Op 1 mei 1886 in Chicago lanceren de Amerikaanse vakbonden een staking voor de achturen-werkdag. Dat de staking precies op 1 mei plaats vindt is geen toeval. 30 april is de uiterste datum waarop Amerikaanse bedrijven hun vorig boekjaar moeten afsluiten en 1 mei was dus de dag waarop de winstcijfers van het vorige boekjaar bekend werden gemaakt. De dag was ook moving day, de dag waarop huurcontracten afliepen en waarop nogal wat arme arbeiders uit hun huis werden gezet.

400 000 arbeiders leggen op die eerste mei 1886 heel de economie van Chicago lam. Ze dragen hierbij hun symbool, een rode driehoek. De driehoek staat voor een werkdag die uit drie delen bestaat: 8 uren werken, 8 uren slapen, 8 uren plezier.

Dat was een groot succes voor die tijd. Dit was het resultaat van twee jaar propaganda en mobilisatie door de nieuwe Federation of Organized Trades and Labor Unions. Op sommige plaatsen werd deze eis ingewilligd maar op andere, zoals bij de maaimachinefabriek Mac Cormick in Chicago, reageerden de bazen met lock-outs en lieten ze door de politie werkwilligen en stakingbrekers uit de omliggende dorpen aanvoeren. Toen de werkers hiertegen op 3 mei betoogden, schoot de politie: er vielen zes doden maar een bomaanslag koste het leven aan zeven politiemensen. Acht arbeidersleiders werden opgepakt en ter dood veroordeeld, niet omdat bewezen was dat zij het gedaan hadden (er zijn trouwens genoeg redenen om aan te nemen dat dit een opgezette provocatie was) maar "omwille van de economische en politieke ideeën die ze verspreid hadden"

In de dagen die volgen wordt de sfeer grimmig, Vijf "anarchisten" worden later geëxecuteerd wegens het gooien van die bom. De gebeurtenis staat bekend als de Haymarket-affair.

Tijdens een congres te Brussel besliste dan de internationale arbeidersbeweging om van 1 mei een internationale eisen-dag te maken

Drie jaar later op 14 jullie 1889 roept de Internationale van Parijs (honderd jaar na de Franse revolutie) de eerste mei uit tot "Internationale Dag van de Arbeider". Ook dan is de hoofdeis van de socialistische beweging nog altijd de werkdag van 8 uren. In 1890 is de staking voor de 8 uren maar weinig gevolgd. Dan 4 jaar later, op 1 mei is het een groot succes, de betoging nochtans verboden wordt opgewacht in Clichy en zal beschoten worden door de politie.

Bij een 1 mei optocht in 1896, in het Noord-Franse industriestadje Fourmies (tussen Charleroi en Cambrai) De politie opent het vuur op de menigte, er vallen negen doden waarvan acht slachtoffers jonger dan 21 jaar en 35 gewonden. De schietpartij van Fourmies zet heel Frankrijk in rep en roer. Jean Jaures "We hebben de Bastille afgebroken en honderd jaar later komen we terecht in situaties zoals Fourmies".

Sindsdien is die dag synoniem voor arbeidersstrijd in de hele wereld. Sommigen beweren dat die dag enkel tot het verleden behoort. 1 mei zou niet over de toekomst gaan en zeker niet over vandaag. De arbeidersklasse zou niet meer bestaan en als gevolg van de sociale vooruitgang is er niet veel strijd meer te leveren. De feiten spreken dat tegen. Men voorspelt al jaren dat de arbeidersklasse gaat verdwijnen en plaats maken voor de middenklasse. Anderen gaan zelfs zo ver te beweren dat we niet meer bestaan. Verdwenen, verschwunden! Ontbonden in de ‘menigte' van onderdrukten en andere uitgebuite groepen. De arbeidersklasse - in de brede en enige juiste betekenis van de klasse van loontrekkenden - is echter nooit zo groot geweest als vandaag en breidt verder uit. Op de lange tijdschaal van de geschiedenis is dat zeer goed merkbaar. In het jaar 1550 bedroeg het aantal loontrekkenden 23 procent van de bevolking op het Europese vasteland (als we het rurale proletariaat erbij tellen, anders was het nog veel minder). Vandaag is dat 90 procent.

De arbeiders en andere loontrekkenden hebben door hun sociale strijd veel bereikt, maar het heeft hen veel bloed en leed en verschrikking gekost. Hoewel nog veel onrechtvaardigheid moet bestreden worden mag dus ook gefeest worden.

Zoals in een lied van Bertolt Brecht staat “voorwaarts en niet vergeten waarin onze sterkte bestaat, die solidariteit”

Graag samen in de komende actie’s.

LEON