De Climate Change Performance Index (CCPI) evalueert het klimaatbeleid van 57 landen en de Europese Unie. Samen zijn deze landen goed voor 90% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. In reactie op de slechte resulaten van België roepen Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace onze overheden op om snel werk te maken van doeltreffend beleid, dat onze broeikasgasuitstoot structureel verlaagt. De Europese top eind deze week is alvast de kans om het ambitieniveau te verhogen.

Slechter dan China

Dit jaar zakte België vijf trapjes op de internationale rangschikking, en strandt zo op de 40ste plaats. De cijfers bevestigen onze zwakke klimaatscore. Ons land blijft achter op het Europese gemiddelde, en zelfs achter opkomende landen zoals China en India.

Het klassement is gebaseerd op de vooruitgang die in 2018 geboekt werd op drie grote indicatoren: de uitstoot van broeikasgassen verminderen, hernieuwbare energie produceren en energie besparen. Nationale en internationale politieke engagementen tellen ook mee in de score.

Uitstoot daalt niet

In tegenstelling tot de meeste andere landen slaagde België er niet in om zijn broeikasgasuitstoot te verminderen. “België werd vooral afgestraft in de rangschikking doordat een daling van broeikasgassen uitblijft,” verklaart Laurien Spruyt, klimaatexpert bij Bond Beter Leefmilieu, “en de daling is ook het gevolg van een jarenlang gebrek aan goed klimaatbeleid.” Bovendien boeken we niet de nodige vooruitgang op vlak van hernieuwbare energieproductie en ligt ons energieverbruik te hoog.

België haalde wel extra punten door in 2020 het Europese engagement te onderschrijven om klimaatneutraal te zijn tegen 2050. Maar omdat ons land de Europese doelen voor 2030 dan weer niet steunde, blijven we bungelen tussen de ‘gemiddelde’ landen. Het Nationaal Energie- en Klimaatplan werd als ‘zwak’ bestempeld, in overeenstemming met de evaluatie door de Europese Commissie in september.

“Als we volgend jaar niet nog verder willen zakken, moeten we nu het roer omgooien”, zegt Mathieu Soete, klimaatexpert bij Greenpeace België. “België moet deze week niet alleen de verhoging van het Europese ambitieniveau voor 2030 steunen, maar er mee voor zorgen dat deze niet uitgehold wordt door boekhoudkundige truken zoals koolstofputten of internationale compensaties. Vervolgens moeten we dit doortrekken in het Nationaal Energie- en Klimaatplan en ook hier meer ambitie aan de dag leggen.”

Uitstoot moet structureel verminderen

“De federale overheid en de gewesten moeten de weg wijzen naar een structurele vermindering van onze uitstoot en de klimaatplannen updaten in lijn met de Europese Green Deal. Ondermeer door een doorgedreven energiebesparing in gebouwen, het uitfaseren van wagens met een verbrandingsmotor, het voorzien van laadinfrastructuur voor elektrisch transport en door in te zetten op gezonde, plantaardige voeding kunnen de klimaatdoelstellingen van Parijs nog worden gehaald.

Het relancebeleid moet systematisch vervuilende activiteiten beperken en de transitie naar een koolstofarm, veerkrachtig en duurzaam model aanvuren”, voegt Laurien Spruyt toe.

Geen enkel land in de rangschikking is overigens goed op weg om zijn doelen te behalen om de opwarming van de aarde te beperken tot max. 2° Celsius (Parijsakkoord). De bovenste drie plaatsen van het klassement blijven dan ook opnieuw leeg.