European Climate Foundation publiceert vandaag een rapport van alle ontwerp nationale klimaat- en energieplannen 2030 die de lidstaten eind vorig jaar bij Europa indienden. Conclusie: zo goed als alle landen scoren ruim onvoldoende. Ook België heeft tweede zit met 29,3%. Vooral het gebrek aan ambitie nekt ons land. Daarnaast rekent ons klimaatplan in sterke mate op een slimme kilometerheffing en de betonstop om emissies te reduceren, twee maatregelen waarover politieke consensus lijkt te ontbreken. "En dit na maanden van klimaatprotesten: beschamend", zegt Laurien Spruyt van Bond Beter Leefmilieu.
Het rapport van het Ecologic Institute en Climact in opdracht van de European Climate Foundation schetst een somber beeld: geen enkel van de ontwerpklimaatplannen van de 28 EU-lidstaten zet zijn land op weg naar klimaatneutraliteit tegen 2050 (1). De gemiddelde score in de EU28 is 29%. Spanje - de beste van de klas - haalt amper 52%. De score is gebaseerd op (i) de ambitie, (ii) de gedetailleerde uitwerking van het beleid, en (iii) de kwaliteit en inclusiviteit bij het opmaken van het plan (2).
België heeft met zijn plan antwoord gegeven op alle vragen die de Europese Commissie stelde. En daarmee is al het goede nieuws verteld: het ambitieniveau ligt veel te laag en de maatregelen zijn vaag en ontransparant, zonder perspectief op investeringsnoden en financieringsmiddelen. Op het vlak van ambitie haalt ons land zelfs de tweede laagste score van alle lidstaten. België steunt immers niet de verhoging van de Europese 2030-doelstelling naar 55% CO2-reductie, in tegenstelling tot onze buurlanden. Dat is nodig om de opwarming van de aarde tot 1,5 graden te beperken.
Vertraging in plaats van versnelling
De resultaten van het rapport liggen volledig in lijn met de analyse die Bond Beter Leefmilieu maakt van het energie- en klimaatplan. Zo streeft België naar een aandeel van 18,3% hernieuwbare energie tegen 2030. Dit zorgt voor een vertraging, in plaats van een versnelling, van de groei van hernieuwbare energie.
Ook voor energiebesparing gaat België onder de lat: ons land mikt op 12% finale energiebesparing tegen 2030, om uit te komen op 385 TWh. Om aan de Europese verplichtingen te voldoen, zouden we echter 34,1% finaal energieverbruik moeten besparen ten opzichte van 2005 en in 2030 op maximum 327,9 TWh te komen.
‘Achteruitgang’
"Dit rapport is beschamend. Het klimaatplan is ontoereikend om onze doelstellingen voor 2030 te halen. Nog erger: na maanden van klimaatprotest gaat ons land er zelfs nog op achteruit, nu de Vlaamse regering opnieuw kibbelt over de slimme kilometerheffing en de betonstop veel te laat invoert", zegt Laurien Spruyt, beleidsmedewerker klimaat van Bond Beter Leefmilieu.
De Europese Commissie brengt haar eigen beoordeling van en aanbevelingen voor de nationale klimaatplannen uit in juni. Lidstaten zullen dan tot het eind van het jaar hebben om hun plan te herwerken. "En het resterende half jaar zullen we in België goed moeten gebruiken", zegt Laurien Spruyt. "Onze politici moeten de komende maanden gebruiken om coherente klimaatplannen af te leveren. Die zullen investeringszekerheid garanderen en helpen om te genieten van de economische en sociale voordelen van de transitie naar een klimaatneutrale samenleving."
Hieronder vindt u een gedetailleerde scorekaart voor het Belgische klimaatplan (in het Engels).
Klik op de figuur voor een pdf-versie
Noten
(1) Planning for Net Zero: Assessing the draft National Energy and Climate Plans: https://europeanclimate.org/national-climate-plans-2030/
(2) Geïntegreerde nationale energie- en klimaatplannen (Integrated National Energy and Climate Plans, NECPs) zijn het nieuwe kader voor de Europese Commissie waarbinnen EU-lidstaten op een geïntegreerde manier hun klimaat- en energiedoelen, -doelstellingen, -beleid en -maatregelen moeten plannen. Info over de klimaatplannen per land: https://europeanclimate.org/national-climate-plans-2030/
Over Bond Beter Leefmilieu
Bond Beter Leefmilieu is een netwerkorganisatie die Vlaamse verenigingen, burgers, overheden en ondernemingen met hetzelfde doel samenbrengt: de switch maken naar een duurzame, hernieuwbare samenleving op vlak van energie, mobiliteit, circulaire economie, voeding en ruimtelijke ordening.