Erik Grietens

Dé oplossing voor overlopende riolen? Ontharden (foto Eutah Mizushima)

Nog tot maart volgend jaar loopt het openbaar onderzoek voor de stroomgebiedbeheerplannen. Deze plannen moeten zorgen voor een gezonde waterhuishouding in Vlaanderen. Hét moment om de infiltratiebonus in te voeren. Daarmee worden burgers, bedrijven en lokale overheden aangespoord om het regenwater niet naar de riolering af te voeren, maar te laten infiltreren in de bodem. Zo lopen riolen niet over als het te hard regent en worden grondwatertafels aangevuld. Het is meteen ook een stimulans om te ontharden.

Overlopende riolen
Nog te veel regenwater komt in de riolering terecht en stroomt samen met ons afvalwater naar de waterzuiveringsinstallatie. Als het hard regent, kunnen de rioleringen dat niet aan, waardoor overstorten in werking treden en het afvalwater, samen met regenwater, rechtstreeks in de beek of rivier geloosd wordt. Dat probleem oplossen vraagt om het aanleggen van gescheiden rioleringen, waarbij afvalwater en regenwater apart worden afgevoerd. Dat vergt grote investeringen.

Het kan ook veel goedkoper, door de natuur haar werk te laten doen. Bijvoorbeeld door een verharde voortuin te ontharden, waardoor het regenwater in de grond kan sijpelen. Of door een wadi aan te leggen. Dat is een groenvoorziening die iets lager ligt dan het straatniveau. Als het flink regent, loopt de wadi automatisch vol met regenwater. Door de granulaatkorrels onder de wadi, kan het regenwater vlot doorsijpelen naar het grondwater. Een wadi kun je eigenlijk overal aanleggen, zelfs in drukke stadswijken. Je kan zo’n wadi zonder grote investeringen ook aanleggen in je eigen tuin.

“Weer een nieuwe belasting?”, horen we u denken. In feite betalen we die vandaag al, via onze waterfactuur.

Bonus malus
Om dit soort oplossingen meer ingang te doen vinden, kan gewerkt worden met een infiltratiebonus. Dat kan in de vorm van een premie of in de vorm van een belasting op niet-afgekoppelde verharde oppervlaktes. De heffing zal mensen aanzetten om te ontharden en regenwater te laten infiltreren.

“Weer een nieuwe belasting?”, horen we u denken. Nee, een verschuiving, want in feite betalen we die kost vandaag al. Volgens kenniscentrum Vlario wordt meer dan de helft van de kosten van de riolering veroorzaakt door de afvoer van regenwater. Daardoor moeten namelijk grotere rioleringen, pompinstallaties en bufferbekkens worden gebouwd. En daarvoor betalen we nu allemaal, via onze waterfactuur.

En zo komen we bij een derde manier om de infiltratie-bonus door te voeren. Op de waterfactuur kunnen de kosten voor afvoer van regenwater afgesplitst worden van de kosten voor afvalwater. Zo moeten degenen die inspanningen doen om regenwater apart te laten infiltreren, minder betalen. In verschillende Duitse steden en gemeenten wordt al gewerkt met zo’n gesplitste factuur. Iedereen die verharde oppervlakte aansluit op het riool, betaalt daar dus voor – iedereen die de kans ziet om dat niet of minder te doen, kan kosten besparen.

Dat moet ook in Vlaanderen kunnen. Vlaams Minister voor Omgeving Zuhal Demir liet in het parlement alvast optekenen dat ze de haalbaarheid en randvoorwaarden voor een infiltratiebonus wil onderzoeken. Wij zullen haar daar zeker aan herinneren in ons bezwaarschrift bij de stroomgebiedbeheerplannen.