Ambassadeurs voor de Vrede 2019

De titel van Ambassadeur voor de Vrede gaat in 2019 naar Brigitte Herremans en Artsen Zonder Grenzen.

Midden-Oostenexpert Brigitte Herremans wordt door media, academische wereld en middenveld vaak geconsulteerd voor haar genuanceerde duiding bij de conflicten in die regio. Daarmee is al één aspect belicht waarvoor zij de titel ‘Ambassadeur voor de Vrede’ ontvangt: haar manier van kijken en spreken getuigt van een verlangen om de conflicten in het Midden-Oosten te doorgronden en zo eerlijk mogelijk te duiden. Dankzij diepgaande studie vormt Herremans zich een evenwichtig beeld van wat er zich afspeelt. Respect voor het internationaal recht fungeert daarbij als permanent richtsnoer.

Haar passie voor de rijke geschiedenis van het Midden-Oosten, voor de al even rijke cultuur en – niet het minst – voor de mensen die er wonen, leidde haar naar studies Oosterse Talen en Culturen (Arabisch en Bijbels Hebreeuws) en Internationale Politiek. Tijdens haar studies reisde ze vaak naar het Midden-Oosten. Ze studeerde tevens in Jeruzalem en in Caïro. Ze verstaat de kunst om op een innemende manier relaties aan te knopen, steeds ingetogen en luisterbereid. In haar jobs ontwikkelde zij deze houding en visie verder, wat maakte dat zij goede relaties uitbouwde met politici en journalisten, met beleidsmensen, mensenrechtengroepen en activisten in de betreffende regio, maar dat zij ook een graag geziene begeleidster was van talloze vredestochten en missies naar Israël-Palestina. Haar kritische houding ten opzichte van de politieke gang van zaken in Israël en het Midden-Oosten wordt gevoed door een grote liefde voor de regio. De weigering – in 2016 – van toegang tot Israël voor 10 jaar is dan ook een bijzonder spijtige zaak. Dit gebeurde vlak voor de publicatie van het boek dat ze samen met Ludo Abicht schreef: Israël& Palestina. De kaarten op tafel. Ze schreef recent De mens in opstand. Hoe verhalen de strijd voor mensenrechten voeden. In 2010 ontving Herremans de titel van ‘Vredesvrouw’, overhandigd door de Vrouwenraad.

Brigitte Herremans was tussen 2002 en 2017 beleidsmedewerker rond het Midden-Oosten bij Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen. In 2017 en 2018 werkte zij ook als beleidsmedewerker Midden-Oosten en Noord-Afrika bij BOZAR, waar ze verbonden blijft aan de leerstoel Mahmoud Darwish. Sinds september 2019 werkt zij als vorser aan het Mensenrechtencentrum van de Universiteit Gent, waar ze onderzoek verricht naar de rol van kunst in het conflict in Syrië.

Artsen Zonder Grenzen krijgt de titel voor hun zoek- en reddingsoperaties op de Middellandse Zee en hun herhaaldelijke oproepen tot een menselijker Europees migratiebeleid.

De afgelopen jaren zette Artsen Zonder Grenzen zich, naast hun andere medische interventies in conflict- of rampgebieden overal ter wereld, in voor zoek- en reddingsoperaties op de Middellandse Zee. Daar redden zij samen met andere ngo’s ondertussen duizenden mensen die via Libië – waar migranten en vluchtelingen worden blootgesteld aan foltering, uitbuiting, seksueel geweld en willekeurige detentie – vluchten voor oorlog of een mensonwaardig lot in hun thuisland.

Sinds mei 2015 voerde Artsen Zonder Grenzen die zoek- en reddingswerken uit met verschillende schepen: Phoenix, Dignity I, Argos, Prudence en Aquarius. In december 2018 werd de Aquarius (een samenwerking met SOS Mediterranée) aan de ketting gelegd, na een campagne van Europese landen om humanitaire acties op zee te criminaliseren en stop te zetten. Een campagne die Artsen Zonder Grenzen de “normalisering van een wraakroepend beleid” noemde. In augustus 2019 hervatte de organisatie (opnieuw met SOS Mediterranée) haar reddingsoperaties met de Ocean Viking. Sinds augustus redde de Ocean Viking al meer dan 850 mensen op zee.

Artsen Zonder Grenzen blijft er tegelijk op wijzen dat de Europese regeringen door hun criminele, passieve houding verzaken aan hun verantwoordelijkheid voor het redden van mensen op zee en dat de politici bewust de ogen sluiten voor de humanitaire crisis in Libië en op zee, een crisis die ze met hun beleid in stand houden. Artsen Zonder Grenzen blijft met haar zoek- en reddingsoperaties trouw aan haar missie: mensen helpen die niet de medische en humanitaire hulp krijgen die ze nodig hebben. “Zolang die situatie voortduurt, weigeren wij te blijven stilzitten", aldus Artsen Zonder Grenzen.

De nieuwe Ambassadeurs voor de Vrede worden gehuldigd op 12 december 2019 in Kazerne Dossin. De uitreiking viert dit jaar zijn twintigste jubileum met een extra feestelijk cachet.
Meer info over de viering volgt later.

Foto's: Brigitte Herremans en Artsen Zonder Grenzen