Tweet

Share

Bericht met grafieken, tabellen en kaarten: BuG 463 on-line

1. Wonen en werken van lokale politieagenten in Brussel

In BuG 373 on-line, Politie van Brussel: vreemden in stad en gewest werd voor het eerst een analyse gemaakt van wonen en werken van lokale agenten van 2012 tot 2016 en dit voor elke politiezone. Op basis van recent opgevraagde gegevens van de RSZ kon deze tijdsreeks doorgetrokken worden tot 2020 en dit op het niveau van wonen en werken van 'lokale' politieagenten in het Brusselse gewest. Het betreft dus enkel politieagenten die onder de regeling van de RSZ-PPO vallen, de Rijks Sociale Zekerheid voor Plaatselijke en Provinciale Overheid. Het betekent niet dat alle plaatselijke ambtenaren ook moeten wonen waar ze werken, maar als slechts 25% van de ambtenaren ook gehuisvest zijn waar men z'n 'plaatselijk werk' uitoefent is er allicht toch een probleem. Want dient ondermeer de politiek niet de bevolking te weerspiegelen van waar men z'n diensten levert? En bestaat niet het gevaar dat zeker wat veiligheidsdiensten betreft deze 'plaatselijke ambtenaren' als een feitelijke 'bezettingsmacht' ervaren wordt?

In Brussel stelt deze vraag zich op scherp als men nagaat welk het % inwoners met migratieachtergrond is en welk het % met migratieachtergrond bij de politie. Voortgaande op de eigen, jaarlijks uitgevoerde berekening op basis van overheidsgegevens kan er uitgegaan worden van 82,5 migratieachtergrond in het Brusselse gewest. Dat is 10% hoger dan wat de Vlaamse overheidsdiensten als vreemde herkomst voor Brussel publiceert. Maar zij tellen de kinderen met Belg geworden grootouders niet mee, dwz enkel wie een ouder heeft die als vreemdeling geboren is wordt meegeteld, wie grootouders heeft die als vreemdelingen geboren zijn en Belg geworden worden niet meer als inwoner met migratieachtergrond beschouwd. Vanuit het ruimere vangnet is het % van npdata hoger dan dit van de Vlaamse overheid, dat alleszins nog een goed stuk hoger ligt dan de 60% waar sommigen, ondermeer in het kader van de discussie over het migratiemuseum in Brussel, van uitgaan.

2. Aantal en % politieagenten die in Brussel wonen en er werken

Voor het wonen zijn de RSZ-gegevens beschikbaar tot en met 01/01/2020. Voor wie er werkt maar tot 01/01/2019, voor 01/01/2020 komen deze gegevens maar begin 2021 ter beschikking. De tijdsreeks kan dus opgemaakt van 2013 tot 2020 voor wonen en van 2013 tot 2019 voor het werken en dit voor elk gewest en het totaal voor België. Hiermee kan meteen de vergelijking gemaakt tussen de gewesten. Want als 75% van de er werkzame agenten niet in Brussel woont, dan doen ze dit, op enkele uitzonderingen na, wel in een van de twee andere gewesten, die daarmee een hogere politiedensiteit in hun bevolking hebben, iets wat Brussel dus ook nog moet ontberen.

In onderstaande tabel wordt (nog) geen rekening gehouden met de bevolkingsevolutie, dwz enkel de evolutie van het aantal wonen en werken wordt nagegaan. In een volgende tabel wordt wel het aantal agenten in verhouding tot de bevolkingsevolutie berekend.

Tabel: Wonen en werken politieagenten in elk gewest

Voor wie zich illusies zou maken over een eventuele positieve evolutie in het % Brusselse agenten die er ook wonen als gevolg van het aanwervingsbeleid, beleidsbeslissingen of het toeval, kan deze opbergen. Het % is van 28% in 2013 verminderd tot 25,0%, in het Vlaams gewest is het gelijk gebleven op 116% en in Wallonië gestegen van 113% tot 118%.

3. Daarbij volgt de groei van het politiekader niet de groei van de bevolking

Niet enkel het aandeel politieagenten dat in Brussel woont en werkt daalt, ook het aantal agenten in verhouding tot de bevolking, en dit als gevolg van het beleid en beslissingen van de vorige regering.

Tabel: Evolutie wonen en werken in aantal en % op de bevolking per gewest

De bevolking in het Brusselse gewest is gegroeid van 1.154.645 tot 1.218.255 inwoners op zeven jaar tijd. Het feitelijk politiekader van het Brusselse gewest is evenwel gelijk gebleven, 6.147 in 2013 en 6.155 in 2019. In verhouding tot de bevolking is het aantal agenten dat in Brussel woont en werkt gedaald met 15,7% op 8 jaar tijd. Dat is ook de dagelijkse ervaring van alle Brusselaars en vooral ook van de jongeren, de politie wordt meer en meer vreemd aan Brussel in wonen, werken en (samen)leven.

