Mensenrechten- en vredesorganisaties vragen de stopzetting van wapenuitvoer naar Saudi-Arabië.

Vandaag vroegen de Ligue des Droits Humains, CNAPD en Vredesactie, met ondersteuning van Amnesty International, voor de Brusselse kortgedingrechter de opschorting van alle wapenuitvoer naar Saudi Arabië voor de komende 6 maanden. De uitvoer van wapens naar Saudi Arabië dreigt bij te dragen aan oorlogsmisdaden gepleegd in de oorlog in Jemen en is bijgevolg in strijd met artikel 6 van het Arms Trade Treaty. In deze procedure vragen de organisaties dat aan de douane de verplichting wordt opgelegd om deze goederen tegen te houden. Aanleiding voor deze procedure is de komst van de Bahri Yanbu naar Antwerpen op 1 februari. De schepen van Bahri, de Saudische staatsrederij, bleken in het verleden regelmatig wapens op te laden in Antwerpen of aan boord te hebben.

De Ligue des Droits Humains en CNAPD vochten in het verleden reeds uitvoervergunningen van de Waalse overheid voor Saudi-Arabië aan voor de Raad van State en bekwamen op 19 juni 2019 de annulatie van een reeks uitvoervergunningen. De Waalse overheid blijft echter weigeren inzage te geven in de lopende vergunningen voor Saudi-Arabië. Het verhindert zo dat deze tijdig kunnen aangevochten worden. Gevolg is dat de komende dagen wapens uitgevoerd zullen worden op basis van een vergunning afgeleverd in strijd met artikel 6 ATT. Daarom wordt nu met deze spoedprocedure aan de kortgedingrechter gevraagd om aan de douane op te leggen om de uitvoering van deze vergunningen op te schorten gedurende 6 maanden.

De komst van de Bahri Yanbu heeft ook gevolgen voor de Vlaamse overheid. Het Vlaamse Wapenhandeldecreet stelt doorvoer onder de vergunningsplicht als “de goederen bestemd zijn of kunnen zijn voor het plegen van genocide, misdaden tegen de mensheid of oorlogsmisdaden, omschreven in de internationale verdragen waarbij België partij is” of als “de doorvoer strijdig is of kan zijn met de verplichtingen van het Vlaamse Gewest en België als partij bij internationale verdragen of als lid van internationale regimes op het gebied van non-proliferatie of ontwapening;” (artikel 8 §2/1 Wapenhandeldecreet). Minister-president Jambon stelde reeds dat bij de vorige passages van Bahri-boten de doorvoer gebeurd was in strijd met het Wapenhandeldecreet gezien deze doorvoer niet was gemeld aan de Dienst Controle Strategische Goederen. De nieuwe aanloop van een schip van Bahri betekent dat eventuele doorvoer van wapens op dit schip vergunningsplichtig is en bijgevolg door het Vlaamse gewest en de douane moeten tegengehouden worden.

Saudi Arabië voert reeds 5 jaar oorlog in Jemen en begaat daarbij op grote schaal oorlogsmisdaden. Deze zijn omstandig gedocumenteerd in rapporten van de experts van de VN Mensenrechtenraad en van NGO’s als Amnesty International. De experts van de VN Mensenrechtenraad stelden in hun laatste rapport: “With the number of public reports alleging and often establishing serious violations of international humanitarian law, no State can claim not to be aware of such violations being perpetrated in Yemen. As evidenced in the reports of the Group of Experts, parties to the conflict in Yemen have been committing violations that may lead to criminal responsibility for numerous war crimes.” en “For the States party to the Arms Trade Treaty, the mere fact that the State party has knowledge that the arms transfer would be used in the commission of war crimes in Yemen would be sufficient for a breach of the treaty to be established.” (A/HRC/42/CRP.1, par. 916-917). Uitvoer- of doorvoervergunningen voor wapens en munitie zijn bijgevolg in strijd met artikel 6 van het Arms Trade Treaty.

De zitting vindt plaats van 9 tot 12u in zaal 6 in het Montesquieu-gebouw in Brussel.