Benjamin Clarysse

Persreactie Bond Beter Leefmilieu, BRAL, Greenpeace, Inter Environnement Wallonie, Natuurpunt & WWF

Met de 13 wetsvoorstellen van Fit For 55 lanceert de Europese Commissie een maatregelenpakket over alle beleidsdomeinen heen om de klimaatopwarming tegen te gaan. Zo’n omvattende aanpak is noodzakelijk, maar de huidige voorstellen schieten tekort om fossiele brandstoffen uit te faseren, de vervuiler te doen betalen en de klimaatopwarming te beperken tot 1,5°. Toch is de impact groot, en zullen België en de drie gewesten de komende jaren meer dan één tandje moeten bijsteken. Ze moeten nu volop de kaart trekken van een ambitieus en sociaal klimaatbeleid. Dat zal vooral kansen opleveren.

Omvattend pakket
De wetsvoorstellen van het Fit for 55-pakket bestrijken zowat de hele Europese economie en moeten invulling geven aan de Europese Green Deal. Zo worden onder meer lucht- en scheepvaart in het emissiehandelssysteem opgenomen. LULUCF, het programma om koolstof op te slaan in de bodems van bossen, venen en graslanden wordt een stuk dwingender. En er wordt een prijs gekleefd op de CO2-uitstoot van gebouwen en transport. Ook legt de Europese Commissie 2035 als einddatum voor de verkoop van wagens met een verbrandingsmotor op tafel.

Sociaal klimaatbeleid cruciaal
De Europese Commissie legt in haar voorstel veel nadruk op het belang van een sociale klimaattransitie. Via het Sociaal Klimaatfonds laat de Commissie een deel van de inkomsten van de emissiehandel doorstromen naar de zwakkeren in de samenleving. Die middelen zijn ook in België bijzonder welkom. Toch ontslaat het België en de gewesten allerminst van hun eigen verantwoordelijkheden. Meer dan 1 op 5 Belgische gezinnen leeft in energiearmoede, een cijfer dat al jaren niet meer daalt omdat structureel beleid ontbreekt. Klimaatbeleid kan enkel slagen als iedereen mee kan. Een rechtvaardig en sociaal klimaatbeleid is cruciaal.

Gelukkig hoeven onze overheden helemaal niet te wachten tot het pakket uitonderhandeld is om in actie te schieten.

België en gewesten moeten klimaatkansen grijpen
België zal haar eigen doelstelling voor de niet-ETS sectoren (transport, huishoudens, handel & diensten, landbouw) moeten aanscherpen van -35% naar minimaal -47%, een inspanning die nog verdeeld moet worden tussen het federale niveau en de gewesten.

Terwijl de federale, Brusselse en Waalse regering ondubbelzinnig de Green Deal en de tussentijdse -55%-doelstelling steunen, staat Vlaanderen al jaren op de rem. Het is tijd om volop de kansen te grijpen die Europa aanbiedt. De energie- en klimaattransitie zal tot 80.000 nieuwe jobs in België creëren, propere lucht opleveren, maar ook energiezuinige woningen en leefbare steden en gemeenten.

Not fit for 1,5°
Het Fit for 55-pakket volstaat helaas niet om de klimaatopwarming onder de 1,5° te houden, de afspraak uit het Parijsakkoord. Als milieubeweging vragen we het Europese Parlement en de Raad om de richtlijnen verder aan te scherpen in lijn met de wetenschap. Zo niet, dreigen we de centrale ambitie van de Europese Green Deal, klimaatneutraliteit in 2050, te missen.

De discussies tussen de Europese Commissie, de Europese Raad en het Europees Parlement beloven pittig te worden de komende twee à drie jaar, tot wanneer alles beklonken is. De milieubeweging verwacht dat België een constructieve en ambitieuze positie inneemt tijdens die onderhandelingen. Gelukkig hoeven onze overheden helemaal niet te wachten tot het pakket uitonderhandeld is om in actie te schieten: tal van knelpunten en kansen zijn bekend, en de oplossingen liggen klaar.

We staan op een kruispunt voor onze toekomst en die van de toekomstige generaties. Het is hoog tijd om de sociaal-rechtvaardige klimaattransitie in België te versnellen.