De COP25 in Madrid heeft het record van langste VN-klimaatconferentie in de geschiedenis beet. Zondagmiddag klopten de deelnemende landen een vage slotverklaring af, die er eigenlijk vrijdag al moest zijn. Was het het wachten waard? Wel, het eindresultaat is minder goed dan het had moeten zijn, maar minder erg dan het had kunnen zijn.

Met het klimaatakkoord van Parijs engageerde de wereld zich ertoe de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder 2 graden, en nog liever 1,5 graad. Maar de optelsom van de huidige plannen van alle landen brengt ons nog altijd een opwarming van meer dan 3 graden. De wetenschap is duidelijk: om de gevaarlijkste effecten van klimaatverandering te voorkomen, moeten we de komende tien jaar onze CO2-uitstoot halveren. Met andere woorden, de nationale klimaatplannen hebben een update nodig. En dat ten laatste in 2020, want dan begint de uitvoering van het akkoord van Parijs.

Maar op vrijdag, officieel de laatste dag van de COP, waren alle verwijzingen naar de nood aan meer ambitieuze plannen uit de slottekst van de conferentie geschrapt. Dit was onaanvaardbaar voor Europa, Mexico, Costa Rica en de vele landen die nu al sterk getroffen worden door de gevolgen van de klimaatverandering. Samen met aanhoudende discussies over de internationale koolstofmarkten maakte dit dat het einde van de conferentie uur na uur uitgesteld werd. Uiteindelijk bevat de slottekst een vage verwijzing naar de nood aan het updaten van de ambitie van de nationale klimaatplannen.

Koolstofmarkten: beter geen dan een slecht akkoord

Een ander struikelpunt: de internationale koolstofmarkten, artikel 6 van het akkoord van Parijs. Hoe werkt dat principe? Landen die hun doelstellingen niet bereiken uitstootverminderingen kopen van landen die het beter doen dan hun doelstellingen. De voorstellen over de internationale koolstofmarkten die in Madrid op tafel lagen, bevatten zoveel achterpoortjes dat landen op papier hun doelen zouden kunnen halen zonder minder broeikasgassen uit te stoten. Dat zou het hele internationale klimaatbeleid ondermijnen.

De conclusie? Het is duidelijk dat de uitkomst van de COP25 niet in lijn ligt met wat nodig is om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. De urgentie die wetenschap en miljoenen klimaatmanifestanten wereldwijd vragen, staat in schril contrast met het tempo van de internationale klimaatconferenties. Landen met grote fossiele belangen als Saoedi-Arabië, Rusland en de Verenigde Staten stonden naar goede gewoonte stevig op de rem, maar ook Brazilië en Australië gijzelden de onderhandelingen.

Het lichtpuntje: vorige week lanceerde de Europese Unie haar Green Deal: in 2030 zal Europa 50 tot 55 procent minder broeikasgassen uitstoten, in 2050 is de uitstoot van de Europese Unie netto nul. Echt klimaatbeleid zorgt niet alleen voor schone lucht en proper water, maar ook voor jobs en innovatie. De landen die zo’n beleid gaan voeren, zullen er ook als eerste de vruchten van plukken.

Wij willen het eerste klimaatneutrale continent worden. Als we op de volgende klimaattop, volgend jaar in Glasgow, tonen dat dat mogelijk is, kunnen we ook de moeilijke landen meekrijgen. Op naar Glasgow dus - en dan de wereld.

Het feit dat de onderhandelingen rond internationale koolstofmarkten uitgesteld werden is dus een goede zaak. Beter de stekker eruit en een nieuwe poging op de volgende klimaattop in Glasgow dan vandaag slechte spelregels goedkeuren.