| 
Benjamin Clarysse
De Vlaamse waterstofvisie, voorgesteld op vrijdag 13 november, stelt teleur. De regering loopt mee in de Europese dynamiek rond waterstof, maar vergeet daarbij keuzes te maken. Ze lijkt gewoonweg alle bestaande initiatieven in de markt te willen ondersteunen. Toch is het nuttig voorbij de hype te kijken en duidelijke randvoorwaarden te stellen. Zeker als je 100 miljoen euro aan Vlaamse cofinanciering uitdeelt.
Dat waterstof een belangrijke rol speelt in de energietransitie en de omslag naar een klimaatneutrale en circulaire industrie, staat buiten kijf. Daarvoor moeten we een hele waterstof-waardeketen uitbouwen, van productie, transport, opslag tot en met eindgebruik. De Vlaamse visie zet in op vijf strategische doelstellingen: onderzoek en ontwikkeling, het versterken van het Vlaams industrieel ecosysteem, het stimuleren van het gebruik van waterstof en de toepassing van waterstof-technologieën, internationalisering en flankerend beleid.
Staatssteun
Meer dan 60 bedrijven en kennisinstellingen zijn momenteel al aan de slag in de waterstofbranche. Tal van projecten zijn opgestart of zitten in de pijplijn. De Vlaamse regering wil mee zoeken naar financiële ondersteuning via de Europese Important Project of Common European Interest (IPCEI) oproep. Projecten in deze selectie, komen voor de Europese Commissie zelfs in aanmerking voor staatssteun die verder gaat dan wat gangbaar is. Vlaanderen houdt dan ook een cofinancieringsbudget van 100 miljoen euro klaar voor de gelukkigen.
Knelpunten
Hoewel waterstof zeker van nut kan zijn, vraagt het toch een zorgvuldige afweging hoe we het produceren en in welke sector we het inzetten. Waterstof zal wellicht nog een hele tijd een dure en schaarse molecule zijn, die vaak de competitie moet aangaan met andere oplossingen zoals elektrificatie. Onderzoeksinstelling Energyville toonde al aan dat qua efficiëntie waterstof het simpelweg moet afleggen tegen onder meer gebouwverwarming met een warmtepomp, elektrische wagens, en zelfs elektrisch zwaar transport over kortere afstanden. Beperkt waterstof bijmengen in het aardgasnet kan technisch wel lukken, maar is economisch wellicht niet zo slim. De productie van blauwe waterstof op basis van fossiele brandstof met afvang van CO2, klikt ons vast in een fossiel industrieel model. De productie van groene waterstof op basis van hernieuwbare elektriciteit in Vlaanderen, levert zelfs een netto hogere CO2-uitstoot op. Hoewel de meeste van deze knelpunten duidelijk benoemd worden in de tekst, gaat de visie hier niet verder op in en trekt de Vlaamse regering hier geen enkele conclusie uit. Alle waterstof-initiatieven lijken wel ok. Een gemiste kans. En vooral ook een risico op versmoste overheidsmiddelen.
Startpunt
Lichtpuntje: de Vlaamse regering stelt dat "deze visie moet gezien worden als een startpunt, om met de relevante partners het gesprek op te starten en samen de verdere uitrol van waterstof in Vlaanderen te ondersteunen en te realiseren". Aanbod aanvaard.
Nota: De Vlaamse waterstofvisie
