de pas volgen van de economische groei. Omdat de economische groei de afgelopen jaren is vertraagd stegen de militaire uitgaven ook minder sterk. Het afgelopen jaar ging het om een stijging van ‘maar’ 5%, de laagste stijging sinds 1995.
Saoedi-Arabië geeft vijf keer meer uit dan Iran
Saoedi-Arabië – wereldwijd op plaats 3 – tekent al jaren veruit de belangrijkste militaire uitgaven op van de regio, met een geschat totaal van 67,8 miljard dollar in 2018. Het land liet zijn militaire uitgaven met een stijging van 72% tussen 2009 en 2015 de pan uit swingen. Dalende olieprijzen zorgden er evenwel voor dat sindsdien ook de militaire uitgaven moesten beperkt worden. In topjaar 2015, het begin van de Saoedische interventie in Jemen, bedroegen de Saudische militaire uitgaven nog 87,2 miljard dollar. De daling met 6,5% in 2018 komt er ondanks nieuwe grote wapenaankopen en de nog altijd aanslepende militaire interventie in Jemen. Ter vergelijking: de militaire uitgaven van grote rivaal Iran bedroegen 13,2 miljard dollar of minder dan een vijfde van de Saoedische uitgaven. De Iraanse militaire uitgaven daalden met 9,5% omwille van de recessie waarin het land zich bevindt. Ook de veel kleinere kernwapenmacht Israël geeft met 15,9 miljard dollar (een stijging met 0,7%) meer uit dan aartsvijand Iran.
Militaire spanningen duwen Indische en Pakistaanse uitgaven omhoog
De Indische hoge militaire uitgaven (66,5 miljard dollar), die het afgelopen decennium met 29% stegen, zijn een gevolg van militaire spanningen met Pakistan. Dat laatste land heeft zijn militaire uitgaven in dezelfde periode zelfs met 73% laten stijgen, hoewel het daarmee nog steeds aan slechts een zesde zit (11,4 miljard dollar) van de militaire uitgaven van zijn tegenstander. Voor Pakistan weegt dat ook zwaarder op de economie. De militaire uitgaven bedragen 4% van het BBP tegenover 2,4% voor India.
De top vijf wordt vervolledigd door Frankrijk dat 63,8 miljard dollar aan zijn militair apparaat besteedt, een daling met 1,4% i.v.m. 2017, na enkele jaren van stijging.
Rusland, militaire dwerg naast NAVO
Rusland is met 61,4 miljard dollar gezakt naar plaats zes en krijgt het economisch alsmaar moeilijker om de zware militaire inspanningen te dragen, die inmiddels 3,9% van het BBP opslorpen. In 2010 maakte het land werk van een grootschalig militair moderniseringsprogramma, wat tot 2015 voor grote stijgingen van het defensiebudget zorgde. Sindsdien zakten de militaire uitgaven met 5 miljard dollar. In vergelijking met 2009 liggen ze nog altijd 27% hoger.
De militaire uitgaven van alle 29 NAVO-lidstaten samen bedroegen volgens SIPRI het afgelopen jaar 963 miljard dollar of 52% van het wereldtotaal. Hoewel de Russische militaire uitgaven slechts 6% bedragen van wat de NAVO uitgeeft, blijft het westers militair bondgenootschap de perceptie van een dreigend Rusland onderhouden. De NAVO hanteert een 2% van het BBP-norm voor militaire uitgaven. Slechts 7 lidstaten voldoen aan die norm. Onder grote druk van de VS plannen de meeste NAVO-lidstaten een verdere stijging van hun defensiebudgetten, wat dus ook de kloof met Rusland verder zal vergroten.
België op plaats 37
België is op de wereldranglijst met 2 plaatsen gestegen naar plaats 37. Binnen de NAVO prijkt ons land op de 13e plaats en hoort zo bij de betere middenmoot, hoewel academische tenoren en militairen al jaren steen en been klagen over de 'veel te lage' defensie-uitgaven. Dat ons land tot de slechtste NAVO-leerlingen zou behoren heeft te maken met de ranking op basis van het percentage militaire uitgaven van het BBP. Met 0,93% deelt België binnen de NAVO de voorlaatste plaats met Spanje. Ook Duitsland zou op die basis (1,23%) een slechte leerling zijn, hoewel het land met 49,5 miljard dollar op de achtste plaats staat voor de wereldwijde militaire uitgaven. Met de 2%-norm is er dus eerder sprake van overbewapening.
Bron: https://www.vrede.be/nieuws/wereldwijde-militaire-uitgaven-naar-recordhoogte