Welke nationale, gewestelijke en lokale overheid neemt hier na decennia wegkijken en het verharden en structureel uiteendrijven van burger en politie in Brussel, z'n verantwoordelijkheid. Het zal decennia vragen voor overheden, aanwervings- en opleidingsinstanties, politiediensten, hun beroepsorganisaties en vakbonden om hierin te 'normaliseren' en een feitelijke nabijheidspolitie te worden. Gaat minister Verlinden (eindelijk) het politiek perspectief hiertoe doorduwen ten aanzien van organisaties die mede door racisme, xenofobie, exclusiviteit en discriminatie burgers omwille van hun migratieachtergrond uit het politiekader, en bij uitbreiding uit brandweer en gevangenisbewakers gehouden hebben en nog altijd weren.

Dit perspectief doet niets af aan de nul-tolerantie voor geweld van wie dan ook tav politiediensten, brandweer, ambulanciers, evenmin aan de nultolerantie voor discriminatie, etnische profilering of buitenproportioneel en niet legitiem gewel van veiligheids- of hulpdiensten tav wie dan ook.

4. Politie, het verwaarloosde paradepaardje van de vorige regering waarin ook N-VA zetelde

We pikken twee grafieken uit BuG 442 on-line waarin voor elke deelsector tot in het detail een evolutieoverzicht van de tewerkstelling wordt geschetst van 2008 tot 31/12/2018.

Grafiek: Lokale politie (RSZ-PPO) - Tewerkstelling

Het kleine verschil met de aantallen in bovenstaande tabel komt voort uit het meetellen van agenten die in het buitenland wonen in bovenstaande grafiek.

De evolutie van jaar naar jaar geeft aan welke impact politieke beslissingen en aanwervingsbeleid op de aantallen lokale agenten hebben.

Grafiek: evolutie lokale politie

Als rekening gehouden wordt met de stijging van de bevolking is er een feitelijke vermindering geweest van het politiekader met 3,4%, die vooral in Brussel het sterkst heeft doorgewogen met 5,1%.

Tabel: Evolutie aantal en % agenten op de bevolking per gewest

Als, zoals hierboven uiteengezet, rekening gehouden wordt met de aanwezigheid van agenten die ook in Brussel wonen bedraagt deze vermindering 15,7%, zodat maar 1 op de 4 in Brussel werkzame agenten er ook wonen.

5. Brussel: van 7% migratieachtergrond in 1960 tot 82,5% in 2019.

Brussel is de stad in de wereld waar de transformatie van de bevolking van 'autochtoon' naar 'allochtoon' op een zeer snelle en uiterst vreedzame wijze is gebeurd. Het is een door de politici gewilde en wettelijk geregelde transformatie geweest waarbij, na het stilvallen van de migratie uit Italië, het terugkeren van de Poolse immigranten na WO2 en de dynamiek naar democratie in het kader van een éénwordend Europa die de migratie uit Portugal, Spanje en Griekenland zou opdrogen, in 1964 contracten werden gesloten met Marokko en Turkije. Aanleiding was de (tijdelijke) noodzaak aan arbeidskrachten voor industrieën die op termijn zouden verdwijnen of inkrimpen, hoofddoel was de (her)bevolking van de steden die zich vanaf 1970 in alle grote steden begon te voltrekken. In dat perspectief was de gezinshereniging van meet af aan de harde en blijvende kern van deze contracten, hetgeen in 1976 wettelijk werd vastgelegd en beveiligd. Dank zij die vooruitziendheid werd de bevolkingsvermindering in alle grote steden in België na drie decennia gestopt en in 2000, dankzij de 2de en 3de generaties omgezet in een langzame bevolkingsstijging. Best is, gevolggevend aan de opmerking van de Brusselse rechtbankvoorzitter Hennart om grotere zorg te besteden aan de opleiding van agenten, ook een cursus demografie, op basis van de feitelijkheden zoals hier kort geschetst in het verplicht programma op te nemen. Sommige politici en anderen mogen ook aanschuiven voor deze cursus.

Aan de kruispuntenbank werd de opdracht gegeven om voor alle inwoners van België een statistiek aan te maken waarbij naast de inwoners die als vreemdeling geboren werden ook de inwoners te determineren die van vreemdeling Belg geworden zijn, of kinderen zijn waarvan een van de ouders van vreemdeling Belg geworden is. In deze opzet moesten ook inwoners waarvan een van de grootouders Belg geworden zijn, dus inwoners met Belg geworden grootouders, gedetermineerd worden langs een 'cascadesysteem'. Van deze laatste opdracht zijn evenwel (nog altijd) geen resultaten gepubliceerd, zodat de overheden het vooralsnog moeten stellen met de statistische verwerking die enkel vreemdelingen en inwoners waarvan een van de ouders Belg geworden verrekend. Wanneer worden de resultaten vrijgegeven van inwoners wiens grootouders Belg geworden zijn, want in de huidige statistische verwerking worden deze als 'Belg' meegeteld, zonder migratieachtergrond.

