Het regeerakkoord van 30 september 2020 spreekt zich nochtans positief uit over nucleaire ontwapening en vermeldt expliciet het Verdrag voor een Verbod op Nucleaire Wapens (TPNW). Daarin engageert de regering zich ertoe om te onderzoeken hoe het "Verdrag van de Verenigde Naties inzake het Verbod op Kernwapens een nieuwe impuls kan geven aan multilaterale nucleaire ontwapening". Dit historische verdrag treedt in werking op 22 januari 2021. Vanaf dan zullen kernwapens illegaal worden onder het internationaal recht.
Volgens een nieuwe peiling van YouGov uitgevoerd eind november in opdracht van ICAN en de Belgische Coalitie tegen Kernwapens, spreekt 77% van de Belgische bevolking zich uit voor een kernwapenverbod door ondertekening van het betrokken VN-verdrag.
Toch stemde de Belgische vertegenwoordiging bij de VN op 7 december tegen een resolutie die het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens verwelkomt en landen aanspoort om toe te treden. Het Verbodsverdrag is nochtans de concrete uitvoering van het engagement tot volledige nucleaire ontwapening dat België 50 jaar geleden aanging onder het Non-Proliferatie Verdrag (NPV).
Buitenlandse Zaken verdedigde het Belgische stemgedrag met loze argumenten over gebrekkige verificatie en de afwezigheid van kernwapenstaten. Het is belangrijk op te merken dat het Verbodsverdrag op vlak van verificatie minstens even sterk, op sommige vlakken zelfs sterker is dan het NPV. De redenering van Buitenlandse Zaken die doet alsof beide elkaar uitsluiten, is gebaseerd op onzin! Bovendien namen in 2017 122 landen het Verbodsverdrag aan net omdat de kernwapenstaten sinds het ontstaan van het NPV weigerden concrete stappen tot ontwapening te zetten.
Bovendien lijkt minister Wilmès eigenhandig het regeerakkoord te herschrijven door te stellen dat het Verbodsverdrag niet de juiste tool is. In tegenstelling tot wat de minister beweert, is het Verbodsverdrag net de enige juiste tool dat ons een wereld vrij van kernwapens kan bezorgen.
Deze tegenstrijdige houding en misinformatie ondermijnt de geloofwaardigheid van België en het regeerakkoord. Hoe kan ons land dit Verdrag effectief op een geloofwaardige en constructieve wijze onderzoeken als het systematisch blijft tegenstemmen wanneer het kernwapenverbod ter sprake komt?
De coalitie stuurde onlangs een open brief aan vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès met het voorstel om zich positief over het verdrag uit te spreken of bij gebrek daaraan zich te onthouden, wat in overeenstemming zou zijn met het regeerakkoord. De regering mist dus een reële kans om de daad bij het woord te voegen en de "nieuwe impuls" van dit Verdrag te onderzoeken alsook om de Europese partners aan te moedigen hetzelfde te doen.
Onze regering moet zich aansluiten bij de groeiende internationale wil voor een verbod op kernwapens. Dat is noodzakelijk voor de toekomst van onze planeet. Ze mag niet blijven vasthouden aan achterhaalde en gevaarlijke nucleaire doctrines. Het kernwapentijdperk loopt op zijn einde, of ze dit nu wil of niet. Ons land mag deze afspraak met de geschiedenis niet missen!
De Belgische Coalitie tegen Kernwapens is een platform van meer dan 50 organisaties waaronder Pax Christi Vlaanderen, Vrede vzw, CNAPD, Agir pour la paix, CSC, FGTB, 11.11.11, Intal, CSO, MCP, LEF, enz. (zie: www.nonukes.be) en is partner van ICAN, de Internationale Campagne voor de afschaffing van Kernwapens.