Brussel, 22 augustus 2019 – In het Amazonewoud, de grootste long van de planeet, razen al 3 weken vreselijke branden door het woud, daarbij dood en vernieling brengend voor alle leven in de meest biodiverse bossen op aarde. Het aantal bosbranden groeide dit jaar met een ongehoorde 70% in vergelijking met dezelfde periode in 2018. WWF hangt aan de alarmbel en wijst de intimidaties af van president Bolsonaro, die beweert dat de branden aangestoken zouden zijn door ngo’s.

Verschillende wetenschappers wijzen erop dat in het Amazonewoud branden bijna altijd zijn aangestoken, als een onderdeel van de praktijk om het land vrij te maken nadat de bossen zijn gekapt. De branden zijn dus gekoppeld aan de druk om over te schakelen op landbouw en veeteelt. De huidige beleidscontext is daar niet vreemd aan, met een president (Jair Bolsonaro) die houtkappers en landbouwers aanmoedigde om het land te ontbossen.

Beatrice Wedeux, beleidsmedewerker bossen bij WWF-België: “De belangrijkste bedreigingen voor het Amazonewoud in het bestuur van Bolsonaro zijn een verhoogde ontmanteling van sociaal-ecologisch bestuur in het land, gecombineerd met een felle campagne om wetenschappelijke gegevens in diskrediet te brengen. Het resultaat van dit beleid zien we nu in de brandende bossen van de Amazone.”

Sinds Bolsonaro aantrad, had het Institute of Environment and Renewable Natural Resources (Ibama) het laagste aantal boetes voor illegale ontbossing in 11 jaar, terwijl er een toename van 278% aan ontbossing was in Juli 2019 in vergelijking met Juli 2018. De regering van Bolsonaro en het congres discussiëren nu over het flexibeler maken van milieuvergunningen en hebben het aantal leden van de Nationale Raad voor het Milieu (Conama) verminderd, waardoor de deelname van het maatschappelijk middenveld aan de raad is verzwakt. Milieuagentschappen zijn verzwakt door ambtenaren en deskundigen op sleutelposities uit te wisselen met bondgenoten uit de landbouw en de openbare veiligheid.

In het Braziliaanse congres liggen intussen aanpassingen aan de milieuwetgeving voor, die ons terug zullen katapulteren naar de jaren zeventig, voordat alle wetten ter bescherming van het milieu werden ingesteld. WWF vraagt dat de internationale gemeenschap aandringt bij de Braziliaanse overheid om deze uiterst negatieve tendens te stoppen en het Amazonewoud opnieuw te erkennen als wat ze is: de grootste long van onze planeet waarvan de teloorgang desastreus zou zijn niet alleen voor Brazilië maar voor de hele wereld.

In het statement hieronder wijst WWF-Brazilië de recente verklaringen van de president af, die de verantwoordelijkheid voor de branden afwijst en de wetenschappelijke cijfers in twijfel trekt:

Verklaring van WWF-Brazilië over de aanhoudende bosbranden in het land:

De prioriteit van de overheid is om de publieke belangen van het land te behartigen, niet om steriele verschillen te creëren die geen basis hebben in de realiteit. Om deze reden keurt WWF-Brazilië de nieuwe poging van president Jair Bolsonaro af om de bescherming van het milieu en de noodzaak om de Amazone te beschermen te verdraaien. Wat er moet gebeuren is de ontbossing voorkomen die de buitensporige branden veroorzaakt en het land en de luchtkwaliteit in veel regio's in gevaar brengt.

Zijn verklaring dat de branden zouden zijn aangewakkerd door ngo’s vanwege een verlaging van hun subsidies, wordt niet door gegevens ondersteund. Onderzoek van het Instituut voor Toegepast Economisch Onderzoek (Instituto de Pesquisa Econômica Aplicada - Ipea) geanalyseerd tussen 2010 en 2018 wees uit dat slechts 2,7% van maatschappelijke organisaties (CSO's) deze subsidies ontving. Van dit totaal ging slechts 5% naar de noordelijke regio. De studie wijst bovendien ook op een dalende trend in het aantal federale transfers sinds 2010.

Het geld geblokkeerd door de overheid was de internationale donatie aan het Amazon Fonds en deze middelen subsidieerde onder andere brandbestrijdingsacties. Bijgevolg hebben de geblokkeerde fondsen vooral de staten verhinderd om ontbossing en de branden te bestrijden.

Het aantal bosbranden groeide dit jaar met 70% (tot Augustus 2019) vergeleken met dezelfde periode in 2018. In totaal registreerde Brazilië 66.900 bosbranden, volgens het National Institute of Space Research (Instituto Nacional) Pesquisas Espaciais - INPE.

Volgens INPE is het Amazonegebied het zwaarst getroffen, met 51,9% van de gevallen. Historisch gezien is in deze regio het gebruik van vuur direct gekoppeld aan ontbossing, omdat branden een van de ontbossingstechnieken is. Volgens het Amazon Environmental Institute of Research (Instituto de Pesquisa Ambiental da Amazônia - IPAM) zijn de 10 locaties in de Amazone met meer bosbranden dezelfde als deze waar het meeste ontbossing plaats vindt.