Een taart bakken met 0,7% van de ingrediënten, het is geen sinecure. Televisiemaker Jonas Geirnaert deed het toch. Het resultaat is een heel klein taartje en een heel mooi filmpje. Die 0,7% is niet zomaar gekozen, maar staat voor de belofte van de welvarendste landen 50 jaar geleden om dat deel van hun bruto inkomen te besteden aan ontwikkelingssamenwerking.

Bijna dag op dag 50 jaar geleden (24 oktober 1970) werd binnen de VN de belofte gedaan om landen in ontwikkeling jaarlijks met 0,7% van het bruto nationaal inkomen (bni) te ondersteunen. De belofte staat symbool voor internationale solidariteit en is tot vandaag één van de strijdpunten van de ontwikkelingsorganisaties in het noorden. Als koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging wilde 11.11.11 deze verjaardag dan ook niet laten voorbijgaan. Vooral omdat ontwikkelingssamenwerking wel degelijk resultaten heeft geboekt, maar dat die resultaten dreigen verloren te gaan bij de huidige coronacrisis. Volgens de Wereldbank zal het aantal mensen die in extreme armoede leven opnieuw groeien met 88 tot 115 miljoen en dreigt er voor veel mensen hongersnood.

Voor Els Hertogen, directeur van 11.11.11 is het nu vooral een kwestie om de resultaten niet verloren te laten gaan. “Ontwikkelingssamenwerking blijft een belangrijk instrument om armoede en ongelijkheid aan te pakken door in te zetten op gezondheidszorg, onderwijs en sociale bescherming. Ook bij ons is trouwens de afgelopen maanden gebleken hoe belangrijk die sociale bescherming in crisistijden is.”

De nieuwe federale regering geeft dan weer hoop. In het regeerakkoord staat dat de 0,7% van het bni tegen 2030 een feit moet zijn en wordt een bindend groeipad aangekondigd om dit resultaat te bereiken. Op dit ogenblik besteedt België 0,42% van het bni aan ontwikkelingssamenwerking. Daarmee zit ons land onder het Europese gemiddelde van 0,46%. Wereldwijd geven de rijkste landen 0,30% van hun bni aan ontwikkelingssamenwerking. In werkelijkheid is de taart dus nog kleiner dan het taartje van Jonas, gebakken met 0,7% van de ingrediënten.

De organisaties voor internationale solidariteit beseffen dat de 0,7% geen fetisj mag zijn en dat het ook maar om een percentage gaat. Maar de realisatie ervan kan wel degelijk voor veel mensen het verschil maken. Daarnaast moeten nog veel andere factoren worden aangepakt om de scheve internationale verhoudingen weg te werken. Landen in het globale Zuiden verliezen veel meer geld door de rol die ze toebedeeld krijgen in een onrechtvaardig mondiaal systeem dan dat ze zouden winnen als de 0,7% correct wordt uitbetaald.

Niet langer een gunst maar een recht
Voor 11.11.11 wordt het tijd dat we de officiële ontwikkelingssamenwerking niet langer zien als een gunst, maar als een recht. Dat verandert de verhoudingen tussen regeringen van landen in het globale Zuiden en die van hun tegenhangers in donorlanden.

Els Hertogen: “We moeten durven nadenken over een systeem dat niet langer gebaseerd is op de bereidheid van rijke landen om te geven, maar op een verplicht systeem van herverdeling van rijkdom op internationaal niveau. Weg van liefdadigheid en, ja, van die zweem van kolonialisme, richting solidariteit uit rechtvaardigheid.”