Sinds 2006 past npdata.be een methode toe om de volledige populatie met migratieachtergrond te berekenen, voortgaande op het ter beschikking staande statistisch materiaal, met een jaarlijkse update. Kort gezegd worden volgende inwoners samengeteld:
1. Vreemdelingen per nationaliteit
2. Belg geworden vreemdelingen per nationaliteit na WO2
3. Het natuurlijk- en migratiesaldo van deze Belg-geworden vreemdelingen, voortgaande op de berekening waarbij per jaar na de Belgwording een verdubbeling plaatsvindt bij de niet-Europese na 24 jaar en voor Europese vreemdelingen na 48 jaar. Deze factoren zijn getoetst aan de werkelijke toestand in 2006 toen voor het eerst (en het laatst) de volledige gegevens met inbegrip van de grootouders werden gepubliceerd in een liber amicorum van professor Poulain van de UCL. Niet voor niets is België het land van de statistiek en van Quetelet, behalve als de demografische onderzoekscentra op de statistische eieren blijven zitten zonder ze uit te broeden.

Bij een volgende update van de inwoners met migratieachtergrond per nationaliteit en gemeente, en het daaruit afgeleide aantal en % moslims gaan we gedetailleerder in op de methodologie. Nu geven we voor Brussel aantal en % inwoners met migratieachtergrond volgens de Vlaamse statistische diensten en volgens de berekening npdata.be.

5.1. Vreemde afkomst/herkomst in Brusselse gemeenten

Bron is Statistiek Vlaanderen - Monitor-Lokale-Inburgering-en-Integratie 2019. Een inwoner met migratieachtergrond is een vreemdeling of iemand wiens ouders als vreemdelingen geboren zijn en Belg geworden zijn, kleinkinderen van Belg geworden grootouders worden niet als van vreemde herkomst meegeteld, ze behoren tot de 'autochtonen', de 'Belgen'.

Tabel: Vreemde herkomst Brusselse gemeenten

5.2. Inwoners met migratieachtergrond volgens de berekening van npdata.

Npdata.be gaat voort op de vreemdelingen per nationaliteit en past hier het % Belgwordingen op toe na WO2 per nationaliteit en berekend dan de 'reproductie', de procreatie door een factor toe te passen, onderscheiden voor Europese en niet-Europese vreemdelingen voor wat betreft het natuurlijk- en migratiesaldo na de Belgwording. Gezien een vertraging in de Belgwordingen en dus een verhoogde telling van inwoners met migratieachtergrond als vreemdeling, moeten deze x-factoren aangepast, een aanpassing die gebeurd is voor de totalen (zie voetnoot onder de tabel)

Tabel: Migratieachtergrond Brusselse gemeenten

De %ges lopen voor sommige gemeenten uiteen, in + of in - maar globaal geven zij voor elke gemeente de mate aan van aanwezigheid van burgers met migratieachtergrond, hetgeen zelfs niet minimaal weerspiegeld wordt in de lokale, of zoals de RSZ-definitie luidt, de 'plaatselijke' politie, die in meerderheid gehuisvest is in de landelijke gemeenten in Brabant, Zuid-Limburg, de Denderstreek, Midden-Schelde, Henegouwen en de kust.

Gemeentekaart: Lokale agenten als % op de bevolking, van groen (laag) naar rood (hoog)

Gemeentekaart: % lokale agenten die wonen waar ze werken van groen ( laag)tot rood (hoog)

De donkergroene enclaves zijn de steden waar het om te doen is, of beter gezegd, waar de politie niet aanwezig is om er te werken en ook te wonen. Naast de gebrekkige herkenbaarheid en kennis van de werkomgeving ontbeert de stadsbewoner ook het veiligheidsgevoel van waar politiemensen wonen, aan het sociale leven deelnemen, aan de toog zitten en mee de eetfestijnen bevolken, en waar ze meer dan in verhouding aanwezig zijn, met bv Berloz en zuid-west Haspengouw als uitschieters.

Gemeentekaart.be on-line is niet meer

Spijtig genoeg is gemeentekaart.be niet meer actief en zijn de meer dan 1.500 door npdata.be gepubliceerde kaartjes virtueel geworden. Kent iemand nog een free-programma om gemeentekaartjes aan te maken, of kan iemand dat nog doen als de bestanden aangeleverd worden?

6. % agenten wonend en/of werkend in Brussel naar migratieachtergrond.

Zijn er meer of minder dan 10% agenten met migratieachtergrond in het politiekorps dat in Brussel werkt? Is er een verschil wat dit % betreft tussen wie er woont en wie er alleen maar werkt. Wij hebben ingezet op 10%. Graag een meer exacte aanduiding door de bevoegde diensten of wie het moet/kan weten. Voortgaande op een kwart agenten dat woont en werkt in de Brusselse politie, betekent 10% daarvan minder dan 3%, nl. 2,5% van het korps dat de bewoners weerspiegelt waarmee ze samenleven en -wonen. Kan het beter en wie zorgt ervoor?

Bericht met grafieken, tabellen en kaarten: BuG 463 on-line

Jan Hertogen, socioloog
www.npdata.be