Tweet

Share

Greenpeace heeft aan een deurwaarder de opdracht gegeven om langs te gaan bij het kabinet van Vlaams minister Zuhal Demir. Het nieuwe Vlaamse luchtkwaliteitsplan is ondermaats en beantwoordt volgens de milieuorganisatie niet aan de vereisten die de rechter vorig jaar oplegde aan het Vlaams Gewest.

Greenpeace daagde de Vlaamse regering twee jaar geleden voor de rechter omwille van de ongezonde lucht in Vlaanderen, en meer bepaald het blijvend overschrijden van de Europese normen voor stikstofdioxide (NO2). De rechter gaf Greenpeace gelijk en oordeelde dat de Vlaamse regering binnen het jaar na de betekening van het vonnis (6 november 2018) een luchtkwaliteitsplan moest opstellen, dat aantoont hoe deze illegale overschrijdingen op zo kort mogelijke termijn zullen verdwijnen.[1]

Het plan waarmee de Vlaamse regering nu op de proppen komt, beantwoordt hier hoegenaamd niet aan, oordeelt Greenpeace. “Dit is een vrijblijvend plan zonder tanden. Het bevat geen garanties dat de luchtkwaliteit op korte termijn zal verbeteren. De vele Vlamingen die hun recht op gezonde lucht opeisen verdienen beter. Daarom sturen we nu een deurwaarder naar het kabinet van minister Demir, om de naleving van dit vonnis af te dwingen”, zegt Joeri Thijs, expert Luchtkwaliteit bij Greenpeace.

De maatregelen die in het plan staan, bevatten te weinig details en hebben geen concrete deadlines. Er komt geen slimme kilometerheffing, ultralage-emissiezones worden niet verplicht en er is geen duidelijk traject voor de vergroening van het wagenpark. Verschillende voorstellen zijn bovendien de bevoegdheid van de federale of lokale overheden en daarbij ontbreekt het aan afspraken over hoe deze zullen worden nageleefd.

Gezonde lucht voor mens en klimaat
Er sterven in dit land elk jaar nog altijd meer dan 9000 mensen vroegtijdig omwille van ongezonde lucht.[2] Bijna een kwart van de kinderen met astma lijdt aan die aandoening door de uitstoot van stikstofdioxide, vooral door het verkeer.[3]

Vlaanderen heeft dus veel te winnen bij een ambitieus luchtkwaliteitsplan, niet enkel voor onze gezondheid, maar ook voor het klimaat. Een rapport van het Europese Milieuagentschap EEA toonde enkele weken geleden nog aan dat beleid tegen luchtvervuiling helpt om de klimaatcrisis aan te pakken.[4]

De deurwaarder zal de Vlaamse overheid aanmanen een dagelijkse dwangsom te betalen, zoals in het vonnis werd vermeld en zolang het plan niet tegemoet komt aan de vereisten uit het vonnis. “We betreuren dat we deze stap moeten zetten. Maar we hopen dat dit de Vlaamse overheid nu eindelijk wakker schudt om werk te maken van dringend, ambitieus en geloofwaardig beleid voor gezondere lucht”, besluit Joeri Thijs.

Noten:
[1] Vlaanderen is al sinds 2010 in overtreding met de NO2-normen van Europa. Het kreeg uitstel tot 2015 maar zal met dit plan in het allerbeste geval pas in 2025 aan de NO2 normen van Europa tegemoet komen, die eigenlijk al vrij laks zijn in vergelijking met wat nodig is voor onze gezondheid. Eind vorig jaar kreeg ons land hierover nog een aanmaningsbrief van de Europese Commissie: https://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-18-6247_NL.htm
In een soortgelijke rechtszaak over luchtvervuiling in het Brussels Gewest oordeelde de rechtbank van Eerste Aanleg trouwens dat 'zo kort mogelijk' bezwaarlijk kan vertaald worden naar een periode van 5 jaar: https://www.documents.clientearth.org/wp-content/uploads/library/2017-12-15-tussenvonnis-op-tegenspraak-prejudiciele-vragen-aan-het-hof-van-justitie-van-de-europese-unie-ext-nl.pdf
[2] https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2019
[3] https://www.thelancet.com/journals/lanplh/article/PIIS2542-5196(19)30059-2/fulltext
[4] https://www.eea.europa.eu/highlights/cutting-air-pollution-in-europe