Reclames voor fossiele brandstoffen bevinden zich steeds meer in het defensief, ook in België. Terwijl steden als Amsterdam en kranten als The Guardian fossiele reclames bannen, oordeelt de Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) in een recente uitspraak dat reclame waarin fossiel gas als “milieuvriendelijk” wordt voorgesteld, de Milieureclamecode schendt. [1] “Een overwinning voor het klimaat en iedereen die zich hiervoor dagelijks inzet”, reageert Greenpeace dat de reclame in kwestie aanvocht.

In de gewraakte reclame wordt de consument een financiële premie aangeboden om een nieuwe gasboiler te installeren. [2] Fossiel gas wordt daarbij “positieve energie” en een “milieuvriendelijke energiebron” genoemd. Nochtans draagt fossiel gas in belangrijke mate bij aan de klimaatcrisis, de Europese CO2-uitstoot uit gas is sinds kort zelfs hoger dan die uit steenkool. [3] Bovendien komt doorheen de productieketen het nog krachtiger broeikasgas methaan vrij, een probleem dat de gassector consequent minimaliseert. [4]

“Fossiel gas is dus zeker geen positieve energie, laat staan milieuvriendelijk”, zegt Mathieu Soete, energie-expert bij Greenpeace België. “Tegen 2035 moeten we fossiel gas volledig uitfaseren, hier nu nog reclame voor maken en financiële steun aan geven, is zoals bierreclame en happy hour op een bijeenkomst van de AA. We zijn dan ook verheugd dat de JEP paal en perk stelt aan dergelijke misleidende reclame.”

Fossiele reclame niet zo onschuldig als het lijkt

“Een allegorische afbeelding in frisse kleuren die de klimaatbewuste burger financieel wil ondersteunen mag onschuldig lijken, maar is het niet”, vervolgt Mathieu Soete. “De gewraakte reclame kadert immers in een brede push van de gassector in België en daarbuiten, om onze samenleving zo lang mogelijk aan het fossiel gasinfuus gekluisterd te houden. Een positief imago bewaren door middel van sympathieke reclame maakt hier integraal deel van uit.”

Recente voorbeelden van deze nieuwe dash for gas zijn het omstreden project voor een brede leidingstraat tussen de Antwerpse haven en de Duitse Ruhr, of de subsidies voor de uitbouw van een fossiele waterstofketen in de verschillende herstelplannen.[5] Voorts wordt volop gelobbyd voor het gebruik van voertuigen op CNG (compressed natural gas) in de decarbonisatie van onze mobiliteit.

“Misleidende claims gebruiken om fossiele brandstoffen te verkopen is je reinste greenwashing”, besluit Mathieu Soete. “Van New York tot Londen gaan er intussen stemmen op om fossiele reclame te verbieden, en de recente uitspraak van de JEP zet dit probleem ook in België op de agenda. Het laatste woord is hierover nog niet gezegd.”

Noten:

[1] Letterlijk: “Volgens (de Jury) wordt deze bewering “milieuvriendelijk” niet op een gecontextualiseerde manier gebruikt zoals de adverteerder beweert. Zij is derhalve van oordeel dat de reclame op de website in kwestie strijdig is met artikel 7 van de Milieureclamecode.” Als gevolg wordt de adverteerder verzocht de advertentie te wijzigen of in te trekken. De volledige tekst van de uitspraak zal eerstdaags terug te vinden zijn op de website van de JEP.