| 
DOOR JOIN FOR WATER
Met een waterbeschikbaarheid van 1.480 m3/jaar/persoon heeft Vlaanderen de 4de laagste waterbeschikbaarheid van alle Oeso-landen. Volgens het World Resource Institute kampt Vlaanderen, als enige regio in West-Europa, met ‘extreme waterschaarste’. Ons waterverbruik is dus zeer hoog ten opzichte van wat er beschikbaar is. Reden genoeg om in actie te schieten.
Oorzaken voor de Vlaamse waterschaarste zijn onze hoge bevolkingsdichtheid, maar ook de dichte bebouwing met veel ondoorlaatbare verhardingen, waardoor veel regenwater in de riolering verdwijnt. Vlaanderen telt bovendien heel wat waterintensieve bedrijven en landbouwactiviteiten. Ook het feit dat er niet zo veel rivierwater ons land binnenstroomt, speelt een rol. Zelfs al valt er in ons land vrij veel regen, toch is dat niet voldoende om komaf te maken met de waterstress.
Onvoldoende grondwater
Door de klimaatverandering valt de neerslag in een kortere periode en worden onze grondwaterreserves onvoldoende aangevuld. Wat we nodig hebben om de grondwatervoorraden aan te vullen, zijn langdurige en lichte regens, maar die komen minder vaak voor in Vlaanderen en er zijn weinig gunstige vooruitzichten op dat vlak.
Droge warme zomers leiden tot bodemvocht-, oppervlaktewater- en grondwatertekort, met gevolgen voor verschillende sectoren. Oppervlaktewater en grondwater zijn dan weer belangrijk voor drinkwater. Water wordt ook intensief gebruikt in de industrie (koelwater en proceswater) en in de landbouw. Vooral de landbouw ondervindt nu al de gevolgen. Dit alles samen heeft een toenemende impact op de economie en op dus ook op de consument.
De Blue Deal
De Vlaamse overheid blijft niet bij de pakken zitten. Met haar “Blue Deal” wil Vlaanderen haar inspanningen opvoeren tegen droogte en waterschaarste. Die “Blue Deal” vormt ook de hoeksteen van het “waterschaarste- en droogterisicobeheerplan”, dat een onderdeel is van de strooomgebiedplannen, en bestaat uit 70 maatregelen: zoals onder meer het inzetten op het herstel van moerassen, plassen en meren en natte graslanden. Men wil grote waterbuffers aanleggen om droge periodes te overbruggen. en er zal ingezet worden op betere waterinfiltratie, zodat water beschikbaar blijft voor de landbouw. Vlaanderen zal de lekverliezen in de drinkwaterinfrastructuur drastisch verlagen.
Al deze maatregelen zijn noodzakelijk maar focussen vooral op de aanbodzijde, namelijk verzekeren dat onze watervoorraden zoveel mogelijk aangevuld worden en dat het water zolang mogelijk vastgehouden wordt. Waterschaarste wordt echter niet enkel bepaald door hoeveel water beschikbaar is, maar ook door hoeveel water we gebruiken en hier gaat veel minder aandacht naartoe. Soms hebben bepaalde maatregelen die gericht zijn op het vrijwaren van het aanbod, een negatief effect op het verbruik. Wie over een waterbuffer beschikt, wordt niet aangemoedigd om spaarzaam om te gaan met water.
Meer aandacht voor watergebruik
Willen we onze rivieren, beken, moerassen en grondwaterlagen veiligstellen, dan moeten we binnen het waterbeleid meer aandacht hebben voor het watergebruik en dit met respect voor de draagkracht van de watervoorraden. Vandaag hebben we in Vlaanderen een aantal sectoren waarvan de watervoetafdruk zeer hoog is, en die vaak gericht zijn op de export. Een voorbeeld hiervan is de zuivelindustrie, die tot de belangrijkste uitvoerders van agrarische producten behoort. In het licht van de toenemende waterschaarste moeten we ons afvragen of deze sectoren, die zo’n groot beslag leggen op onze watervoorraden, wel passen binnen een duurzaam watergebruik. In elk geval zullen de industrie, landbouw en de energiesector op een duurzame manier moeten leren omgaan met water. Dit zal voor deze verschillende sectoren een omslag vragen in hun watergebruik. Dit komt niet enkel deze sectoren ten goede, maar het is ook de enige manier om waterschaarste ten gronde aan te pakken.
Momenteel loopt een openbaar onderzoek. Tijd dus om ook als burger je stem te laten horen. Samen met vele partners en experts hebben we een bezwaarschrift opgesteld. Doel? De stroomgebiedbeheerplannen een pak ambitieuzer maken.
Ja, ik geef mijn stem voor proper water
