Erik Grietens

Een van de alternatieve locaties voor het ziekenhuis, dichter bij de stad zodat het afgebakende stedelijke gebied niet zou moeten hertekend worden - © BEUSELINCK Joséphine -LEPOUTRE Tomàs -ROOMS Anne-Sophie

Het stadsbestuur van Sint-Niklaas wil haar ziekenhuis verhuizen van de binnenstad naar een locatie die alleen met de auto bereikt kan worden. 18 hectare open ruimte moet ervoor op de schop, en de bouwzone ligt buiten het afgebakende stedelijke gebied. Het hele project staat haaks op de principes van de bouwshift van de Vlaamse regering, en toch kreeg het project steun van -jawel- diezelfde Vlaamse regering.

Het stadsbestuur van Sint-Niklaas wil het stedelijk ziekenhuis AZ Nikolaas, nu gelegen in het centrum van de stad, verhuizen naar een autolocatie in de buurt van de E17. Daarvoor moet 18 hectare landbouwgebied op de schop. Bovendien is de nieuwe snelweglocatie niet bereikbaar met de trein, de bus of de fiets.

Raar maar waar: de Vlaamse regering gaf toestemming aan de stad Sint-Niklaas om de grens van het stedelijk gebied te verleggen. Zo laat Vlaanderen haar eigen doelstellingen voor een bouwshift los.

De nieuwe zone is bovendien gelegen buiten het afgebakende stedelijk gebied. Ter herinnering: die afbakening kwam er net om stedelijke functies in de steden te houden en zo een verdere suburbanisatie en verrommeling van de open ruimte tegen te gaan.

Raar maar waar: de Vlaamse regering gaf toestemming aan de stad Sint-Niklaas om de grens van het stedelijk gebied te verleggen. Zo laat Vlaanderen haar eigen doelstellingen voor een bouwshift los.

Gevaarlijk precedent
Met het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen wil de Vlaamse overheid tot een bouwshift komen: niet meer bouwen in open ruimte, wel verdichten in de bestaande stadswijken. Door nu toestemming te geven om de grens van het stedelijk gebied te verleggen, doet de Vlaamse regering net het omgekeerde. Opvallend is dat in de beslissing van de Vlaamse regering om de grens van het stedelijk gebied aan te passen, niet verwezen wordt naar het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Dat is volgens het regeerakkoord nochtans het uitgangspunt van deze regering als het over ruimtelijke ordening gaat.

Levendige binnenstad?
De nieuwe, autogerichte locatie is voor bezoekers niet meer per trein bereikbaar, en ook voor de fietser, de voetganger en de busgebruiker wordt de situatie dramatisch.

Het is ook een nieuwe aanslag op de handel in de binnenstad. Een ziekenhuis wordt niet alleen gebruikt door een aantal personeelsleden en patiënten, het lokt ook elke dag een veelvoud van dat aantal aan bezoekers (toch in normale tijden zonder Corona). Zij komen door de binnenstad, kopen een boeket, drinken een koffie en kopen nog een cadeautje in de winkelstraat. Dit dreigt de binnenstad verder te ondergraven.

Het is niet de eerste keer dat een belangrijke stedelijke functie de stad verlaat: eerder was er het Waaslandshopping center nabij de E17. Sindsdien is er grote leegstand in de stadskern, Sint Niklaas heeft zelfs de bedenkelijke eer om in het centrum de grootste winkelleegstand van Vlaanderen te noteren.

Ruimtelijke keuzes die mobiliteit op kosten jagen
Om het nieuwe ziekenhuis vlotter bereikbaar te maken met het openbaar vervoer, zullen extra buslijnen moeten ingelegd worden, wat meerkosten met zich brengt die geraamd worden op 1 miljoen per jaar. Met een andere ruimtelijke keuze, hadden die kosten vermeden kunnen worden. Nu al is er te weinig geld voor de vervoersregio’s, naar alle waarschijnlijkheid zullen deze nieuwe verbindingen dus ten koste gaan van andere busverbindingen in de vervoerregio.